اوہ سوہنے ساقیا میری گلی وی پھیرا پاندا جا ۔۔۔۔۔

اوہ سوہنے ساقیا میری گلی وی پھیرا پاندا جا۔۔۔۔۔۔

توقیر چغتائی

کندن لال سہگل ہوراں بارے بلونت گارگی دے لکھے خاکے مگروں اوہناں بارے کچھ لکھنا بڑا فضول جہیا لگدا اے پراوہناں دے جنم دن دے موقعے تے اسیں نویں نسل نوں دسنا چاہندے ہاں کہ ہندستانی فلم انڈسٹری دی نینہ رکھن تے اوہدے اُپر فن دے محل اسار ن آلے ہزاراں پنجابیاں وچوں کے ایل سہگل دا ناں ہمیشا اُچی تھاں تے لکھیا جاوے گا۔

کندن لال سہگل 11 اپریل 1904 وچ پیدا ہوئے تے 18 جنوری 1947 نوں اوہناں ایس دنیا نوں چھڈ دتا سی۔ کچھ لوکاں دا کہنا اے کہ اوہ جالندھر وچ پیدا ہوئے سن تے بہتیاں دا کہنا اے کہ اوہناں جموں وچ جنم لتا سی ۔ کہیاجاندا اے کہ اوہناں دے پیو امر چند سہگل تحصیل دار سن تے اوہناں دی ماں دا ناں کیسری بائی سی جو دھارمک گاون بڑے شوق نال گایا کردے سن ۔سہگل نے کسے وی وڈے استاد کولوں موسیقی دی تعلیم نہیں لئی سی پر کہیا جاندا اے پئی اک صوفی گائیک سلیمان یوسف کولوں اوہناںشروع وچ گان دے کچھ گر ضرور سکھے سن ۔

سہگل نے پنجابی وچ صرف دو ای غزلاں گائیاں جو بے کل امرتسری نے لکھیاں سن ۔ جہناں وچوں اک انج سی ۔

اوہ سوہنے ساقیا میری گلی وی پھیرا پاندا جا

میں دکھ وچ پی لواں گا ساقیا دو گھٹ پلاندا جا

تے دوجی

ماہی نال جے اکھ لڑدی کدی نہ

میں راہ جاندے راہیاں نوں پھڑدی کدی نہ
سہگل نے اسکول دی پڑھائی چھڈن مگروں ریلوے وچ نوکری کرلتی سی تے مگروں ٹائپ رائٹنگ مشین دی کمپنی وچ سیلز مین بن گئے سن ۔

اوہناں دا پہلا گیت ‘جھولنا جھلاؤ’ 1933 وچ ریکارڈ ہویا سی۔ اُس ویلے کلکتہ دی فلم انڈسٹری وچ بہت ودھیا فلماں بن رہیاں سن ۔اوہناں اوتھے جا کے مشہور فلم کمپنی نیو تھیٹر وچ پہلی فلمی نوکری کر لتی سی جہدے نال اوہناں دے فن تے ہور وی نکھار آیا تے اوہناں نے تن فلماں " محبت کے آنسو"، " زندہ لاش " تے صبح کا تارہ " وچ کم کیتا پر تنوں فلماں بہتا بزنس نہ کر سکیاں تے ناکام ہو گیاں۔ مگروں ایسے کمپنی دیاں تن فلماں "پورن بھگت "، "راجا رانی میرا" تے یہودی کی لڑکی " ناں دیاں فلماں کامیاب ہوئیاں تے کے ایل سہگل نے اک ودھیا گائیک دے نال اچھے ایکٹر دے طور تے وی اپنی پچھان بنا لتی ۔ فیر کلکتہ چھڈ کے اوہ ممبئی آ گئے تے رنجیت اسٹوڈیو وچ کم کرن لگ پئے۔ ایتھے اوہناں " بھگت سورداس " تے" تان سین" جہیاں فلماں وچ کیتا جو بہت مشہور ہوئیاں ۔ 1944 توں 1947 تیکر اوہناں ست فلماں وچ کم کیتا جہناں وچ اک فلم دا ناں "پروانہ " وی سی ۔ ایس فلم دی موسیقی پنجابی فلماں دے منے پر منے موسیقار خواجا خورشید انور نے دتی سی ۔ کے ایل سہگل صرف 42 سال دی عمر وچ ایس دنیا توں چلے گئے سن ۔ اوہناں اردو توںوکھ بنگالی تے دوجیاں زباناں وچ وی گیت گائے پر اوہناں دے گائے ہوئے پنجابی دے صرف دو گیت ماں بولی دا بہت وڈا خزاناکہے جا سکدے نیں۔