"دی کہانی"سنگی دی بھالPhillippa Pearce فلیپا پیرس
خاص لیکھ
December 12, 2019
فلیپاپیرس(Philippa Pearce)دی کہانی/ سنگی دی بھال (ترجما: ک۔م)
اِک وار دا ذکر اے کہ اِک چراند وچ گھوڑا رہنا ہوندا سی جہدا ناں تاں برین باکس سی پر اوہ بُہت ہُشیار نہیں سی۔ چراند دے وچ اوہنوں کھاون لئی گھاہ مِلدا تے پانی پیون لئی ندی وی موجود ،پر اوہدا کوئی دوست ساتھی اوہدے کول نہیں سی۔ جس کر کے اوہ ہر ویلے بُہت سارااِکلاپا محسوس کردا۔ اوس نوں کسے ہور گھوڑے دا ساتھ چاہیدا ہوندا۔
اِک دن اوہدا اکلاپا اوہدے و سوں باہر ہو گیا۔ اوہ ایدھر اودھر گیا تے اوس نے پورے واڑے نو ں کھنگال ماریا۔ اوہ جِنی تیز چھالاں مار سکدا سی ماردا رہیا ایتھوں تک کہ اوہ واڑ نوں ٹَپ گیا تے دُوجے پاسے اپڑ گیا۔
”ایہ گلی اے" برین باکس نے خُد نُوں دیا۔ "جے میں ایدھر ٹریا تے مینوں کوئی ہور گھوڑا لبھ سکدا اے۔ اوس نے گلی وچ ٹُرنا شروع کیتا جویں ای اوس ٹُرناشرع کیتا تاں اوس نوں گھوڑا وکھالی دِتا۔
اِک گل نے برین باکس نُوں پریشان کیتا ہویاسی کہ اوہ اوس نوں کویں پچھانے گا۔ اوہ تاں لمے چِر توں چراگاہ وچ رہندا رہیا اے۔ اوس نے تاں کوئی گھوڑا وی نہیں ویکھیا اے کہ گھوڑا کِویں دا ہوندا اے اوہ بھُل چُکیاسی۔ "جویں کہ مینوں یاد نہیں" برین باکس نے خُد نال گل کیتی۔ "فیر تاں میرے جاون دا کوئی فائدا ای نہیں" ایہ تاں پکی گل سی کہ اوہ بُہتا چالاک ہُشیار گھوڑا نہیں سی۔
"اوہ ہُشیار بھاویں نہیں پر پکے ارادے والا تاں ہے۔ ”مینوں پُچھنا پوے گا۔“ برین باکس نے کہیا ”پُچھنا، پُچھنا۔۔۔۔ وار وار ویکھنا پوے گا۔“
اوس گلی وچ اوہنے جو پہلا جنور ویکھیا اوہ اِک سَپ سی۔ سَپ جو زہریلا وی نہیں س۔ سَپ اوتھے دھرتی اُتے رِڑھ رہیا سی۔ برین باکس پکاریا "رُک میری گل سُن"
سپ اِک لمحے لئی رُکیا۔
”کیہ توں گھوڑا ایں۔'' برین باکس نے پُچھیا۔"کیں جے میں گھوڑے دی بھال وچ آں جو میرا یار بیلی بن سکے۔“
سپ نے اوس ول حیرانی نال ویکھیا"بے وقوف، بے وقوف" سَپ پھُنکاریا۔"تینوں وکھائی نہیں دیندا میں گھوڑ نہیں۔ سپ آں“ ”ایہ فرق کویں پتا چلدا اے۔'' برین باکس بولیا۔
