kraamaat@gmail.com
+ +92 333-430-6384


پنجابی تے پنجابیت لئی ریلی تے احتجاج ۔۔۔۔٭رویل کالم٭


الیاس عباسی November 07, 2020


پنجابی تے پنجابیت لئی ریلی تے احتجاج ۔۔۔۔٭رویل کالم٭

الیاس عباسی

دنیا دی ابادی کوئی ساڈھے ست بلین توں ودھ اے ہرانسان دی اپنی ای اک کہانی اے اوہدی اپنی اک شناخت تے بولی اے زبان دی تواریخ اونی ای پرانی اے جہنی کہ انسان دی اپنی تواریخ پرانی اے۔

زباناں دے عالمی دیہاڑ منان دا مقصدہوندااے کہ اسیں ثقافتی تے لسانی انگاں نوں بھرویں طریقے نال منائیے تے یونیسکو ولوںہر 21 فروری نوں ایہ ماں بولی دا دیہاڑ منایا جاندا اے جیس دامقصد ہوندااے کہ مادری زباناں نوں فروغ دتا جاسکے۔

کسے وی سماج دی ترقی لئی زبان دا کردار بوہتاہمہوندا اے مغرب دے سماج وچ انگریزی، ہسپانوی، اطالوی، ڈچ اتے جرمن سمیت ہوروی نِکیاں نِکیاں زباناں نے اپنا حصا پایا تے اج دے مغربی سماج توں سبھ بغیر کسے ونڈدے فائیدا چُک رہے نیں۔

اج دی دنیا اندر کِنیاں زباناں بولیاں تے سمجھیاجاندیاں نیںایہناں دی گنتری کوئی سوکھاکم نہیں فیروی کجھ ماہرلسانیات داخیال اے کہ ایہناںدی گنتری کوئی ست کُوہزارہونی اےانسانی تہذیب وچ کئی زباناں دا وجود مُکیا تے سوشل ماہرین سمجھدے نیں کہ جہڑیاں زباناں دا وجود خطرے توں دو چار اے اوہنوں بچان لئی رل مل کے جتن کرئیے۔

اقوام متحدہ دے ادارے یونیسکو دے انسانی حقوق دے چارٹر مطابق مادری زبان وچ تعلیم حاصل کرنا تے بچیاں نوں اوہناں دی مادری زبان بولن تے لکھن دا حق حاصل اے پاکستان اندر پنجاب وچ ایتھوں دی مادری زبان پنجابی نال دھرو ہورہیااے اپنے ہی صوبے دی اسمبلی وچ پنجابی زبان وچ کاروائی نہیں ہورہی پنجابی مُڈھلی تعلیم دا ذریعا نہیں اج پنجابی زبان دی ترویج لئی ہووے اکٹھ وچ پنجابی سیوکاں دی منگ سی کہ پنجاب اندر پنجابی لاگو کیتی جاوے تے اک پنجابی سوجھوان نے پنجاب اسمبلی دے سیاستداناں نال گِلا کردیاں منگ کیتی کہ پنجابی سیاستدان سُتے ہوئے نیں تے ہُن ویلا آگیا کہ کروڑاں پنجابیاں دے پنجابی زبان دے مُڈھلے حق لئی قانون سازی کیتی جاوے نہیں تاں پنجابی اپنے انسانی حقاں لئی سڑکاں تے نکلن تے مجبور ہوون گئے۔ ایس اکٹھ نال افضل ساحر ہوراں دے نال نال مشہور سماجی سیوک دیپ سعیدہ ہوراں وی رلت کیتی پاکستان دے سبھ توں وڈے صوبے دے وسنیک اپنے ہی صوبے اندر اپنی زبان دی منگ کردے لاہور پریس کلب تے پنجاب اسمبلی دے باہر احتجاج کرن تے مجبورسن۔ کروڑاں پنجابیاں(پنجابیت) نوں مندا آکھن تے پنجاب دے سابقہ وزیر فیاض الحسن چوہان ہوراں دے خِلاف احتجاج کیتا گیا تے اوہناں دے پُتلے نوں ساڑھیا گیا تے لاہورپریس کلب دی شملہ پہاڑی توں لے کے پنجاب اسمبلی تیکر اوہناں دے خلاف نعرے لائے گئے جہدا مطلب اے کہ پنجابی ہُن جاگ پئے نیں اک اندازے مطابق پاکستان وچ پنجابی بولن تے سمجھنوالے%65 توں وی ودھ نیں پر آون والی نسل نوں بانجھ کرن لئی پنجابی بولی دارستاڈکیا جارہیااے تے ایہدے وچ ساڈے پنجابی سیاستدان وی قصوروارنیں۔

