دُھواں ــــــ٭رویل کہانی٭

دُھواں

سِمرن دھالیوال

راجپال دے کالج دا ساتھی پروفیسرکمار ، میرا پتا لین آیا اس نوں کہہ رہیاسی، "راجپال !کیتا کرایا کجھ نہیں ہوندا۔ ایویں من دی ای کوئی گنڈھ ہوندی بندے دی۔جِنا چر کھلدی نہیں، بندا گھٹیا رہندا۔"
میں کیہ آکھدا کمار نوں۔گنڈھ تاں ہے میرے من وچ وی۔پر…۔ماتا نوں لگدا کسے نے کوئی ٹونا ٹامن کیتا ہویا ساڈے گھر ’تے۔ایسے لئی تاں دو مہینے ہو گئے میں گھرے بیٹھا۔گیریج بند پیا۔منڈے ہور تھاواں ’تے جا لگے نیں۔ایسے لئی تاں بِندو اگلے پار ہو کے مڑی ہے۔ایسے لئی تاں میری ماسی دا پُت سونی…۔ایسے لئی تاں…۔…تے اوہ پتا نہیں کیہ کیہ ہور نال جوڑ لیندی ہے۔
"دو دن پہلاں ای خون دے چھٹے وجے سی گھرے۔میرا تاں متھا اودوں ای ٹھنکیا سی۔" اوہ گھبرا اُٹھدی ہے۔گھبرائی ہوئی ای اوہ مینوں ہر ہفتے کامل شاہ دے ڈیرے لے کے جاندی ہے، چونکی بھرن لئی۔بابا کامل شاہ آکھدا میرے پچھے ہوا ہے۔ایسے ہوا کرکے سونی تے پھیر بِندو …تے اگے پتا نہیں کون-کون۔اوہنے آ کے ساڈا پورا گھر کیل دتا۔ماتا سویرے شام گھرے دُھونی جہی بالدی۔دُھونی دا دُھوآں میرے سر نوں چڑھن لگدا۔میں بے سُدھ ہون لگدا۔میریاں اکھاں اگے واءورولے گھمن لگدے۔نکے ہوندیاں سندے ساں، واورولیاں وچ بھوت ہوندے نیں۔اوہی بُھوت جو مینوں دسن لگے نیں ہن۔سونی دی موت توں بعد اچانک۔شام دا ویلا سی میں گیریج بند کرکے گھر نوں آؤنا سی۔پریشر ٹینک والی موٹر اچانک سٹارٹ ہو گئی۔مینوں جو کئی دناں دا لگ رہا سی، اوہ سچ جاپن لگیا۔ سونی ضرور ایتھے ہی کتِے ہے، میرے نیڑے تیڑے۔
"ایسے بندیاں دی گتی نہیں ہوندی۔” میں کسے کولوں سنیا سی۔پر سونی دی گتی کھاتر تاں میں خد دان پن کرکے آیا سی۔میرے من وچّ اک عجیب جیہا بھے پیدا ہون لگیا۔میں شٹر کھلا چھڈّ کے گھر ولّ نوں شوٹ وٹّ لئی۔راجپال نوں جدوں پتا لگیا۔اوہ رَولا پاؤندیاں گیریج بند کرکے آیا۔
“اج پھیر دپہرے ہی پی لئی ہونی۔بھوت تاں آپے دسنے۔ایہ اک بھوت تھوڑا اتھے؟” میں اگلے دن گیریج کھولن توں نانہ کر دتی۔...تے راجپال نے گیریج ’تے گیڑا مارن توں۔
“میں اپنی ڈیوٹی جاواں جاں ایہدا گیریج دیکھا؟” اوہ تیار ہو کے کالج تر جاندا۔میں سارا دن رزائی وچّ وڑیا رہندا۔دماغ وچ کجھ رینگن لگدا۔سر بھارا ہون لگدا۔میں باتھ روم وچ وڑ کے سگریٹ پین لگدا۔سگریٹ دا دُھواں اندر جاندیاں ہی کناں کجھ جویں باہر آؤن لگدا۔ اوہ کالی شام جدوں سونی…۔ بِندو دے جنم دن والا اوہ دن۔
