نہ بُھلن والا راہ

کدی لائی چکر یونیورسٹی دے4نمبر گیٹ کول میرا گھرا اے، اوہنے مینوں رکشے توں اُتردے نوں آکھیا تے آپ اوہ اپنے گھر ول چلی گئی۔۔۔۔۔خورے پتا نہیں کیہ ہو رہیا سی سویر دا گھروں نکلدے ای چھیتی سی تے ڈر سی کیتے گڈی نہ لیٹ ہو جاوے۔سویرے چھ وجے جاگنا سی پر اکھ تے خورے تن وجے ای کُھل گئی سی۔ بعدوں اکھ لگن دا ناں ای نہیں سی لے رہی۔ میں وی نیندر نہ آن دا فائدہ چُکدے ہوئے۔ کتاب پھڑی تے پیپر دی تیاری شروع کر دتی۔ تے جِنا ہو سکیا پڑھ لیا۔ انج ای کوئی چھے وج گئے۔ ماں کمرے وچ آئی تے ناشتے دا پُچھیا تے میں ہاں وچ سر ہلایا تے ناشتا تھوڑی دیر تیکر تیار سی۔ پر مونہ دھوندے ناشتا کردے تیر ہو چکی سی۔ آنڈا تے توے اُتے تلی ہوئی ڈبل روٹی تے آگئی سی پر جدوں چاہ بارے پُچھیا تے پتا لگا ابا جی اجے دُدھ لے کے نہیں آئے۔ ماں نے تھوڑا انتظار کرن دا آکھیا کیوں جے اوہناں قہوا رکھیا ہویا سی تے بس دُدھ دی اُڈیک سی، پر میں اِکو رٹ لائی سی کہ دیر ہو گئی اے۔ گڈی کیتے نکل نہ جائے۔ پر جدوں میں اپنا سامان تے کتاباں والا بستہ چُکیا تے باہر نوں نکلیا تے اگوں ابا جی آ گئے۔ ماں نے آکھیا ابا جی آ گئے پر ہن چاہ پی کے جائی پر دیر بُہتی ہو گئی سی۔ میں چاہ پیتے بغیر ای نکل گیا۔ بس سٹاپ اُتے اپڑیا تے اسٹیشن جان والے رکشے وچ بِہ گیا جو مینوں چھیتی ای اوتھے لے گیا۔ میں چھیتی نال ٹکٹ لیا تے پلیٹ فارم ول ٹُر پیا، گھڑی اُتے ٹائم ویکھیا تے اٹھ وجن وچ 20منٹ باقی سن۔ گڈی اٹھ وجے چلنی سی پر میں تھوڑا چھیتی ای اپڑ گیا۔ گڈی دا اوپن ٹکٹ سی، یعنی جتھے مرضی بِہ جاؤ کوئی سیٹ نمبر وغیر ہ نہیں سی۔ میں تھوڑا ٹُر کے لاگے دے ڈبے وچ ای بہ گیا۔ ڈبے وچ وڑدے نال ای اک بوتھ وچ کوئی ٹبر بیٹھا ہویا تے اوہدے نال والے خالی بُوتھ وچ میں بِہ گیا۔ گڈی نان سٹاپ سی جو لاہوروں روہڑی تیکر جانی سی۔ وچکار ایہدا بس اک فیصل آباد دا سٹاپ سی۔ میں بوتھ وچ بیٹھا اپنا بستا کھولیا وچوں رجسٹر کڈھیا تے پیپر دی تیاری کرن لگ گیا۔ سوچیا ویلے توں فائدہ ای چُک لواں۔ انج ای تھوڑی دیر بعد کوئی پیلے کپڑے پائے،عینک لائی، ہتھ وچ اک بیگ تے اوہدے نال اک شاپر پھڑیا میرے کول پُچھن لگن میں ایتھے بِہ جاواں، میں ہاں وچ سر ہلاندے نیں آکھیا جی کیوں نہیں پوری گڈی ای تہاڈے ای تُسیں جتھے مرضی بِہ جاؤ۔ اوہدی عمر کوئی ہونی 65دے لاگے۔ نظر وی ٹھیک ٹُرن وچ وی اوہ بلکل ٹھیک، اوہ میری ساہمنے والی سیٹ اُتے بِہ گئی۔ اوہدے بعد نہ میں کوئی گل کیتی نہ اوہناں۔ تھوڑا کُو چِر لنگھیا تے میرے کولوں اوہناں ٹائم پُچھیا تے اوہناں نوں دسیا کہ اجے گڈی چلن وچ پندرھاں منٹ باقی نیں کیونکہ گھڑی اُتے اجے 7:45ہوئے نیں۔