عرفان کامریڈ، ڈاکٹر سعیدخاوربھُٹا، ڈاکٹر جمیل احمدپال، ڈاکٹرنبیلہ رحمان، الیاس گھُمن،مدثراقبال بٹ, ڈاکٹرعبادنبیل شاد، مشتاق صوفی، ڈاکٹرظہیروٹو، ڈاکٹرسعادت علی ثاقب، ارشد نعیم، شہزادجوئیہ، پروین ملک، بابانجمی تے اقبال قیصرسنے کئیآگوواں رلت کیتی پنجابی زبان دے وڈے ناواں دی رلت ایس گل داثبوت اے کہ پنجابی زبان اپنے اندر کھِچ رکھدی اے تے جیس نے پنجابی نال پیار کیتا اوہ ہمیش لئی امر ہوگیا پنجابی تے لوکائی لئی کم کرن والیاں تنظیماں وی رلت کرن وچ پِچھے نہیں رہیاںپنجابیلوک لہر ولوں آئے ہوئے ناصرڈھلوں ہوراں وی رلت کیتی تے پنجابیاں نال رلکےپنجابی زبان دے حق وچ نعرے لائے تاں جے لوکائی تیکر پنجابی دا پیغام عام کیتاجاوے

سوشل میڈیا اک حقیقت بن چکیا اے تے ایسے میڈیم راہیں بابرجالندھری ، راناعمرہوشیارپوری , چاندشکیل,انجم گِل,ابوزرمادھو تے علی عثمان باجوہ تے سروش عزیز ورگے سوجھواناں وی رلت کیتی تے اپنی رلت پاروں نہ صرف پاکستان سگوں باہر وسدے لکھاں پنجابیاں تیکر پنجابی ماں بولی عام کرن دا نعرا پہنچایا۔ ایسے سوشل میڈیا دی طاقت پاروں ،،عرب سپرنگ،، ہویا تے اج کئی وڈیاں کمپنیاں ایس پلیٹ فارم نوںاپنےکاروباری مقصد لئی ورت رہیاں نیں۔

جے پنجابی بولی نوں نویں نسل توں ڈکیا گیا تاں ایس دا وجود خطرے وچ پے جانا اے ساڈی دُنیا وچ اجہے واقعات پہلاں وی ہوچکے نیں کل دی وڈی تے زرخیز زبان لاطینی دا وجود ہن صرف مذہبی کتاباں یا ادبی دنیا وچ مل دا اے اج اوہنوں بولن تے لکھن والا شاید ای کوئی ملے زبان اوہدوں مردی اے جہدوں ساڈی آن والی پیڑھی بولنا تے لکھنا چھڈ دیوے عبرانی زبان نال یہودیاں دی عقیدت سی تے اوہنوں زندا کرن لئی سبھ توں وڈا تے پہلا جتن ایہہ کیتاگیا کہ اوہنوں تعلیم دا زریعا بنایا گیا تے بالاں نوں سکھایا گیا اجوکی دنیا اندر اج عبرانی اندر ہر کھیتروچ کم ہورہیا اے مزہب ، ادب تے اجوکی سائنس تے ٹیکنالوجی وی عبرانی وچ پڑھائی جارہی اے تے اج دا اسرائیل اک حقیقت بن چکیا اے۔

ایس آرٹی فیشیل انٹیلیجنس دے دور وچ پنجابی نوں زندا رکھن لئی ساڈا فرض اےکہ اسیں پنجابی بولیے تے پنجابی وچ لکھیے مشہور امریکی فلاسفر نوم چووسکی ہوراں دا وی مننا اے کہ جہدوں ماں بولی نوں زریعا تعلیم بنایا جاوندا اے تاں فیر تخلیق ہوندی اے پنجاب دی مٹی بڑی زرخیز اے پنجابی نال جُڑ کے اسیں سائنس تے ٹیکنالوجی وچ اپنی رلت کرسکدے ہاں انسانی تاریخ ایس دا ثبوت اے

ساڈی انسانی تواریخ وچ کئی تگڑیاں قوماں اپنی تہذیب ، ایس پاروں گوابیٹھیاں نیں کہ اوہناں وقت نال چلنا نہیں سکھیا اوہناں دی ہٹ دھرمی تے اگے ودھن دی کوشش نہیں کیتی زبان کسے وی قوم دی ہوند دا ثبوت اے اجوکی دنیابدل چکی اے توانائی دے انقلاب نے اج دا سماج بدل کے رکھ دتا اے ایس رفتار نال رلت لئی ضروری اے ساڈی آون والی نسل تخلیقی ہووے ویلے سِر کجھ تخلیق کرنا، اج دی دنیا دی منگ اے کروڑاں پنجابیاں لئی ضروری ہوگیا اے کہ اوہ وی ایس کھیتر وچ جدوجہد کرن۔ ساڈے بزرگاں بلھے، فرید، نانک، کبیرتے شاہ حسین ورگے لکھاریاں نے شاعری راہیں اپنی بولی دی سیواکیتی تے ہُن ساڈا وی فرض اے کہ اسیں اج دیاں لوڑاں نوں پوراکرن لئی اپنی ماں بولی نال جُڑیے تےتاں جےپنجاب توں اجہے سائنسدان تے سوشل ماہر جم سکن ، جہڑے پوری دنیا لئی کجھ کرسکن اپنے شاندار ماضی توں شاندار مستقبل لئی سانوں اپنی ماں بولی پنجابی لئی محنت کرنی پینی اے نہیں تاں اسیں اپنے ہتھیں اپنیاں قبراں کھہُن رہے آں لاطینی زبان تے تہذیب وانگوں ساڈا حال وی نہ ہووے۔

٭٭٭٭٭