دِھیاں تے رُکھ ــــــ ٭رویل٭

چھہندر کور

دھیاں تے رُکھ جتھے مرضی
کھگّ کے لا دیؤ
جڑھاں پھڑ ہی جاندے نیں!

کچھ سمرتیاں سونے توں وی سنہری ہندیاں نے! بڑا چر پہلاں جگیر کور سندھو جی دا اک ناول پڑھیا سی ! جہدے وچّ ماواں دھیاں دا اپنے ویڑھے وچّ لگی بیری نال بڑا موہ سی ! بیری تھلے بہ کے دوویں جنیاں رجّ رجّ گلاں کر دیاں تے لال ہوکے کرے بیر راہیاں نوں کھان لئی دیندیاں تے پانی دھانی وی پچھدیاں! نالے گلی گوانڈھ دے نیانیاں نوں وی رسے مٹھے بیر دیندیاں! جدوں ماں مر گئی تے اوہ مٹیار کڑی بیری تھلے بہ کے ماں نوں چیتے کریا کرے! بیری نوں جپھی ‘چ لے کے ماں نوں رووے نالے ماں نوں محسوس کریا کرے!
ساڈے گھر جامن دا رکھ ہے جو ایہنیں دنیں پھل نال لدیا پیا ہے ! ساڈا سارا محلا اس دا پھل کھاندا ہے خاص کر بچے! میرے بچیاں دے دوست وی
سپیشل آؤندے نیں جامن کھان!
دراصل ایہ بارھاں سال پہلاں بھاپا جی نے اپنی پیلی چوں کھگ کے مینوں دتا سی تے آکھن لگے کہ پتر اپنے گھر لا چھڈیں ! بڑا پھل دے گا !
نیانے کھان گے نالے نانے نوں یاد کرن گے !اہنا دی گلّ سچی ہوئی ! جامن نوں ویکھ کے اوہ بہت یاد آؤندے نیں ! میں کئی-کئی گھنٹے ایہدے تھلے بہ کے اوہناں نوں یاد کردی رہنی آں !
جدوں تک ہرا اے
چھاں دے گا
پھل دے گا
سکّ گیا تے بالن
دے کم آئے گا!
اسیں جدوں چھیٹے ہوندے ساں تے جون دیاں چھٹیاں دا کم رکھاں تھلے بہ کے ہی کری دا سی ! گھر دے وچ ہی موٹر لگی ہندی سی رکھاں دے تھلیوں بھریا کھال وگدا ہندا سی !رکھاں توں کالے کیڑے بڑے ڈگدے ہوندے سن!اسیں سارے بھین بھرا چھاننی نال کیڑیاں نوں رڑھنو بچاؤندے ساں! چھیتی چھیتی سکول دا کم مکاء کے ویلھے ہو جائی دا سی تے پھیر ساریاں چھٹیاں گھمن تے رہی دا سی ادوں ساڈے انگوراں دے وی باغ ہندے سن ! باغ بوریاں نوں ٹھیکے دے دئی سن ! کنا -کنا چرباغ وچ لالیاں تے چڑیاں اڈاؤندیاں انگوراں دی راکھی کردیاں ایہناں دیاں محنتی کڑیاں کول بیٹھے رہیدا سی! جنا چر گھروں واج نہ پینی اسیں گھر ای نہ جانا! کئی واری روٹی وی اوہناں کولوں ہی کھا لینیں! اوہ کڑیاں کچے انگوراں دی سبزی بڑی ودھیا بناؤندیاں سن!اس سبزی دا سواد اجے وی یاد اے!چڑیا ں اڈاؤن لگیاں اوہ اک دوجے نوں زور دی واج ماردے سن ! مینوں یاد ہے اج وی!
روٹیاں پکاؤندی اوہ کڑی اپنے بھرا نوں زور دی واج مارکے آکھیا کرے،،،
(جگا....... ٹالھی کیہ چنڈے چکلیاں ڈاؤ !
