kraamaat@gmail.com
+ +92 333-430-6384
خاص لیکھ
September 05, 2020
"اکھر اکھر حمداں" ــــَََـــــ-----٭رویل کتاب تبصرا٭
محبوب سرمد دے شعری تخلیقی سفر ول دھیان ماریئے تاں پتا چلدا اے کہ اوہناں دیاں نظماں غزلاں دا شعری پراگا"واواں زہر پیالے پیتے"2003 وچ شایع ہویا سی ایس توں دو ورھیاں مگروں اگلا شعری پراگا "عمروں لمی حیاتی "تے فیر پنج ورھیاں مگروں 2010 وچ غزل پراگا"چیتر دے تریہائے " پنجابی شاعری پڑھن والیاں کولوں مانتا کھٹ چُکیا اے۔محبوب سرمد اجہیا شاعر اے جس نے بھاویں اپنے لمے سفر وچ تھوڑا لکھیا اے پر جِنا وی لکھیا اے اوہدے وچ آپ دے سچے تے سٗچے فنکار ہوو ن دے جھلکارے ملدے نیں۔
محبوب سرمد ،حمد لکھن نوں رب ولوں ای اک عنایت تے کرم مَن رہے نیں جویں کہ اوہ لکھدے نیں:
"ایہ شعر جہڑے میں روز لکھنا واں
دماغ اندر اُتاردا اے مرا خدا اے"ص33
کتاب دے وچ ایہ شعر دی تھاں "اے شعر " لکھیا گیا ملد اے۔ایس شاعر نے خالق تے مخلوق دا سنبندھ وی بیانیا اے تے تخلیق دے حوالے نال وی بیان کیتا اے۔محبوب سرمد ہوراں دے بیانن ڈھنگ وچ عقیدت دا جذبا سبھ توں اُچیرا اے کیوں جے اوہ خالق کائنات دے حوالے نال گل کردیاں ہوئیاں اپنی عاجزی تے انکساری نوں وی دسدے نیں۔ریاض مجید آپ دی عقیدت نگاری بارے انج لکھدے نیں:
"بہ حیثیت مجموعی "اکھر اکھر حمداں" ہماری پنجابی عقیدت نگاری میں ایک خوشگوار اضافہ ہے۔محبوب سرمداس اعتبار سے مبارکباد کے مستحق ہیں کہ انہوں نے پنجابی حمد کا ایک جدا گانہ مجموعہ تخلیق کیا ہے ان کی عقیدت کا یہ اظہار انہیں اپنے معاصر شاعروں ے ممتاز کرتا ہے۔"ص16
محبوب سرمد منجھے ہوئے شاعر نیں۔ نظم تے غزل وچ اوہناں نے اپنی فنی پختگی نال خُد نوں منوایا اے "حمد " لکھن وچ جتھے شعر کہن دی قابلیت دا ہونا ضروری اے اوتھے دِل و دماغ دا روشن ہونا وی ضروری اے اپنے خالق دی وڈیائی تے عظمت نوں بیان کردیاں ہوئیاں آپ نے اِک صوفی وانگ اپنے وچار سانجھے کیتے نیں،صوفی جو خُد شناسی تے خدا شناسی نوں ای اپنے جیون دا مقصد بنائی رکھدا اے ایسے ای خیالات ہر حمد وچ بیان کیتے گئے نیں۔کدھرے اوہ رب دیاں صفتاں بیان کر رہے نیں تے کدھرے اوس دی کائنات وچوں اوہدے جلویاں نوں بیان کردے نیں ایہدے واسطے اوہناں دے اندر دا چاننا ضروری سی جس نے اوہناں اندر اجہی رِیجھ پیدا کیتی اے جویں ڈاکٹر احسان اللہ طاہر دیباچے وچ ایس طرحاں لکھدے نیں:
"اوہناں بڑی رِیجھ نال حمد لکھی اے سگوں کدی کدی تے اوہدی حمد پڑھدیاں انج لگدا اے جویں اوہ اپنے رب نال اولھے بہ کے گلاں کر رہیا ہووے۔اوہدے اندر صوفیاں والے دوویں وچار وحدت الوجود تے وحدت الشہود اپنی پوری فکر تے فنی روایت تے معنوی حسن نال بیان ہوئے نظر آؤندے نیں۔"ص19
حمدیہ سی حرفی،باراں ماہ وچ وی شاعر نے وی اپنی عقیدت نوں بیان کیتا اے تے حمدیہ ماہیا وی لکھے نیں جہناں دا اک رنگ اسیں ویکھنے آں:
"رُوح رب تے وِسدی اے
مُلاں نوں جلال دِسدا
سانوں رحمت دِسدی اے"ص62
ریاض قادری ہوریں کہندے نیں:
ّ سرمد ؔ اپنے ناں دی لاج رکھدیاں ہویاں سچ مُچ دا سرمد بن گیا اے جس نوں ظاہر باطن،اُتے تھلے،اندر باہر،اگے پچھے ،جنگل بیلے،پِنڈاں شہراں،دریاواں نہراں،لہراں بحراں ہر تھاں اِکو ذات وکھالی دیندی اے۔اوس دے من وچ" ہُو" نے ایسی مُشک مچائی کہ جان پھلن تے آ گئی اے۔"ص29
بہت ساریاں حمداں لکھن توں بعد وی شاعر ہوراں دا ،مننا اے کہ ''اجے میں لکھ نہیں سکیا'' کیوں جے خالق دی تعریف کرنا تخلیق دے وس وچ ای نہیں اے اوہ اوس دی تعریف دا حق ادا ای نہیں کر سکیا اے ایسے لئی تاں اوہ کہندے نیں:
اجے میں لکھ نہیں سکیا
مرے مولا تیرے بارے
اجے اوہ لفظ چُننے نیں
جہناں نے غسل کرنا اے
اجے میں سوچ دَھونی اے
کسے وگدے چنھاں اندر
مرے فکراں خیالاں نے
اجے اشنان کرنا اے
کسے راوی دے کنڈے تے"ص136
محبوب سرمد ہوراں نے رب دیاں رحمتاں تے صفتاں نوں بہت سوہنے ڈھنگ تے پُر تاثیر انداز نال بیان کیتیاں نیں۔ کتاب دے کریڈٹ صفحے تے پروف رِیڈنگ کرن والیاں تِن سوجھواناں دے ناں لکھے ہوئے نیں ایس لئی پروف دے حوالے نال سارا "کریڈٹ" وی ایہناں نوں ای جاندا اے۔ایس کتاب دے کُل صفحے144 تے مُل 350 روپے اے ۔کتاب نوں احسن پبیلکشنز فیصل آباد ولوں چھاپیا گیا اے۔