رات نوں بارھاں وجے سبھ توں پہلاں بِندو دی فیسبک وال ’تے سونی نے ہیپی برتھ ڈے لکھیا سی۔سویرے چار وجے جدوں میری اکھ کھلی، میں بِندو نوں کلاوے وچ لے کے جنم دن دی ودھائی دتی۔
"سبھ ستُے اجے۔دیکھیا سبھ توں پہلی وشّ میری آ نہ۔” میں بِندو نوں چُمن لئی اگے ہویا۔
"نو-نو…آہ دیکھو۔" مینوں پچھے دھکدے ہوئے اوہنے موبائل دی سکرین میرے ول کر دتی۔سونی نے وِش پوسٹ کیتی ہوئی سی۔نال گلاباں دی تصویر۔
"یو.آر سیکنڈ ون” بِندو نے ہسدیاں آکھیا۔
"بند کمرے وچ وی اوہ فسٹ ون ہو گیا۔" میں نہ چاہندے ہوئے وی کچا جہیا ہسیا۔پھیر سارا دن میری بِندو تے سونی دی گل کمینٹاں وچ ہوندی رہی۔بِندو نے تیار ہو کے اپنی فوٹو فیسبک اُپر پائی۔اتھے وی سبھ توں پہلا کمینٹ سونی دا سی۔کدے-کدے سونی اپنے روم وچّ ہوندا۔میں تے بِندو اپنے کمرے وچ بیڈّ ’تے بیٹھے اپنے اپنے فون وچ گواچے ہوندے تے فیسبکّ دیاں پوسٹاں اُپر گلاں کر رہے ہوندے۔
"بندے نوں گلاں کرنیاں چاہیدیاں دوجیاں نال۔چپ وی کھان لگدی اندروں۔” ایہ گل وی مینوں کمار کہہ کے گیا سی۔راجپال دسدا سی، اوہ کالج وچ منووگیان(نفسیات) پڑھاؤندا۔شاید ایسے لئی تاں اوہ من دیاں رمزاں چنگی طرحاں جاندا۔پر میں اوہ گل کس نوں دساں…۔اک چِیک میں گلے وچ دبا کے رکھدا۔ایوں لگدا جویں کوئی میرے آس پاس پھردا ہووے۔ہر روز رات نوں اک سپنا مینوں بے چین کردا۔سپنے وچ میں دوڑ رہیا ہوندا۔میرے پچھے کجھ پرچھاویں دوڑدے۔
"پھڑ لؤ!مار دیو!!” دیاں اَوازاں لگاؤندے۔میں ہور تیز دوڑدا۔دوڑدا ہویا ہف جاندا۔اچانک صاف پدھرا رستا ڈونگھے ٹوٹے وچ بدل جاندا۔میں دھڑم کردا اس ٹوٹے وچ ڈگدا ہاں۔نال ہی میری اکھ کُھلھ جاندی۔میں دیکھدا کول پئی بِندو میرے والاں وچ ہتھ پھیر رہی ہوندی۔میں پسینے نال گڑچ۔ودھی ہوئی دھڑکن۔کنبدی ہوئی دیہ۔
"روی کیہ ہویا۔" میری حالت دیکھ کے بِندو پچھدی ۔
''کجھ نہیں مینوں ہتھ نہ لا۔'' مینوں بھے آؤن لگدا۔میں اوہدا ہتھ جھٹک دیندا۔ہور پرانہ نوں سرک جاندا۔بِندو وی ڈر جاندی۔ماتا نوں ہاکاں مارن لگدی۔ماتا جل والی گڑوی چکی ساڈے کمرے وچ آؤندی۔جل دا چھٹا دے کے منہ وچ کجھ بولدی۔میرے متھے ’تے ہتھ پھیردی۔
"من نوں تھم میرا پتّ!" ماتا دا ہتھ پھیردیاں میریاں اکھاں مچن لگدیاں۔
"ایہنوں کسے ڈاکٹر دے لے کے چلیئے۔جل نال نہیں ٹھیک ہونا اہنے۔" ماتا دے پچھے کمرے وچ آئے راجپال دی انی کو گل میرے کنیں پیندی۔لگدا جویں اوہ وی پرو.کمار دی بولی بول رہیا ہووے۔…تے پھیر جدوں میری اکھ کھلدی چٹا دن چڑھیا ہوندا۔رات کویں کتھے بیتی، اس سپنے توں بعد کیہ ہویا۔مینوں کجھ یاد نہ رہندا۔