اینے نوں اک ہور ٹبر گڈی وچ وڑیا اوہ سیٹ لبھدے لبھدے ساڈے والے ای بوتھ نیڑے آ گئے، جتھے میں تے اوہ وڈیری مائی بیٹھی ہوئے ساں۔اوہ ساڈے بوتھ دے باہر والی سیٹ اُتے بہ گئی، اینے نوں باری والے بنیوں قُلی آیا تے مائی دے دو شاپر باری تھانیوں اوہدے حوالے کیتی۔ مائی دے نال اوہ اک جیہدی عمر کوئی 30کُو سال ہونی اوہ سی تے نال ای کوئی 5ورھے دی بالڑی۔ مائی نوں قُلی نے سامان پھڑایا تے ڈیڈھ سو رُپئے منگے، پر مائی دا آکھنا سی کہ پیسے بہتے نیں تھوڑے گھٹ کرو، اینے نوں مائی نال آیا مُنڈا بولیا کہ کوئی گل نہیں ایہناں وچاریاں وی تے ایتھوں ای کھانا اے۔ کوئی جان دیو سو، اوس مُنڈے نے اپنی جیب وچوں پیسے کڈھے تے قُلی نوں دے دتا۔ مُنڈے اوس مائی دا سامان رکھوایا، مائی نے چھوٹی کُڑی نوں پیار کیتا تے اوہ مُنڈا تے بالڑی واپس چلے گئے۔ پر اوہناں دے ریل گڈی دے ڈبے وچ لتھدے ای مائی نے آکھیا کہ ایہ میرا جوائی سی،میری دھی گھر کُڑی ہوئی سی دو دن پہلاں تے میں اپنی دھی نوں ملن لئی آئی سی۔نال میرے نِکی دھی وی آئی سی پر اوہ اوتھے ای رہ گئی۔ میں آ گئی آں۔ رب نے میری دھی نوں پہلاں وی اک دھی دِتی جو ہُنے تُسیں ویکھی مینوں اپنے پیو نال چھڈن وی آئی۔ اوہ سارا کُجھ ساڈے بغیر پُچھے ای بولی جا رہی سی، تے نالے ای آکھن لگی جی دھیاں وی تے رب دی رحمت نیں، پہلاں اک سی تے رب نے ہور اک رحمت دے دتی۔ اینے نوں دوجی نال بیٹھی مائی نے گل چھوہی تے پُچھیا تُسیں کتھے جانا اے۔ جواب وچ مائی نے آکھیا کہ میں تے ہن واپس فیصل آباد جا رہی آں۔ اینے نوں پہلی مائی نے دوجی نوں سوال کیتا کہ تُسیں کتھے جانا اوہناں نے آکھیا کہ میں وی فیصل آباد ای جانا اے۔ ’چلو فیر تے چنگا ہو گیا‘ اوس دوجی مائی نے آکھیا۔

