باب نمبر 3

ہیلن نے اپنے آپ نوں سکھایا

بھاویں اوہ اپنی کالی انھیری دُنیا وچ وسدی سی پر فیر وی اوس کول خُشی دا ویلا سی۔ اوس نوں گھروں باہر جانا‘ گھُمنا پھرنا بہت پسند سی۔ گھر دے آل دوالے اُگے سارے رُکھاں نُوں چھوہنا ہیلن نوں بہت من بھاؤنا لگدا۔ اوہ پھُلاں نوں سُنگھدی۔ جلد ای اوہ وکھ وکھ رُکھاں بارے اوہناں نوں چھوہ کے یاں سُنگھ کے دس سکدی سی ‘ ایوں اوہ اک قسم دی جانکاری لیندی سی۔

اوس نے سادا نکے نکے کم کرنا سِکھ لِتّے۔ اوہ صاف کپڑے تہ کردی اوس نوں پتا سی کہ اوہدے کپڑے کہڑے نیں۔ اوس نے ایہ جان لیا سی کہ جدوں اوس دی ماں کوٹ پاندی اے تے اوہ باہر جان لگدی اے۔ ہیلن اوس دے کوٹ نوں جھٹکدی کہ اوس نوں وی نال لے کے جایا جاوے۔

پر ہر روز دیاں انہونیاں کُجھ خطرناک حادثیاں دا وی کارن بن جاندیاں۔ اک وار ہیلن دی ایپرن (تہبند)تے پانی ڈُلھ گیا۔ اوہ ایس نُوں سُکانا چاہندی سی۔ ایس لئی اوس نے اپنے ایپرن نُوں انگیٹھی کول رکھ لیا۔ اوس نوں پتا ای نہ لگا کہ اوہ اگ دے کِنّا نیڑے چلی گئی اے اوہدے ایپرن نے اگ پھڑ لئی۔ جلدی ای اوس دی آیا نے اک کنبل دی مدد نال اگ بجھائی۔ ایس اگ نال اوس دی اُنگل تے وال تھوڑے جہے سڑ گئے۔ ہیلن بہت خُش قسمت رہی۔

جویں جویں اوہ وڈی ہوئی اوہ شرارتی ہوندی گئی۔ اوس نوں مداری وانگ کرتب کرنا پسند سی۔ اک دن ہیلن نوں کُجھ چابیاں لبھیاں۔ اوس نوں پتا سی کہ چابیاں دروازیاں نوں تالالاون واسطے ہوندیاں نیں۔ اوس دی ماں کچن نال بنے کمرے وچ جس نوں بھنڈارا آکھدے اوتھے مصروف سی تے ہیلن باہر سی۔ ہیلن نے چابیاں پھڑیاں تے اپنی ماں نوں بھنڈارا وچ دروازے نوں تالالا کے بند کر دِتا۔ اوہدی ماں نے دروازے نوں کھڑکایا تے اُچی ساری آکھیاکہ اوہنوں باہر کڈھو۔ ہیلن باہر بہ گئی جتھے اوہ اپنی ماں دے دروازے کھڑکان والی تھرتھراہٹ نوں محسوس کر سکدی سی‘ ہیلن اوتھے بَہ گئی تے ہسن لگی۔ مسز کلر تن گھنٹیاں تیکر اوس بھنڈارے اندر بند رہی۔

ہیلن تے اک نِکّی نوکرانی جس دا ناں مارتھاواشنگٹن سی۔ اوہ اکثر اکٹھے ای کھیڈیا کردے سن۔ مارتھاہیلن توں کُجھ ورھے وڈی سی۔ پر ہیلن دوواں وچ رعب پان والی بُہتی ثابت ہوندی۔ اک دیہاڑے اوہ دوویں برآمدے وچ بیٹھیاں کاغذاں دیاں گُڈیاں بنا رہیاں سن۔ ہیلن جلدی ای ایس توں اَک گئی۔ اوس نے برآمدے دے کول اُگے پھُلاں دیاں ویلاں توں سارے پھُل کٹ دِتے۔ حالے وی بے زاری‘ ہیلن نے مارتھا دے وال کٹن دا فیصلا کیتا۔ مارتھا نے پہلاں انج نہ کرن دِتا فیر اوہ من گئی۔کُجھ نے اوس نوں نہ کرن لئی کہیا وی۔ پر چھیتی ای مارتھا دے وال اوہدے پیراں وچ پئے سن۔ تے فیر کیوں کہ اوس نوں ایہ چنگا لگا ہیلن نے وی مارتھا نوں اوہدے لمے سنہری وال کٹن دِتے۔ ایس ویلے ہیلن دی ماں کسے بال کولوں خُش نہیں لگدی سی۔