”اِک فرق، گھوڑے دیاں لتاں ہوندیاں نیں'' سپ بولیا۔ ''سپاں دیاں نہیں ہوندیاں یوں جے اوہناں نں لوڑ وی نہیں ہوندی۔ ویکھ لے میریاں کوئی لتّاں ہے نیں؟" تے بغیر لتاں توں سَپ ہولی ہولی رِمکے رِمکے رِڑھدا گھاہ وچ گواچ گیا۔
”آغاز کرن واسطے بہت ودھیا ایہ تاں بہت سوہنی جانکاری اے۔" بہت ہُشیار نہ ہوون والے برین باکس نے بولیا۔ "ہُن مینوں ایہ پتا اے کہ مینوں ساتھ گھوڑے واسطے لتاں والی مخلوق بھالنی اے۔“
اوہ اَگے نُوں ٹُر پیا۔
دُوجی مخلوق جو اوس نے ویکھی اے اوہ سی اِک کُکڑی جو بھٹکدی پھر رہی سی۔ اوہ کُڑ کُڑ کر رہی سی جد گھوڑے نے اوس نُوں ویکھیا۔ اوہ کدے کوئی بی کھا لیندی تے کدے کوئی کیڑا ویکھدی اے تاں ایدھر اودھر دوڑن لگ جاندی اے۔ "تاں والی' برین باکسنے خُد نُوں ای دسیا، "تیریاں لتاں ہین کیہ تو ں گھوڑا ایں؟ مینوں بیلی بناون واسطے گھوڑے دی بھال اے۔"
کُکڑی کُڑ کُڑ کرن لگی۔ ”بھیڑی قسمت بھیڑی قسمت۔ میں کُکڑی آں، گھوڑا نہیں کیہ تینوں نظر نہیں آندا؟
”پر تیریاں تے لتّاں نیں۔“
”میرے تاں کھنبھ وی نیں …… ایہ ویکھ…………اوس نے کہیا تے اپنے کھنبھاں نوں پھیلا کے پھُڑپھڑایا۔ ”کُکڑیاں دے کھنبھ ہوندے نیں۔ گھوڑیاں دے نہیں۔“
”گھوڑیاں دے کھنبھ ہوندے ای نہیں …………“
”نہیں ……بلکل ای نہیں …………“
”وچارے" برین باکس بولیا تے اپنے آپ وچ سوچن لگا۔ ایہ کھنبھاں والے سوال نے گنجھلاں پا دِتیاں نیں پر مینوں لتّاں دے غور کرنا چاہیدا اے۔“
اوس نے اُچی ساری اَواز وچ کُکڑی نُوں کہیا۔ ”کُکڑی دیاں دو لتّاں ہوندیاں نیں تے گھوڑیاں دیاں چار۔ کُکڑی…… دو لتّاں والی تے گھوڑے چار لتّاں والے۔“
ایس لئی مینوں تاں چار لتّاں والے جنور دی بھال دی لوڑ اے جو میرا بیلی بن سکے۔ برین باکس خُد نوں سناندیاں ہویاں بولدا اے۔
پر کُکڑی نوں گھاہ وچ کیڑا نظر آ چُکیا سی۔ اوس نے جواب دا انتظار کیتے بِنا کیڑے ول دوڑ لائی تے برین باکس نوں کلّیاں ای چھڈ گئی۔
”چار لتّاں …… اوہنے خُد کلامی کیتی۔ اوہنوں یقین سی اوہ ٹھیک سوچ رہیا اے۔ ”چارلتّاں …… اوہ ایس جانکاری نُو ں یاد کرن لئی وار وار بولن لگا۔ ”چارلتّاں …… چار لتّاں ……“
اوہ اِک وار فیر گلی وچ ٹُر پیندا اے۔
اِک ہور جنور جو اوسنوں ملیا اوہ اِک ا جہیا کُتا سی جِس نُوں ہُنے ہُنے ای ہڈی لبھی سی۔ اوہ ہڈی کُتر رہیا سی کہ برین باکس اوہنوں گوہ نال ویکھن لگ گیا۔ اوس نے اوہدیاں لتّاں گِنیاں …… اِک…… دو…… تِن…… چار……“