اوہ موہ کھوریاں تے محنتی کڑیاں بڑا یاد آؤندیاں نے!اوہ روٹی پانی دا کم کرکے وی اپنے پیو تے بھرا دے برابر انگور توڑکے ٹوکریاں ‘چ پیک وی کر دیاں سن تے ساڈے نال گلاں باتاں وی مار دیاں سن! اپنے واسطے جامنی رنگ دے موٹے انگور اسیں چھانٹ چھانٹ کے ہتھیں توڑ کے گھر لیاؤندے ساں!
اگلے سال باغ پھر ایسے پارٹی نوں ٹھیکے ‘تے دتے گئے! پر ا یتکیں اوہناں نال اوہ کڑیاں دی تھاویں دو نویاں ویاہیاں ووہٹیاں سن ! اسیں پچھیا کہ اوہ بھیناں کیوں نہیں آئیاں ! اوہنا ں دسیا کہ اوہناں دے ویاہ ہو گئے نے تے ہن اوہ اپنے سہریاں نال کسے ہور پنڈ باغ دی راکھی واسطے گئیاں ! جویں ساڈیاں نوینیاں ویاہیاں نوہاں ساڈے نال ایہناں باغاں ‘چ کم کرن گیاں !اسے طرحاں ساڈیاں کڑیاں وی سہریاں نال کم کرن گیاں ! میں اوہناں دے ہتھیں پائے سجرے چوڑے ولّ ویکھاں تے سوچاں ! ایہ ہوندا اے ویاہ !
انگور دین اسیں کدی بھوا کول جانا کدی ماسیاں کول جانا!میرے مامے نہیں سن تے میری تائی نے مینوں اپنے پیکے گنگانگر چکّ 27 لے جانا ! کدی اپنے نال اپنے دوجے بھراواں کول لے جانا ! میری تائی دے اپنے بچے نہیں سن ادوں ! تائی مینوں اپنے بچیا وانگ اپنے نال -نال رکھدی سی !
سماں پتا نہیں کیہ کیہ وکھا دیوے !
میری ایس تائی دا تے ناں ہی بڑا پیارا ہے پیار کور !ہن اک دن تائی پیار کور نوں میں ملن گئی تے مینوں گھٹّ کے جپھی پا لئی تے چھڈے ای نہ ! میں آکھیاں تائی جی : مینوں پچھانیا جے
کہندے ہاں توں میری پچھلے جنم دی بھین ایں تے ملن آئی ایں! اوہنا ں دی یاداشت بہت گھٹ گئی اے!
میں آکھیا نہیں تائی جی میں تہاڈی سندر !
میرا ناں سندیاں ہی مینوں پھیر چنبڑ کے رون لگ پئی!
میرے بی جی تے میری ایہ تائی بھیناں وانگ رہندیاں نے سدا! ہن وی اک دوجی دیاں سکھیاں تے سکیاں نیں!
اس تائی نوں وی رکھاں نال بڑا پیار سی ایہناں اپنے گھر سارے رکھ لائے نے ! جو پھل دیندے نے! جدوں وی پیکے جائی دا اے ! چھال مار کے چڑھ جانیاں واں
انباں ،امروداں تے جامن دے رُکھاں ‘تے!
مینوں اپنیاں تائیاں نال بڑا موہ اے! اک میری تائی میری سرناویں ہوندی سی جو غزل گو جگجیت سنگھ دی بھین ہوندی سی! اوہ وی بڑے رکھ لاوندی سی ! اک تائی نوں ٹالھی والی تائی آکھی دا سی کیونکہ اوہناں دے گھر اک بڑی وڈی ٹالھی سی!
بھاپا جی وی رکھاں نوں بڑا پیار کردے سن!
اج جدوں پیکے جائی دا ہے اوہناں دے ہتھیں لائے بوٹیاں
چوں اوہناں نوں محسوس کری دا ہے!
میرے اپنے ویڑھے لگا اوہناں ولوں دتا گیا ایہ جامن دا بوٹا وی اوہناں دے نیڑے تیڑے ہون دی شاہدی بھردا اے سدا!
ایہ سمیاں دے ہیرپھیر نیں
تے سانوں سمیاں نال
ہیروے نیں
کچھ من ‘تے لگیاں دے
تے کچھ تن’ لگیاں دے
قلم دے ہتھوں
ویروے نیں۔

٭٭٭٭٭