kraamaat@gmail.com
+ +92 333-430-6384
کرامت مُغل
June 29, 2020
” اِک چُوڑی اوہ اپنی کھبّی بانہ وچ پائی رکھدی اے،چن دی پہلی ورگے تِکھے نین۔شہد رنگیاں زُلفاں والی دے سارے رُوپ نوں اکٹھا کر کے ویکھنا ایمان گوان دے برابر لگدا اے۔۔۔۔“اجمل نے اَج فیر میرے کولوں کجھ سُنن لئی آکھیا۔لفظاں دا اوہ جادوگر اے۔ہر روز اِک سوہنی جہی کُڑی دی تصویر لفظاں نال بنا کے ساہمنے رکھ لیندااے۔اِنج لگد ا اے جِویں اوہنے لفظاں نال بُت بنا کے ساہمنے رکھ لیا ہووے تے اوہنوں اِنج ویکھدا اے جویں پُوج رہیا ہووے۔اپنے کھبے ہتھ وچ پھڑے سگریٹ نوں بُلھاں نال لا کے کسے عظیم سکالر وانگ دُنیا توں بے پروا ہو جاندااے۔کدی کدی اوہنوں سگریٹ بُلھاں نال لان دی لوڑ وی نہ پیندی۔اوہ دُھخدی دُھخدی سواہ بن جاندی۔جدوں اجمل دا ہتھ سڑدا تاں اوہنوں پتا لگدا۔کدے میں اوہنوں اُچی اَواز دے کے بُلاندا۔اوس ویلے اوہدیاں اَکھاں ساہمنیوں اوہدا بنایا بُت غایب ہو جاندا تے اوہ کھِجھ جاندا۔انج اوہدے کول نویں بُت تراشن وا سطے لفظ وی موجود سن تے تصور وی۔اج وی سبھ کُجھ پہلاں وانگ ای ہویاتے فیر اجمل کہن لگا۔
”یار تُوں انج نہ کریا کر۔جدوں میں بیٹھا ہوندا آں، بس تیرے ساہمنے بیٹھا ہونا آں،اُنج تاں کدھرے دُور ہونا آں۔“
”مینوں ایہ دسن دی کوئی لوڑ نہیں۔اپنے آپ دا وی خیال کر ؛ کیہ حالت بنائی ہوئی او۔سگرٹاں نوں گھٹ کر دے۔ہُن سگرٹاں نے تینوں پیونا شروع کر دِتا اے۔تیرے ماپیاں نوں تے سانوں اجے تیری ضرورت اے“
کہن لگا”بس اگے کوئی گل نہ کریں نہیں تے لڑائی ہو جاوے گی“
”وڈا آیا لڑائی کرن والا۔اج کل ہوندا کِتھے ایں۔جدوں وی تیراپُچھیا،پتا لگیاتوُں شہر وچ نہیں“
”میں اج وی کسے کم پاروں آیا آں۔اج راتیں میں فیر واپس ٹر جانا اے۔“
”کیہ خاص کم اے اج تینوں؟“
”چھڈ یار توں گلاں مینوں نظم لکھن دے"جمل فیر کھِجھ گیا
"اسیں تیرا انتظار کردے رہنے آں پر تُوں مطلب پرست ساڈے نال گل ای نہیں کرنا چاہندا
میں دِ ل وچ سوچیا شاعر وی کِڈے عجیب ہوندے نیں۔شاعری توں سوا کوئی ہور کم چنگا ای نہیں سمجھدے۔“
اجمل نوں شاید احساس ہو گیا کہ اوہدا روّیا کھرہوا سی۔آکھن لگا”میں اک نظم لکھنا چاہنا آں۔اِک بہت سوہنی نظم جہدے وچ جذبیاں دا اظہار وی ہووے،پیار وی،چاہت وی تے سُندرتا دی گل وی ہووے۔
”اچھا فیر توں بہ کے لِکھ،میں تیرے کول بیٹھا آں۔“