اوہ خُشی نال چِیکیا۔”تیریاں چار لتّاں نیں میں گِن لئیاں نیں۔ پوریاں چار۔ کیہ دسو گے کہ تُسیں گھوڑے ای او نا؟ میں اپنے بیلی بناون واسطے گھوڑے دی بھال وچ آں۔“
” کُتّا ہسدیاں ہسدیاں ڈِگن والا ای سی کہ اوس نے خُد نوں سنبھال لی پر اوہدی ہڈّی تاں ڈِگ ای گئی۔ اوہ پاگلاں وانگ برین باکس تے بھونکن لگ گیا۔ ”واؤ…… واؤ…… بے وقوفا میں گھوڑا نہیں میں کُتّا آں اِک کُتّا، اِک کُتّا…………“
”پر تیریاں چار لتّاں نیں، برین باکس نے جویں دلیل دِتی ہووے۔ ”تُوں کویں گھوڑا نہیں ہو سکدا۔“
”میریاں لتّاں اِک کُتّے دیاں لتّاں نیں“ کُتّے نے کہیا۔ ”ایہ گھوڑے دیاں لتّاں توں وکھریاں ہوندیاں نیں۔ اِک گل تاں ایہ کہ کُتّے دیاں لتّاں نال پنجے ہوندے نیں جویں کہ میرے نیں ویکھو۔ گھوڑیاں دیاں لتّاں نال کھُر ہوندے نیں جویں کہ تیر ے کُھر نیں۔ تینوں کھُراں دے بغیر لتّاں والا جنور چاہیدا اے تے کُتّے نے اپنی ہڈی پھڑی تے اوس نوں مونہ وچ دباندیاں ٹُر گیا۔
”ہُن مینوں اصل تصویر لبھ رہی اے۔" برین باکس نے اِک وار فیر خُد نُوں دسیا"مینوں چار ٹنگاں والا جنور لبھنا پے گا جہدے کھُر وی ہوون۔ فیر مینوں بیلی بناون لئی گھوڑا لبھ جاوے گا۔“
گھوڑا گلی وچ دُلکی چال ٹُردا چلا گیا۔
گلی وچ کُجھ دیر ٹُرن توں بعد اوس نُوں اِک بھیڈ وکھالی دِتی جو اوتھے گھاہ چر رہی سی۔ جدوں اوس نے گھوڑے نُوں آندیاں تکیا تاں اپنا سر اُتانہ چُک کے او س نوں گھُورن لگ گئی۔
”لتّاں، برین باکس بُڑبُڑایا۔”تے اِک…… دو……تِن…… پوریاں چار۔”تے ساریں دے نال کھُر وی نیں۔ ”اوس اُچی آواز وچ بھیڈنُوں پکاریا۔ ”مینوں دسو کیہ تُسیں گھوڑے تے نہیں؟ تہاڈیاں چار لتّاں نیں تے نال کھُر وی نہیں۔ پک نال تُسیں گھوڑے ای او؟ مینوں بیلی بناون لئی گھوڑا ای چاہیدا اے۔“
”بھیڈ اوس نُوں گھُورن لگی تے فیر اوس نے واج کڈھی۔ ”بَے……ےَ۔۔ بَے…… گھوڑا تُوں ایں۔ میں تے بھیڈ ں آں۔میں تے بھیڈآں۔“ ”پر تیر تے کھُر وی ہے نیں؟“
”پر ایہ گھوڑیاں دے کھُر وانگ نہیں نیں۔ میرے کھُر ویکھ ذرا۔“
"میں ویکھے نیں" برین باکس دسن لگا۔ "جدوں میں تہاڈیاں لتّاں گِن رہیا ساں"
”ہُن اپنے کھُر ویکھ“
”میں کیوں اپنے کھُر ویکھاں۔“
”کیہ تُوں گھوڑا نہیں؟“ بھیڈ بولی۔