ہیلن دا دوسرا مِتر اوہناں دے پروار دا کُتا سی۔ جس دا ناں ’’بیلے‘‘ سی۔ ہیلن نے اوس کُتے نوں اپنے اشارے سکھاناچاہے سن۔ پر کُتا تاں سو جاندا یاں فیر کسے پنچھی مگر نس پیندا۔ ہیلن نوں کدے سمجھ ای نہ آئی کہ بیلے کیوں اجہیا نالائق اے۔

تے ایویں ہیلن نے اپنے دن لنگھائے۔

فیر‘ جدوں ہیلن پنج ورھیاں دی ہوئی اوہدی بھین ملڈرڈ دا جنم ہویا۔ اچانچک ای ہیلن دی د؂ُنیا بدل گئی۔ کسے ہور نوں وی ہیلن دی ماں دے پیار دی لوڑ سی۔ کوئی ہور اوہدی ماں دی کُچھڑ چڑھن لگ پیا۔ ہیلن نوں اپنی بھین نال حسد ہون لگا جو اوس دی نظر وچ اوہدی ماں نوں اوہدے کولوں کھوہ رہی سی۔

اک دن ہیلن نے جانیا کہ اوہدی بالڑی بھین اوہدی گُڈی دے جھولے وچ سو رہی اے ہیلن تپ گئی۔ ایس توں پہلاں کہ کوئی اوس نوں ڈَکدا ہیلن نے جھولا سُٹ دِتا۔ ملڈرڈ اوس توں باہر جا ڈِگی۔ خُش قسمتی نال مسز کیلر نے اوس نوں فرش اُتے ڈِگن توں پہلاں ای پھڑ لیا۔ ہُن مسز کیلر نوں احساس ہویاکہ ہیلن صرف اپنے واسطے ای خطرا نہیں اے سگوں اوہ ہورناں واسطے وی خطرناک اے۔ جے ہیلن دی ماں اوس نوں نِکے عمرے ای ٹھیک نہ کردی تاں وڈے ہو کے اوس دا کیہ بَندا؟ ہیلن نوں بدلنا پینا ای سی۔

کیلر ز اوس نوں میری لینڈ دے علاقے بلتی مورے دے اک ڈاکٹر کول لے گئے۔ فیر کیلرز نے اوہی الفاظ سُنے جو پہلاں وی کئی وار سُن چکے سن۔ ایہ ڈاکٹر اکھّاں دے علاج دا ماہر سی۔ اوہ ہیلن واسطے کُجھ نہیں کر سکدا سی لیکن اوس ڈاکٹر نے کپتان کیلر نوں الیگزینڈر گراہم بیل بارے دسیا جو نیڑے ای واشنگٹن وچ رہندا اے۔ بیل اوہ ای جس نے 1876ء وچ ٹیلی فون ایجاد کیتا اوہ پہلاں ڈوریاں دا اُستاد سی۔ شاید بیل کسے نوں جاندا ہووے جو ہیلن دی مدد کر سکے۔

جیون وچ پہلی وار ‘ بڑے لمّے عرصے توں بعد کیلرز نوں تھوڑی جہی اُمید محسوس ہوئی۔

باب نمبر 4

اُمید دی رِشم

کپتان اپنی پھُپھو ایولین نال ہیلن نُوں ڈاکٹر بیل کول لے گئے۔ ہیلن دی ماں نے ہیلن دے والاں نوں گھروں گھلن لگیاں بڑی توجا نال گھنگھریالے کر کے گھلیا۔ ہیلن اک فرشتے وانگ لگن لگی۔ ایس ویلے اوہ چھے ورھیاں دی سی۔ ہیلن بیگ دے دفتر اندر گئی تے دوویں دوست بن گئے۔ ہیلن‘ گراہم بیل دی گودی وچ جا بیٹھی۔ چھوٹی بچی تے ایڈا وڈا موجدگھُل مل گئے سن۔ ہیلن نے بعدوں اپنی ہڈ ورتی وچ لکھیا ’’اوس نے میرے اشارے سمجھے نیں مینوں پتا سی تے میں اوہناں نوں فوری پیار کرن لگ گئی‘‘ بیل نے محسوس کیتا کہ ہیلن سِکھ سکدی اے۔ اوس نے سوچیا کہ اوہ ذہین تے سمجھدار بالڑی اے۔ اوہ اوہنوں کامیاب ویکھنا چاہندا سی۔ اوس نوں لگا شاید‘ صرف شاید ہیلن اک نارمل حیاتی جی سکدی سی۔