میں کول پئی کتاب چُک لئی تے اوہ اپنے کم وچ رُجھ گیا۔اوہنوں جویں میری ہونددا احساس وی نہ رہیاپر مینوں اوہدے سگرٹاں دا دُھوواں اوہدی ہوند دا احساس دواندا رہیا۔سگرٹ دے دُھوئیں نال کھیڈدا اوہ ویلے ویلے رائیٹنگ پیڈ تے کجھ لِکھدا تے کٹدا وی رہیا۔کدی صفحا پاڑ کے سُٹدا رہیا۔اوہدے سجے ہتھ وچ پنسل گھُم رہی سی تے کھبے ہتھ نال اوہ سگرٹ نوں پھڑکے سر نوں کھُرکدا رہیا۔ایس عمل وچ خورے سگرٹ دی کجھ بے جان سواہ وی اوہدے سر وچ پیندی رہی ہووے پر اوہنوں کوئی ہوش نہیں سی۔
میں اک واری اوہدے ول ویکھیا۔اوہدیاں اکھاں غُصے نال بھریاں ہوئیاں سن۔مینوں لگیا جویں اوہ جو کجھ لکھنا چاہ رہیا ہووے لکھیا نہیں سی جا رہیا۔ایس گلوں مینوں اوہ چنگا وی لگدا سی۔اوہدے خیال عام تے روایتی جہے نہیں ہوندے سن۔بیان دا طریقا من کھِچواں ہوندا۔
اوہ ہن اپنے کم وچ رُجھیا سی۔لمے چِر دے ایس دورانیے وچ میری اوہدے نال اکو گل ہوئی جدوں اوہنے سگرٹ دے اندروں کُجھ تماکو کڈھ کے زمین اُتے سُٹیا۔پہلاں وی اوہ اِنج ای کرداہوندا سی،پر میں کدے پچھیانہیں سی۔اَج آپے ای دسن لگا:
”میں سگرٹ وچوں تماکو ایس لئی کڈھ دیناآں کہ سگرٹ مینوں نہ پیوے،میں ای ایہنوں پیندا رہواں“
ہُن مینوں اوہدی ایہ گل چنگی نہ لگی”فٹافٹ اِک نظم لِکھ تے بعدوں گل کریں“
اجمل فیر صفحے اُتے جھُک کے کجھ لکھن لگ پیا۔
کجھ دیر بعدوں جدوں کمرے وچ دھوئیں دا راج ہو گیا۔مینوں دو واری کھنگھ دا دَورا پے گیاتے میں اوہ کاغذ ویکھیا جہدے اُپر اوہ قلم چلا رہیا سی۔کجھ لِکھن دی بجائے اہنے اوتھے اک سوہنا جہیا پھُل بنایا ہویا سی نال کوئی ڈھائی سطراں لِکھیاں سن۔
مینوں ہاسا آ گیا”ایہ تُوں نظم لِکھ رہیا ایں کہ ڈرائینگ کر رہیا ایں؟“
”یار میرے کولوں نہیں لکھی جارہی۔سچے تے سُچے جذبیاں دا اظہار کِنامُشکل ہوندا اے۔پہلاں میں کدے سوچیا ای نہیں سی۔“
”تے اَگے جہڑے جذبیاں دا ظہار نظماں وچ کرنا ایں جھُوٹھے ہوندے نیں؟“
میں اوہنوں چِڑایا۔
تیر نشانے اُتے لگیا اوہنوں ہور کھِجھ چڑھ گئی۔”ایہ ہور طرحاں دی نظم ایں۔تُوں نہیں سمجھ سکدا۔میں ایہنوں ہر صورت اج ای پورا کرنا اے“
”کیوں ایس نظم وچ کہڑی خاص گل اے کہ فیر کدے مکمل نہیں ہو سکدی؟“
”اوہ یار تُوں نہیں سمجھ سکدا ایہ نظم سیمی نوں دینی اے“
سیمی ای اوہ کُڑی سی جہدا بُت اوہ ہر ویلے لفظاں نال بنائی رکھدا اے۔اوہدیاں نشیلیاں اَکھاں،شہد رنگے وال تے کھبے ہتھ وچ چُوڑی،اوہ خُد ای تعریفاں کر کر کے اپنا من پرچائی رکھدا۔پٹری توں لتھ کے اوہ آپے ای مینوں دسن لگا۔ساری گل کُھلھ گئی۔