” ایہدے نال کیہ ہووے گا؟“ برین باکس بوکھلا گیا۔
بھیڈ نے گھُوریا تے مِنمنائی جِس دی برین باکسن نُوں کوئی سمجھ نہ آئی۔ اوس نے فیر کہیا۔ ”بھیڈ دے کھُر، کھُری دار ہونے نیں تے گھوڑے دے کھُری دارنہیں ہوندے۔“ ایہ کَہہ کے بھیڈ واپس گھاہ چرن لگ جاندی اے۔
”اچھا۔ ” برین باکس نے اپنے آپ نُوں جویں مطمئن کیتا۔ "میں اپنی منزل دے نیڑے ہوندا جا رہیاں۔ چار لتّاں، چار لتّاں دے نال چار کھُر۔ کُھری دار کھُر نہ ہون تے جے ایہ سبھ مینوں لبھ جاوے تاں مینوں میرا بیلی مل جانا۔“
اوہ فیر اگے ٹُر پیا۔
تھوڑا اگانہ جاکے اوس نوں راہ وچ اِک کھوتا مِلیا۔ دوواں نے اِک دُوجے ول ویکھیا۔ گھوڑے نے ویکھیا سی کہ کھوتے دِیاں چار لتّاں نیں، اوہناں نوں گِنیا اِک…… دو…… تِن…… چار……۔ کھُراں نُوں تکیا۔ فیر ویکھیا کدھر ایہ کھُری دار تاں نہیں نیں۔
برین باکس اُچی جہی چِیکیا۔ "آخر کار جِس سنگی دی بھال میں کر رہیا ساں مینوں مِل گیا۔ تُوں ای گھوڑا ایں۔“
”ای……ای…… تُوں بے وقوف ایں۔“ اوہنے کہیا۔ ”میں کھوتا واں، گھوڑا نہیں“
”پر تیرے کول تے سبھ کُجھ اے۔ برین باکس نے جِویں اپنی گل تے زور دِتا۔ چار لتّاں، کھُر، کھُری توں بغیر وی نیں فیر وی تُوں گھوڑا نہیں ایں۔“
”میں تینوں دسیا اے نا۔ ”کھوتے نے کہیا۔ "میں کھوتا ای آں۔“
برین باکس نے ہؤکا بھریا۔ اوہ اُٹھیا تے دُکھی صُورت نال گلی دے وچکار گیا اوس نوں اپنی ساری محنت اَکارت لگن لگی اوس نے پوری مایوسی وچ سر ِنیواں کیتا ہویا سی تے اوہدی سمجھ وچ نہیں سی آرہیا کہ ہُن اوہ کیہ کرے۔۔۔
اخیر اوس نے کھوتے نوں کہیا کہ اوہ اوہدی سنگی دے بھال دی کہانی سُنے تے اوس نوں نصیحت کرے تے کھوتا راضی ہوگیا۔
برین باکس نے سَپ، کُکڑی، کُتّا تے بھیڈ نال میل ہوون دی ساری کہانی اوس نوں سنائی تے اوہناں دیاں آکھیاں گلّاں وی دس دِتیاں جس دی مدد نال اوہ اوہ ایتھے تیکر اپڑیا۔ ”تُوں ویکھیا“ برین باکس بولیا۔ ”میں سوچیا سی میں گھوڑے دی بھال کرلواں گا تے مینوں صحیح لتّاں مِل جاون گِیاں۔“
"لتّاں توں وکھوی گھوڑے وچ ہور بہت کُجھ ہوندا اے۔۔ ” کھوتا بولیا۔
"میں تُہاڈی گل نا ل متفق آں۔۔ ”برین باکسبولیا۔"پر مینوں ہور کُجھ پتا وی تاں نہیں ایہ وی تاں حقیقت اے کہ میں ہُن اُکا ای بھُل گیا ہویا واں کہ گھوڑے کِنج دے لگدے نیں۔ مینوں کُجھ یاد نہیں رہیا اے۔۔ ”
