امریکی کہانیکار،اوہنری۔۔۔٭رویل٭

امریکی کہانیکار،اوہنری۔۔۔٭رویل٭

کبیر علی

کہانی دے اَنت نوں چونکا دیون والا،نواں موڑ دیون والا بناون والے اولیور ہنری (اوہنری) دا اصل ناں ولیم سڈنی پورٹر اے۔اوہدے پیو دا ناں الگیرنن سڈنی پورٹر تے ماں دا ناں مَیری جین ورجینیا اے ایس کہانیکار دا جنم یارھاں ستمبر1862نوں شمالی کیرولینا دے اک علاقے گرینزبورو وچ ہویا۔ ایوی لینیا ماریا پورٹر دے ادارے توں پڑھیا تے 19ورھیاں وچ فارماسسٹ بن کے نوکری شروع کر دتی۔اوہنری نوں بالپن توں ای کتاباں پڑھن دا شوق سی۔ڈرگ سٹور وچ کم کردیاں ہوئیاں اپنے علاقے دے واسیاں دے خاکے بنانا شروع کر دتے سن۔کھنگھ پاروں جدوں طبعیت ڈِھلی ہوئی تاں آسٹن آ وسیا تے ایتھے بھرپور سماجی جیون ہنڈاونا شروع کیتا۔گٹار تے طنبورا سکھیا تے اِک مقامی کلیسا سینٹ ڈیوڈ ایپی سکوپل وچ مذہبی گیت گاون والیاں نال جُڑیا۔

ایہ ای اوہ ویلا سی جدوں ستارھاں ورھیاں دی ٹی بی دی بیماری نال جھُوجھدی ایتھول ایسٹیس نال موہ پیا۔ایتھول دی ماں نوں ایہ سبھ ٹھیک نہیں سی لگدا جس کر کے اوہنا ں نے نس کے ویاہ کر لیا تے اک تھیٹر گروپ دے پروگراماں وچ بھاگ لینا شروع کر دتا۔ایتھول نے اولیور ہنری نوں لکھن دی پریرنا دتی ایہ ای اوہ ویلا سی جدوں اولیور نے لکھن ول سنجیدگی نال دھیان وی دینا شروع کیتا۔اوہنری تے ایتھول دا پہلا بال فوت ہو گیا سی فیر اوہناں دے گھر 1889نوں اِک دِھی دا جنم ہویا جس دا ناں مارگریٹ ورتھ پورٹر رکھیا گیا سی۔اوہنری دے مالی حالات ماڑے سن تے اوس دے اِک دوست رچرڈ ہال نے ٹیکساس دے کمشنر ہوون دے ناتے نال ڈرافٹ مین وجوں نوکری دا بندو بست کیتا ایہ نوکری12 جنوری1887نوں شروع ہوئی تے جِنا چر اوہنری دا دوست کمشنر رہیا ، اونے چر نوکری وی چلدی رہی بعدوں اوہنری ایس توں استعفا دے کے فرسٹ نیشنل بینک وچ ٹیلر دی ملازمت کر لئی۔ایس ملازمت نے آپ دے جیون نوں بدلن وچ وڈا کردار ادا کیتا کیوں جے اوہنری نوں مالی معاملات وچ ہیرا پھیری کرن وچ جیل اندر جانا پیا۔ اوہنری نے 854.08ڈالراں دی ہیرا پھیری کیتی سی۔ اوہنری دی قید پنج ورھیا ں دی سی جو جیل وچ چنگے ورتارے پاروں تن ورھیاں تک ہو گئی۔ پنجھی جولائی 1897نوں اوہدی گھر والی ٹی بی دے روگ پاروں وفات پا گئی۔

ایس توں وکھ ”The rolling stone“ ناں دے اک میگزین وچ ملازمت کیتی جو بہتی دیر نال چل سکی کیوں جے میگزین کسارے وچ جاو ن لگ گیا سی۔ایس رسالے وچ چھپیاں لکھتاں نوں جد ہاسٹن دے ”دی پوسٹ“ دے ایڈیٹر نے ویکھیا تاں اوس نوں اوہنری دیاں لکھتاں بہت پسند آئیاں ،اوہنری نے ”دی پوسٹ“ وچ پنجھی ڈالراں دی نوکری کر لئی جیوں جیوں اوہنری مقبول لکھاری بنن لگا اوس دی تنخاہ ودھدی گئی۔اوہنری اپنیاں کہانیاں لکھن لئی بڑا مشاہدا کردا اوہ لوکاں نوں بڑی نیجھ لا کے ویکھدا ہاٹلاں دیاں لابیاں وچ گھُمدا۔اولیور ہنری 1902وچ نیویارک اپڑیا تے ایتھے رہندیاں ہوئیاں اوس نے 381دے لگ بھگ کہانیاں لکھیاں۔گوبھی تے بادشاہCabbages and kingsدے سرناویں ہیٹھ کہانی پراگا1904وچ چھپیا ایس توں تِن ورھیاں مگروں ’چالھی لکھ‘The four millionتے ’سجیا لیمپ‘The Trimmed Lampکہانی پراگے چھپے جہناں وچ پنجھی پنجھی کہانیاں چھپیاں سن جد کہ ’مغرب دا دِل‘ Heart of the westوچ چودھاں کہانیاں شایع ہوئیاں سن ایہناں کہانی پراگیاں وچ کہانی دی خاص گل ایہ سی کہ کہانیکار نے کہانی دے انت نوں نواں موڑ دین کارن وکھری پچھان بنا لئی تے ایہ پچھان اج وی اوہناں دی جگت پدھر دی پچھان اے۔اوہنری دیاں بہتیاں کہانیاں ایسے ای شہر دیاں نیں تے کہانیاں دے مرکزی کرداراں دا تعلق وی ایسے شہر نال ای اے۔ ایس توں پنج ورھیاں توں بعداپنی بچپن دی محبوبا سارا نال ویاہ کر لیا جو خُد وی رومانوی کہانیاں لکھدی ہوندی سی۔ اوہنری دی شراب دی لَت ہوون کر کے سارا چار ورھیاں وچ ای ایس نوں چھڈ کے وکھ ہو گئی سی۔

اوہنری دیاں آکھیاں کجھ گلاں

٭جو پسند اے ا وہ لکھو ہور کوئی اُصول نہیں اے۔

٭نقد پیسیاں نال اک وی منٹ نہیں مُل لیا جا سکدا اے۔

٭کوئی دوستی حادثا نہیں ہوندا اے۔

٭ہر شے وچ کہانیاں موجود ہوندیاں نیں میں ایہناں کہانیاں دا تانا بانا پارک دے بنچاں،لیمپ پوسٹاں،اخباراں دے ٹھیلیاں توں لئیاں۔

٭جے کوئی جنگ،غربت تے محبت دا سماں ویکھ چُکیا اے اوس نے بھرپور جیون ہنڈایا اے۔

٭اوس نے شہراں نوں اُنج جانیا اے جویں سوانیاں پرچھاویں نوں جاندیاں نیں۔

٭علم پانی دی ندی اے جو اِک نالی دے ذریعے ساڈے کول آندی اے تے ساڈیاں جڑھاں تیکر اپڑ جاندی اے۔

٭جے مرداں نوں پتا چل جائے کہ کلّے ہوندیاں سوانیاں کویں ویلا لنگھاندیاں نیں تے اوہ کدے ویاہ ای نہ کرن۔

٭جِمی ویلنٹائن نے اوہدیاں اکھاں وچ ویکھیا تے اپنا آپ ای بھُل گیا،اوہ آپ ای ہور دا ہور بن گیا۔

ٌٌ٭٭٭٭٭