اصل وچ سیمی دا کالج میگزین چھپن لگاتے اوہ کالج میگزیں وچ اپنی لکھت چھپوانا چاہندی اے۔سوہنی تے اوہ ہے پر عقلوں وانجھی اے، قدرت نے چہرے تے جہڑی کاریگری کیتی اے اوہو جہی کاریگری ولا دماغ نہیں دِتا۔ایس لئی سیمی توقع کر رہی اے کہ اجمل اوہدے لئی اک سوہنی جہی نظم لِکھ دیوے جہڑی اوہ اپنے کالج میگزین وچ چھپوا سکے۔اوہ سیمی دی فرمایش نوں اودوں پورا کرن وسطے بیٹھا سی جدوں کالج میگزین لئی چیزاں اکٹھیاں کرن وچ اکو دِن رہ گیا سی۔سِٹا ایہ کہ شاعر ہوریں پریشان سن۔کوئی آمد نہیں سی ہو رہی تے اَج اوہ ہر حال وچ کُجھ نہ کجھ لکھنا ضرور چاہندے سن۔
”مینوں لگدا اے اِنج تیرے کول بیٹھ کے کجُھ نہیں لکھیا جان۔میں لارنس گارڈن چلیا آں۔“
ایہ آکھ کے اجمل ٹُر گیا۔
میں اجمل تے سیمی دی محبت بارے سوچن لگ پیا۔دوویں اکو شہر وچ رہندے ہوئے جدوں اک دوجے نوں لبھدے نیں تاں کِنے پریشان ہوندے نیں۔اجمل دا شاعراں والا مزاج اوہدے اپنے واسطے تاں مشکل پیدا کردا ای اے پر سیمی نوں وی پریشان رکھدا اے،ایوں لگدا دوویں اک دوجے لئی خلوص دے جذبات رکھدے نیں۔اجمل دِل دا ماڑا نہیں۔"حکم من کے سجناں پیاراں دا" کویں اوہدی فرمایش پوری کرن لئی اتاولا ہویا پیا اے۔ہُن نظم لکھنا کوئی منجی پِیڑھی ٹھوکن ورگا کم تاں نہیں کہ صرف کاریگری نال ہو جاوے۔ایہدے واسطے تاں دِل دی خاص کیفیت دی لوڑ ہوندی اے۔سیمی نوں ایس گل دا کیہ پتا۔اوہنوں چاہیدا سی کہ اجمل نوں کئی دِن پہلاں دسدی۔ہُن ساڈادوست پارک وچ بیٹھا اوکڑ وچ ہونا۔
تھوڑی دیر مگروں ای ٹیلی فون دی گھنٹی وجی”میں سیمی بول رہی آں۔اجمل صاحب تہاڈے کول بیٹھے نیں؟“
”نہیں! تھوڑی دیر پہلاں آئے سن پر ہُن ٹُر گئے نیں“
”اچھا!شُکریا"اوس نے فون بن کر دِتا۔
لگدا نظم لکھدیاں ہویاں اوس نے اپنا موبایل ایس لئی بند کر دتا ہونا تاں جے کوئی اوہنوں تنگ نہ کر سکے۔
اکثر انج ہوندا اے کہ سیمی نوں پتا ہووے کہ اجمل لاہور اے تاں اوہ اکثر میرے کول آ بیٹھدا ،ایسے لئی اوہنے مینوں فون کیتا۔مینوں سیمی دی پریشانی دا احساس سی۔پتا نہیں اوہ اجمل بارے پریشان سی یاں اجمل دی لکھی نظم لئی۔کالج میگزین وچ نظم چھپوان دا پنا چاء ہوندا اے پر ایہ تاں کسے ہور دا ماریا ہویا شکار کھان والی گل ہوئی۔بندا جے لِکھ سکدا ہووے لکھے تاں چھپے۔کسے ہور کولوں لِکھوا کے چھپوانا بڑی احمقانا گل اے۔پر ایہ تاں میری سوچ سی۔شاید سیمی لئی ایہ گل احمقانا نہیں سی۔میں اوس ویلے بارے سوچیا جدوں اوہ کالج میگزین وچ چھپی نظم بڑے فخر نال اپنیاں سہیلیاں تے گھر والیاں نوں وکھا رہی ہووے گی۔"ایہ میں لِکھی اے"حقیقت دا اوہنوں پتا سی،اجمل نوں یاں فیر مینوں۔