”پُتر توں کتھے جانا“ دوجی مائی نے مینوں سوال کیتا۔

”میں وی جی فیصل آباد ای جانا‘“اینے نوں گڈی ٹُر پئی۔

راہ وچ دوویں مائیاں اپنیاں اپنیاں گلاں کردیاں رہیاں۔ اک دوجے نوں اپنے اپنے دُکھ سنان لگ پئیاں۔مگروں آ کے گڈی وچ بہن والی مائی بولی بس کُچھ نال پُچھ بھین پندرھاں سال پہلاں میرا گھر والا فوت ہو گیا سی تے چار سال پہلاں میرا پلیٹھی دا پُتر۔ ہن چار دن پہلاں میری کزن فوت ہو گئی سی پر میں اوتھے نہ اپڑ سکی۔ دوجی مائی اوہدیاں گلاں سُن کے ہتھ جوڑے ہوئے آکھن لگی، رب سوہنا سبھ تے خیر کرے۔ سبھ اُتے کرم کرے۔ انج ای فیر کوئی تھوڑے دیر چُپ رہی تے اچانک پہلاں توں بیٹھی پیلے سوٹی والی مائی نے اپنے بیگ وچ پہلاں بُھجے چنے کڈھے، مینوں تے میرے نال ای تھوڑا دور بیٹھی مائی نوں صُلح ماری۔ جو اسیں وی تھوڑے تھوڑے لے لئے۔ انج ای فیر کوئی تھوڑی دیر بعد پیلے سوٹ والی مائی نے اپنے بیگ وچوں کیلا کڈھیا اُنجے ای اک مینوں تے نال بیٹھی مائی نوں دتا، اوہدے نال مائی نے کالے رنگ دے بیگ وچوں پانی والی بوتل کڈھی تے گلاس دا پُچھن لگی، جواب وچ میں آکھیا کہ گلاس تے میرے کول نہیں ہے۔ اوہنے بوتل ول اشاراکردے ہوئے مینوں تے نال بیٹھی مائی نوں دسیا کہ ایہ پانی مدینہ توں کوئی 100میل دور کھوہ دا اے، دسیا جاندا اے کہ ایس کھوہ وچ آپؐ نے اپنا لعاب پایا تے ایہ کھوہ چالو ہوگیا، ایس پانی وچ بڑی شفاء اے، پیلے رنگ والی سوٹ والی مائی نے پانی مینوں بوتل دے ڈھکن اُتے ای پا کے دتا تے میں اوہنوں ایہ آکھے بغیر ای کہ میں نہیں پینا، پانی پی گیا۔ انجے ای اوہنے پانی دوجی مائی نوں وی دتا، جو اوہنے وی پی لیا۔ فیر تھوڑی دیر لئی چُپ کر کے اسیں تِنوں بِہ گئے۔

میں موبائل کڈھیا تے گانے گانے سُننے شروع کر دتے۔ ایس دوران بوتھ توں باہر بیٹھی مائی وی پیلے رنگ دے سوٹ والی مائی کول آ کے بِہ گئی۔ پر میں کناں وچ ٹوٹیاں لا لئیاں۔ مینوں کُجھ سُنائی نہیں سی دے رہیا کہ اوہ کیہ گلاں کر رہیاں نیں، پر اینا ضرور پتا لگ رہیا سی کہ کُجھ نہ کُجھ اوہ گلاں ضرور کر رہیاں نیں۔ انجے ای کُجھ منٹاں بعد میں ٹوٹیاں لاہ کے بیگ وچ رکھ لئیاں۔ جدوں ٹوٹیاں لائیاں تے اوہناں دوناں دی آپس وچ گل بات جاری سی، نیلے رنگ دی سوٹ والی مائی نے پیلے رنگ والی سوٹ والی مائی کولوں شاید ناں پُچھیا سی پیلے رنگ دے سوٹ والی مائی نے اوہنوں اپنا ناں مسرت دسیا تے جواب وچ دوجی مائی دے پُچھے بغیر ای اوہنے اپنا ناں اوہنو ں بشری دسیا۔ انج مینوں وی دوناں دے ناں پتا چل گئے۔ انج ای گڈی سوہنے رنگ برنگے پُھلاں، تے جھونیاں دیاں پیلیاں نوں پار کردی، دُھوڑ اُڈاندی ہوئی تیزی نال لگی جا رہی سی۔ جویں اوہدا سجن اوہنوں اُڈیک رہیا ہووے۔ تے اوہنوں اوہدے نیڑے اپڑن دی چھیتی ہوئے۔ اینے نوں مائی مسرت نے بشری مائی نوں آکھیا کہ بھین میرے دنداں وچ درد رہندی اے، ایہدا کیہ کرنا چاہیدا۔ مسرت مائی نے انج پُچھیا کہ مینوں لگا کہ شاید جدوں میں کناں وچ ٹوٹیاں لائیاں سن تے ایس دوران شاید بشری نے دسیا ہوئے کہ میں حکیم پُنا وی جاننی آں، یاں کوئی ایس طرحاں دی گل۔ سوال دے جواب وچ بشری نے دوجی مائی نوں آکھیا کہ بھین ایہدا علاج انج ای اے کہ تُسیں امروت دے پتے لوو کوئی دو کُو مُٹھاں تے اوہنوں ڈھائی کُو کلو پانی وچ پکا لوو، جدوں کوئی ڈیڈھ کُو پانی رہ جائے تے اوہنوں پُن کے وکھ کر لوو تے تن ٹائم اوس پانی نال کُرولیاں کرو۔ ویکھنا دند بلکل ٹھیک ہو جان گے۔فیصل آباد ہن تھوڑا ای دور رہ گیا اے۔