"تینوں اَگے ودھدے رہنا چاہیدا اے۔“ کھوتے نے کہیا۔ ”کیوں کہ تُوں گھوڑا ایں۔“
"کسے ہور نے وی مینوں اِنج بولیاسی۔“ برین باکس تھوڑا جہیا پریشان ہویا۔ "اوہ سوچدے نیں کہ میں کسے طرحاں وکھرا راہ بناواں۔۔ ”
انج ای اے۔ کھوتے نے کہیا۔تینوں پتا دُوجا گھوڑا کنج دا ہووے گا۔
"کِنج داا ہووے گا کیہ مطلب؟ ”
"تیرے ورگا ہووے گا۔۔ ” برین باکس حیرت وچ پے گیا۔ ”میرے ورگا……“ اوس نے ایس خیال نوں دماغ وچ بٹھاون دا فیصلا کیتا تے اوس نوں لگیا جویں ایہدے نال کم بن جاوے گا۔
مثال دے طور تے،کھوتے نے کہیا۔ "اپنی پُونچھ ویکھ فیر میری۔۔ ”
برین باکس نے اپنے موڈھیاں ول مونہ کر کے پونچھ نُوں ہلاندیاں بڑے گوہ نال انج ویکھیا ویں اوس نے پہلاں کدے ویکھی ای نہ ہووے۔ اوس نے ویکھیا کہ اوہدی پُونچھ تاں لمّے طاقتور گھنے والاں نال بنی ہوئی سی۔ فیر اوس نے کھوتے دی پُونچھ ویکھی۔ ایہ کسے پرانے زمانے دی گھنٹی وانگ لگی جہدے اخیر تے اِک والاں دا گُچھا جہیا سی۔
"ہاں۔ ” میں ویکھ سکدا ہاں کہ ساڈیاں پُونچھاں وکھ وکھ نیں۔ ایس توں بعد اوہنے باقی کھوتے نوں ویکھیا تے فیر اپنے آپ ول غور کیتا۔ اوس کہیا۔ ”مینوں لگدا اے لتّاں توں وکھ تاں ساڈا کُجھ نہیں رَلدا۔۔ ”
"صرف ظاہری پچھان ای کافی نہیں“ کھوتے نے کہیا۔ ”گھوڑے دی خاص اَوازہوندی اے جویں تیری اے تے اوس دی اپنی خاص بُو ہوندی اے جویں تیری اے ایہدا پتا تینوں اودوں چلے گا جدوں تُوں نویں گھوڑے نُوں مِلیں گا۔“
"کیہ تینوں لگدا اے مینوں دُوجا گھوڑا لبھ جاوے گا؟ ”
"لازمی لبھ جاوے گا۔۔ ” کھوتے نے کہیا۔
"فیر میرے واسطے چنگا ایہ ای اے کہ میں جا کے بھال کراں۔"برین باکس کہن لگا، شکریا۔
تُسیں مینوں بہت چنگی نصیحت کیتی اے۔ اوہ گلی وچ دُلکیاں مارن لگا تے اوسے سمت وچ ٹُرن لگا جدھروں کھوتا آیا سی۔
"ای…… ای……۔ ”کھوتا پکاریا۔" تُوں خُش قسمت بنن والا ایں۔۔ ”
برین باکس حیران ہویا کہ اخیر کھوتے دے کہن دا کیہ مطلب ہو سکدا اے۔