"یاد کرو، کجھ وی ایسا جو تہانوں پریشان کر رہیا ہووے۔کوئی صدما کوئی ایسی گھٹنا؟ کویں دا محسوس کردے ہو تسیں؟"
ٹی.ڈی .ایس ہسپتال والا ڈاکٹر بہت دیر تیک میری کونسلنگ کردا رہیا۔رات نوں کھان لئی اوہنے کوئی دوائی وی دتی۔کجھ دن تاں اس دوائی نے اثر کیتا۔کھان مگروں مینوں نیند آؤندی تے لگدا جویں ساریاں سوچاں اپھ ہو گئیاں ہون۔پر مڑ اوہی سپنا ، اوہی دوڑ، اوہی چِیک ،بِندو دا ہتھ تے ماتا دی جل والی گڑوی۔مینوں ہور وی بھے آؤن لگیا۔میں بِندو نالوں وکھ پین لگیا۔
“تینوں پتا ایہ کمرا میرا سی؟” مینووں لگدا جویں سونی بولدا ہووے۔جدوں دا اوہ پی.جی چھڈّ کے ساڈے ول آیا سی، اسے کمرے وچ سوندا سی۔
میں ابھڑواہے اٹھ کے ایدھر اودھر دیکھدا۔پر اتھے کوئی وی نہ ہوندا۔میرے تے ڈونگھی چپ توں بنا۔
"میں باہر نہیں تیرے اندر ہاں۔آ اک مک ہو جائیے۔” مینوں لگدا سونی میرے اندر بولدا ہووے۔میں بابے کامل شاہ دا نام جپن لگدا۔گلا خشک ہو جاندا۔میز ’تے پیا گلاس چک کے پانی پیندا تے سگریٹ بال لیندا۔
کنے کش میں تے سونی نے اکٹھیاں بیٹھ کے کھچے سی ایسے کمرے وچ۔سگریٹ دا دُھوآں اندر جاندیاں ہی مڑ کنا کجھ باہر آؤن لگا۔بِندو دی کزن دا ویاہ سی۔اوہنے پارلر ’تے جا کے تیار ہونا سی۔میں بِندو نوں پارلر ’تے چھڈ دتا۔دو گھنٹے بعد اوہنوں لین گیا تاں پارلر والی کڑی نے دسیا، اوہ تاں چلے گئے نیں۔میں حیران جہیا ہویا کڑی ول ویکھدا رہیا۔دل کیتا پچھاں کس دے نال گئی؟ پھر خد نوں ہی عجیب جہیا لگیا۔بائیک موڑ کے گھر نوں آ گیا۔گھر آیا تاں بِندو نہیں سی۔میں فون کیتا۔رِنگ جاندی رہی۔کسے کوئی جواب نہ دتا۔میں مڑ نمبر ملایا۔اگیوں سونی بولیا ، “بھابی دے ہتھاں نوں مہندی لگی اے نا…اسیں آ گئے بس۔” میں بنا کجھ کہے فون کٹ دتا۔
"ایہ بس سٹینڈ ول نوں آ گیا نا۔ایتھے جام بہت سی۔” بِندو دیری دی وجھا دسن لگی۔پورے ویاہ وچ میرے اندر کجھ رِجھدا رہا۔میں دو-تن پیگ اُپروں تھلی پی لئے۔برات ترن توں پہلاں میں بِندو نوں لے کے گھر آ گیا۔کئی دن میں بِندو نال بولیا نہ۔اوس ول پٹھ کرکے پے جاندا۔گیریج توں جان بجھ کے لیٹ گھر مڑدا۔آؤندا ہویاں دارو پی کے آؤندا۔گھر وڑدا تاں سونی دا ہاسا گھر وچ گونج رہا ہوندا۔بِندو دا چہرہ کھڑیا ہوندا۔میں گھرے پیر پاؤندا۔اوہدا ہاسا جویں کدھر اڈپڈ جاندا۔میں ہتھ پیر دھوندا تے اپنے کمرے وچ جا کے فون وچ گواچ جاندا۔بیوجاہ سکرین اپر انگلاں ماری جاندا۔اک رات میں بڑی گوڑھی نیندے ستا سی۔اچانک کمرے دا دروازا کھڑکن لگیا۔ اک دم میری اکھ کھلی۔میں اکھاں ملدے نے دروازا کھولھیا۔ساہمنے سونی کھڑا سی۔