میں اوہناں مائیاں دے پُچھے بغیر ای اوہناں دا اپنے ول دھیان کروان لئی آکھیا۔ جہدے وچ میں کامیاب وی ہوگیا۔۔۔تے بشری مائی نوں آفر کروائی کہ ماں جی تُسیں انج کرنا ایہ شاپر وڈے میرے حوالے کر دیو، کیوں جے اسٹیشن آن والا اے، میں تہاڈی مدد کر دینا۔اینے نوں مائی بشری دے پُتر دا فون آیا، جدوں پہلاں ای اوہدی اُڈیک وچ اوتھے کھلوتا سی۔ اسیں فیصل آباداسٹیشن اپڑے تے اوہدا پُتر اوتھے ای کھلوتا سی۔ میں بشری مائی دے شاپر پھڑ کے گڈیوں باہر رکھ دتے سن۔اوہناں ایس توں پہلاں مینوں کئی دعاواں دتیاں۔ جیوندا رہوو۔ رب تینوں ترقی دیوے۔ دلی مراداں پوریاں ہون۔ میں بہت خش ہویا۔پر جدوں میں اوہناں کولوں احترامن اجازت لئی تے مائی مسرت نے میرے کولوں پُچھ لیا۔ کہ پُتر توں کتھے جانا اے۔ میں ماں جی جی سی یونیورسٹی نیڑے جانا اے۔ میں جواب دتا۔ آہو تے پُتر توں میرے نال ای آ جا میں وی تے رکشے وچ جانا توں وی نال بِہ جائی۔ کرایہ تے اوہی لگنا چل توں رہ وچ اُتر جائی۔میں تے مسرت مائی رکشے وچ بِہ گئے۔ اسٹیشن توں میرے ہوسٹل دا پندھ کوئی تن کُو کلو میٹر تیکر دا سی۔ جو اسیں دس منٹاں وچ ای طے کر لیا۔ ایس دوران رکشے وچ بیٹھی مائی، آکھن لگی خورے دنیا نوں کیہ ہو گیا اے۔ لوک تے دوجے دا احساس ہی نہیں کردے۔ رب دی ہدایت دیوے لوکاں نوں۔ جواب وچ میں تے اوہنے اِکو ویلے ای آمین آکھیا۔ میرے آمین آکھن اُتے مائی نے میرا متھا چُمن دی کوشش کیتی تے خورے دنیا توں شرما گئی۔تے اک دم اوہ پچھانہ ہٹی۔ تے چھیتی نال رکشے والے نوں آکھن لگی ویر ایتھے ہی ایس مُنڈے نے لتھنا اے، ایہنوں لاہ دے۔

میں رکشے توں اُتریا تے رکشے والے نوں پیسے دین دی کوشش کیتی پر مائی نے میرا ہتھ پھڑ کے پچھانہ نوں کیتا تے آکھن لگی پُتر کوئی گل نہیں میں کوئی تھوڑا تیرے اُتے احسان کیتا، میں وی ایسے راہ آنا سی۔ایہ گل سُن کے بہت خش وی ہویا کہ اجے وی ایس دنیا اُتے رب دے پیارے جی موجود نیں جو لوکاں نال محبت کردے نیں۔تے میں وی ایسے احساس دے جذبے نوں سمجھدا تے سوچدا ہوسٹل ول ٹُر پیا