جدوں سورج مُکھی دے پُھلاں نے اپنا مہاندرا پچھم ول موڑیا،چن دی چاننی کھِلری اجمل اک وار فیر میرے کول آگیا۔اوہدے مونہ تے خُشی دے آثار سن جِویں اوہ دوجی جنگ ء عظیم فتح کر کے آیا ہووے۔
”میں سیمی نوں نظم دی آیا“
”نامکمل ای“
”نہیں نہیں،میں مکمل کر لئی سی مساں لکھی گئی اے۔یار بڑی شاندار نظم سی۔پارک وچ جا کے میں بیٹھا۔موسم وی چنگا سی۔بس آمد شروع ہو گئی تے دو منٹاں وچ نظم لکھی گئی۔کمال دی نظم سی۔سیمی وی سُن کے بڑی خُش ہوئی۔“
اجمل وی دوجے شاعراں وانگ اپنی تعریف آپ کرن دے مرض وچ شکار سی۔گل مُکاون لئی میں آکھیا”میاں مٹھو نظم سُنا تاں جے میں تعریف کراں۔ایہو ای تاں تُوں چاہنا ایں“
اجمل نے رایئٹنگ پیڈ کھولیا۔دو چارصفحے اُلٹائے پر نال ای پریشان ہو گیا۔اوہو،میں تے اپنے کول نظم دی نقل ای نہیں رکھی۔چلو کوئی گل نہیں۔جدوں چھپے گی ’توُں پرھ لئیں‘ایہ آکھ کے اوہنے جیب وچوں سگرٹ،ماچس کڈھی تے سگرٹ دُھکھان لگ پیا۔
اجمل واپس اپنے شہر ٹُر گیاجتھے اوہدے ہور سنگی اوہدیاں راہواں اُڈیکدے پئے سن۔اوہ سدا توں اِنج دا سی۔اپنے شہر جانداتاں ایتھے لاہور نوں بھُل جاندا۔
کئی دن گزر گئے۔اک دن سیمی دا فون آیا۔"اجمل تہاڈے کول تے نہیں آیا"اوہدے لہجے وچ کوئی اجہی گل سی کہ جِس پاروں اوہ نارمل نہیں سی لگ رہی"اوہدا موبایل خراب سی خورے اوہنے کم کرنا بند کر دِتا اے تے نواں اوس نے لیا نہیں ہونا۔“
”نہیں میرے ول تے نہیں آیا۔خیر اے؟کیہ گل اے؟"میں اخیر پُچھ ای لیا۔
”میں اوہدے گھر وی فون کیتا پتا لگا کہ اوہ کئی دِناں توں لاہور واسطے ٹُر پیا اے“
”ایہ تے نارمل گل اے۔اوہ کدی کدی دوجے شہراں دے مشاعرے اٹینڈ کرن وی تے ٹُر جاندا اے۔تُسیں پریشان نہ ہووو“
”نہیں میں پریشان نہیں،اُنج ای اوہدے نال کم سی کوئی"اگوں سیمی نے کوئی ہور گل کہے بغیر فون بند کر دِتا۔
کیہ کم ہو سکدا اے؟میں سوچیا فیر مینوں سمجھ آگئی،سیمی دا کالج میگزین چھپ گیا ہووے گا۔اوہدے وچ سیمی دے ناں نال اجمل دی نظم چھپی ہووے گی۔ایہی خبر اوہ اجمل نوں سنانا چاہندی ہووے گی۔ایسے لئی اوہدے لہجے وچ کانبا سی۔سہیلیاں نے”اوہدی“ نظم دی تعریف کیتی ہووے گی۔شاید نظم نال تصویر سی چھپی ہووے۔سہیلیاں اوہدے ول رشک نال ویکھدیاں ہوون گیاں۔ایس ویلے اوہدا دماغ عرش اُتے ہووے گا۔ایسے پاروں سیمی کالج میگزین اجمل نوں وکھاون لئی بے تاب ہووے گی۔پر اوہ اجمل ای کہڑا جو ویلے سر لبھ جاوے۔
کوئی ہفتا گُزر گیا۔اِک دیہاڑے اجمل آ ای گیا۔اوہدے ہتھ وچ معمول مطابق کتاباں،رسالیاں تے کاغذاں نال بھریا ہویا لفافا وی سی۔