"ہیپی برتھ ڈے بھاء!" اوہنے کیک لیا کے میز ’تے دھر دتا۔فٹا فٹ موم بتیاں جگائیاں۔رات دے بارھاں وجے سن۔پلاں وچ ماحول جشن وچ بدل گیا۔میں موم بتیاں بجھا کے کیک کٹیا۔اوہنے بوتل کھولھ لئی۔اسیں چیئرس کیتا۔
''لے ہن تیرا گفٹ دیاں تینوں ، رُک۔" اوہ دوڑ کے وڈا سارا لفافہ چک لیایا۔وچ میرے لئی بلیو کلر دی جین تے وائیٹ قمیض سی۔بِندو لئی گرم کڑتا۔اگلے سویر میں گیارھاں وجے اٹھیا۔سونی اپنے کالج جا چکیا سی۔اس دن مینوں اوہ بڑا چنگاچنگا لگیا۔
"میں بناں وجاہ سونی نال وٹیا پھردا سی۔وچارا کنا موہ کردا۔" میں من وچ سوچن لگا۔پر اوسے شام جدوں میں گھر مڑیا۔بِندو سونی دا دتا رات والا کڑتا پائی بیٹھی سی۔میرے سر وچ مڑ کجھ ہون لگا۔میں بناں کسے نال بولے جا کے اپنے کمرے وچ پے گیا۔میرے جنم دن کرکے بِندو کئی کجھ بنائی بیٹھی سی۔پر میں بِنا روٹی سوں گیا۔
"بھائی کد تیک اپنے جنم دن مناؤندے پھروگے۔رب کولوں جنم دن مناؤن والا منگیا کرو۔” باہر بے بے بِندو نال بچے والی کہانی چھیڑی بیٹھی سی۔اوہی کہانی کدے کدے بِندو میرے نال چھیڑ لیندی۔…تے ہن ایسے کہانی دی تند بابے کامل شاہ نے اوپری ہوا نال جوڑ دتی سی۔
"تانہی تاں بہو ایہدی ڈھڈوں نہیں پھٹی۔” بِندو نوں سوا مہینا سویرے چار وجے اٹھ کیسی نہاؤندی رہی۔جس دن سوا مہیناہویا۔اس دن بجلی والا راڈ شاٹ ہو گیا۔بِندو بالٹی چکن لگی، بالٹی نال ہی جڑ گئی۔اوہدی چِیک سن کے ماتا بھجی گئی۔
"میں تاں اتوں بند کیتا سی سُچ ۔پتا نہیں کدا ں آ گیا بالٹی وچ کرنٹ۔” پتا لین آئے ہریک بندے نوں بِندو ایہی کہانی سنا دندی۔جنی وار بِندو ایہ کہانی دُہراؤندی میرے اندر دی گنڈھ ہور پیڈھی ہوئی جاندی۔میرا جی کردا بِندو دی چلدی ایس کتھا نوں وچالے روک کے آئے ہوئے بندے نوں کہاں، "میں دسدا کداں آیا کرنٹ…۔" پر میتھوں کہہ نہ ہوندا۔
“من دی ہر گل سانجھی کرو۔جد تکّ تسیں دسوگے نہیں…۔” اگلی وار ہسپتال گیا توں اوہی ڈاکٹر مڑ میری کونسلنگ کرن لگا۔جدوں اوہدے پلے کجھ نہ پیا، اوہنے پہلاں نالوں وی تیز گولی لکھ دتی۔میں سون لگا گولی کھاندا۔نیند آ جاندی تے پھر لگدا جویں کسے مناں مونہیں بھار میری ہک’تے دھر دتا ہووے۔میں ستا پیا ہی چھٹپٹاؤندا رہوندا۔اوہی پرچھاویں میریاں اکھاں ساہویں آ جاندے۔میں اگےاگے دوڑدا۔اوہ میرے پچھے-پچھے۔میرے کناں وچ اوہی دھنی گونزدی۔