گراہم بیل نے ہیلن نوں اپنی گھڑی کھیڈن واسطے د ے دِتی تے اوہ آپ کپتان نال گل کرن وچ رُجھ گئے۔ اوہناں نے کپتان نوں آکھیا کہ اوہ ماسچسٹس‘ بوسٹن وچ پرکنز ادارے نوں لِکھن جو مناکھیاں واسطے کم کردا اے(بعد وچ ایہ پرکنز سکول بن گیا) ڈاکٹر بیل نے کپتان نوں دسیا کہ چالھی ورھے پہلاں اک ڈورے تے مناکھی بال ‘ لاؤرا برج مین نوں پڑھنا‘ لکھناتے گل کرنا ہتھ دے اشاریاں نال سکھایا گیا۔ اوس نوں پورایقین سی کہ کیلرز وی ہیلن واسطے چنگا استاد لبھ سکن گے۔

اک دن کپتان نے پرکنز سکول والیاں نوں خط لکھیا۔ کپتان کیلر نے لکھیا کہ اوس نوں اپنی دِھی واسطے اک اُستاد چاہیدا اے۔ کیلرز بڑی بے چینی نال جواب دا انتظار کر رہے سن۔ مائیکل انیگنوس جو کہ پرکنز داہیڈ وی سی اوس نے جواب دِتا کہ اوہدے ذہن وچ اک اُستانی اے اوہدا ناں عینی سلیو ان اے۔ کیلرز پُرجوش ہو گئے۔ اک گل اوہ ایہ نہیں سن جاندے کہ حالے عینی سلیوان نوں نوکری واسطے قائل کرنا باقی اے۔

عینی سلیوان کون سی۔ عینی ای اوس نوں پکاریا جاندا اوہ اک یتیم سی جس نے بڑی جوکھم بھری تے اِکلاپے والی حیاتی بِتائی سی۔ بالپن وچ اوہ وی کُجھ دیر مناکھی رہی سی۔ اوس نوں وی پرکنز سکول گھلیا گیا تے بعدوں آپریشناں نال اوہنوں وکھائی دیون لگ گیا۔

وِیہ ورھیاں تیکراوہ اُستانی نہیں بنی۔ اوہنوں پک نہیں سی کہ اوہ ملازمت وی کر سکدی اے یاں فیر اوس نوں ایہدی لوڑ وی ہووے۔ انیگنوس اوس نوں حوصلا تے ہمت دیندارہیا۔ اوس نے محسوس کیتا کہ ایہ اکلی ذہین نوجوان عورت واسطے ایہ ملازمت ٹھیک رہوے گی۔ تے عینی کول ہور کوئی موقعے وی نہیں سن۔ ایہ پڑھان لِکھان دی ملازمت سی یاں فیر اک فیکٹری دی ملازمت۔ عینی نے کیلرز دے کول ملازمت کرن دا فیصلا کیتا۔

نویں نوکری واسطے اپنے آپ نوں تیار کرن لئی عینی نوں دو مہینے لگ گئے۔ اوہ لاؤرا برج مین نال جا ملی۔ اوس نے ہتھاں دے اشاریاں نال اکھر پٹی دی ورتوں نال گل کیتی۔ ہُن اوس نے اکھر پٹی سکھاون لئی وکھو وکھ طریقے پڑھناشروع کیتے۔ عینی بہترین تے سبھ توں ودھیا کرن لئی تیار سی۔ پر اصل وچ اوس نوں بلکل ای خیال نہیں سی کہ اوس دے ساہمنے کیہ ہون والا اے تے کویں اوسدی نویں ملازمت اوس دی زندگی بدل دے گی۔

( باقی اگلی وار)