”یار تُوں کتھے سیں؟نہ اتا نہ پتا،نہ کوئی خبر۔کوئی پتا ای نہیں کہ جیندا ایں یاں مر گیا ایں“
”او یار چھڈ ساریاں گلاں۔میں جھنگ وچ ہون والے مشاعرے وچ ٹُر گیا ساں۔اخبار وچ اوہدی رپورٹ تے تصویراں وی چھپیاں سن پر تُوں اخبار پڑھیں تد ناں“
”میں اخبار وچ خبراں پڑھدا آں،فضول گلاں نہیں"میں اوہنوں چڑاندیاں ہویاں گل کیتی۔
”چل بس ہُن زبان نہ چلا،چاہ پیا تے ایہ ویکھ"ایہ آکھ کے اوہنے اپنا لفافا کھولیا تے وچوں اک میگزین کڈھ کے میرے ول اُچھال دِتا۔ایہ سیمی دا کالج میگزین سی۔میں رسالا پھڑ کے ورقے پھرولن لگ پیا۔فہرست وچ نظماں دے حصّے وچ پروفیسرنیاں دیاں لکھتاں مُکدیاں ای سیمی ساجد دے ناں نال نظم دا سرناواں دِتا ہویا سی۔میں نظم والا ورقا کڈھیا تے نظم پڑھن لگا۔
”کدی کدی میں تینوں
پُجاری دی طرحاں
لفظاں دے بُت بنا کے پوجنی آں
ہے سی مینوں کوئی چاہت
اک نظم میں لکھی سی
کسے دی چاہت پاروں۔۔۔۔
۔۔۔۔۔“
انجے دے کُجھ ہور مصرعے سن۔نظم سوہنی سی تے پورے صفحے تے چھاپی گئی ۔نظم پڑھ کے میں اجمل ول ویکھیا۔اوہ خورے نظم دی مناسب تعریف دا چاہیوان سی۔
”یار تیری ایہ سیمی تے وڈی ہو کے بڑی مشہور شاعرا بنے گی۔"میں فیر ٹکور کردیاں آکھیا۔اجمل دا چہرا دَس رہیا سی کہ اوہنے میرا طنز سمجھ لیا اے۔فیر میں ایویں میگزین دے صفحے پھولن لگ پیا۔فہرست ویکھدیاں ویکھدیاں میریاں نظراں کہانیاں والے حصے وچ اَڑ گئیاں جتھے سیمی ساجد دے ناں نال اک کہانی وی موجود سی۔میں اجمل ول معنے بھریاں نظراں نال ویکھیا تے فیر کہانی پڑھن لگ پیا۔دو کُو صفحے دی اوہ کہانی مُختصر سی پر نظم وانگ واہو سوادلی سی۔مینوں پتا سی کہانی لِکھنا اجمل دے وَس دا روگ نہیں۔اوہ صرف شاعری ای کر سکدااے۔کہانی پڑھ کے میں اجمل وَل سوالیا نظراں نال ویکھیا۔اجمل میرا مطلب سمجھ گیا۔"ایہ کہانی اوہنے آپ نے لکھی اے“
”تینوں کویں پتا اے؟“
”اوہنے مینوں آپ دسیا اے“
”تے تُوں اوہدی گل دا اعتبار کر لیا“
”اعتبار کیوں نہ کردا؟“
”چلو خیر ٹھیک اے پر پتا اے اک گل ہور وی اے“میں آکھیا۔
”اوہ کہڑی“اجمل سر توں لے کے پیراں تیک سوال بن گیا۔
”سیمی نے دو تھاں جھُوٹھ بولیا اے" میں ہَس کے آکھیا۔
”کسراں؟"اجمل نوں کھِجھ چڑھن لگی۔
”تینوں اوہنے ایہو آکھیا اے ناں کہِ نظم تیرے کولوں لِکھوائی اے پر کہانی میں آپ لِکھی اے“
”ہاں“
”تے بس فیر جہدے کولوں اوہنے کہانی لکھوائی ہووے گی،اوہنوں ایہو آکھیا ہووے گا کہِ کہانی تیرے کولوں لِکھوائی اے پر نظم میں آپ لِکھی اے"میں ہَس کے آکھیا۔
اجمل دا مونہ انج بن گیا جِویں اوہنے کوئی کَسیلی شے کھا لئی ہووے۔
٭٭٭٭٭