"پھڑ لؤ!مار دیو"
میں گولی کھانی بند کر دتی۔پر اوازا آؤنیاں بند نہ ہوئیاں۔
“ایہنے تاں بول چال ہی بند کرتا ساڈے نال۔کم توں آ کے اندر وڑ جاندا۔جنم دن والے دن تاں چنگابھلا گیا سی گھروں ہسدا کھیڈدا۔” ماتا کلپدی رہندی۔پر میرا من کسے نال بولن نوں نہ کردا۔گھر آ کے میں اپنا فون بند کر دیندا ۔پر اک رات اچانک میری اکھ کھلھی۔میں سرہانے پیا بِندو دا فون چک لیا۔اوہدا میسنجر دیکھن لگا۔سونی نال اوہدی چیٹ پڑھ کے مینوں گھنبیر جہی چڑھن لگی۔گلا سکن لگا۔میں چھت اتے جا سگٹریٹ پین لگیا۔پورے چن دی روشنی وچ شات کھڑے آلے دوآلے دے رُکھ بڑے ڈراؤنے لگے۔مینوں یاد آیا، ایسے چھت ’تے میں تے سونی نے کنیاں راتاں سوں کے گزاریاں سن۔اودوں جدوں اجے میرا ویاہ نہیں سی ہویا۔اوہ سبھ ودھ توں ساڈے کول رہندا۔راجپال نال اوہدی گھٹ بندی۔گرمیاں دی رُتے اسیں چھت ’تے سوندے۔ادھی-ادھی رات تک ساڈیاں گلاں نہیں سی مکدیاں۔
'مرے مکے کسے دے مت نہیں ہوندے پت۔” ماتا آکھدی سی۔
پر اوہ تاں جیوندا کسے دا مت نہیں بنیا۔میں اندروں اندریں تڑفدا۔سگریٹ بجھا کے ہیٹھاں کمرے وچ آ گیا۔بِندو گھوک ستی پئی سی۔پر مینوں مڑ نیند نہ آئی۔کئی دن میں بے چین رہا۔سونی مینوں پہلاں نالوں وی ودھ بھیڑا لگن لگیا۔…تے لوڑھی والی رات ، شراب پی کے ستا سونی سویر نوں اٹھیا نہ۔گھر وچ ماتم چھا گیا۔میریاں لتاں جویں بے جان ہو گئیاں۔ماتا وین پاؤن لگی۔آنڈھی گوانڈھی اکٹھے ہو گئے۔گڈی دا پربندھ کرکے سونی دی لاش راجپال اوہدے پنڈ چھڈّ کے آیا۔
"چھڈآئی سارا کجھ اتھے ای۔مرے دیاں چنگیاں ماڑیاں یاداں۔دان پُن کرکے پچھے مڑ نہ کے نہ دیکھی۔” ماتا نے مینوں سکھا کے بھیجیا سی۔پر مینوں لگیا، جویں سونی مینوں بلا رہا سی۔
“روی بھاء !کاہتوں چھڈ چلیاں مینوں اکلے نوں۔میں تیرے مگروں نہیں لہنا۔” میں پچھے مڑ کے دیکھیا۔سونی تاں اتھے کتِے وی نہیں سی۔
"میں تاں تیرے اندر ہاں۔” یسے رات توں مینوں سونی دی اَواز سنن لگی۔
"بس مڑ کے دیکھدیاں ہی ہوا ایہدے نال آ رلی۔” کامل شاہ نے نویں کتھا گھڑ لئی سی۔
*****
میں ڈاکٹر نوں ایس سپنے تے اَوازاں بارے دسدا۔اوہ آکھدا، اپنے اندر دی گنڈھ کھولھ لے۔
"میں زہر ملایا سی سونی دی شراب وچ۔میریاں اکھاں اگے جیوندا پھردا، اوہ مینوں جین نہیں سی دیندا۔پھیر میں ای پلگ دی تار سِدھی جوڑی سی۔پر بِندو دی قسمت چنگی سی۔اوہ مردی مردی بچ گئی۔” میں شیشے موہرے کھڑا ہاں۔اپنے ہی عکس نال ایہ گلاں کردا، اپنے اندر دی گنڈھ کھولن دی کوشش کردا ہاں۔

٭٭٭٭٭