"گلی دی اَخیر تے پنج سرِئیاں والے دھاری دار بوہے دے کول اپڑیا۔ بوہے دے پرلے پاسے اِک مخلوق کھلوتی سی اوہدا سر بوہے دے اُتے باہر نوں جھانکدا ہویا اُداس مُکھ نال کھلوتا سی۔ برین باکس نے ویکھیا ایہدے چار کھُر نیں تے کھُر وی اوہ جو کھُری دار نہیں نیں اِک لمّی پُونچھ تے مضبوط وال، پر ایس مخلوق نُوں ویکھ کے برین باکس پُرجو ش نہ ہویا۔ ایس مخلوق دی بُو وی جانی پچھانی لگی۔ اَواز بارے برین باکس نُوں دُوچِتی ہوئی۔ مخلوق نے اپنا سر چُکیا تے برین باکس ول ویکھدیاں ہنہنایا۔ "میراں ناں ڈوبلن اے۔تیرا ناں کیہ اے۔۔ ”
"برین باکس" اوس نے جواب دِتا۔ "میں گھوڑا واں تے مینوں پتا اے تُوں وی گھوڑا ای ایں پر تُوں کیہ ایہ حالت بنائی ہوئی اے؟ ”
ڈوبلن بولیا۔”میں اس چراند وچ کلّا رہنا واں تے بہت اِکلاپا محسوسدا آں میرے کول کسے نوں وی سنگی بناون دا وی کوئی چارا نہیں اے۔۔ ”
”تانگھ رکھ،۔ ” برین باکس نے کہیا۔ اوہ مُڑیا تے مُڑ اوس گلی وچ گیا جتھوں اوہ آیا سی۔ کھوتے نے اوس نُوں کول آندیاں ویکھیا تے بولیا " تُوں غلط سمت وچ جا رہیا ایں۔۔ ”
"نہیں تے۔ ” برین باکس نے جواب دِتا۔"تانگھ رکھ تے ویکھیں۔"
اوہ دُلکیاں ماردیاں ہویا کھوتے، بھیڈ، کُتے، کُکڑی تے گھاہ والے سَپ کولوں لنگھیا۔ جدوں اوہناں نے گھوڑے دے کھُراں دی چاپ سُنی تاں اوہناں نے رُک کے ویکھیا۔
جدوں اوس یکھیا کہ اوہ کافی دُور ٹُر آیا اے تاں اوس نے واپس پنجسرِئیاں والے دھاری دار بُوہے ول نُوں ٹُرنا شروع کیتا جو گلی دی نُکر تے سی۔
اوہ کالھی کالھی ٹُردا پیا سی۔
سپ کولوں لنگھیا۔
کُکڑی نوں راہ وچ تکیا۔
کالھی کالھی وچ…………
کُتے کولوں لنگھیا۔
بھیڈ نوں راہ وچ چھڈیا۔
چھیتی چھیتی…………
جدوں اوہ کھوتے ولوں لنگھیا تے اوہ بولیا"ہُرے …………ہُرے………… ”
فیر اوہ اوس بوہے کول آگیا جتھے ڈوبلن جھُکیا کھلوتا سی۔
"دِ ھیان کرو” برین باکس پکاراُٹھیا۔ ڈوبلن پرانہ ہوگیا تاں برین باکس نے چھال ماری اوہ بوہا پار کرکے چراند وچ جا کھلوتا۔
"میں ایتھے رہن لئی آ گیا ہاں۔” برین باکس نے ڈوبلن نوں آکھیا۔ "تیرا سنگی بنن،تیرابیلی بنن”
"بہت چنگا کیتا اے۔” ڈوبلن کہن لگا۔ ”بہت ای چنگا کیتا اے۔ اوس نے خُشی نال اپنیاں اَڈّیاں زمین تے ماریاں تے برین باکس نے وی انجے ای کیتا۔ فیر اوہناں نے چراند دا چکر لایا۔ جدوں اوہ تھک گئے تاں اوہ اِک دُوجے نال نال کھلو گئے۔ برین باکس نے اپنی پُونچھ ہلا کے ڈوبلن دے سر تے بیٹھیاں مکھیاں نُوں اُڑایا تے ڈوبلن نے وی اگوں اِنج ای کیتا۔
دونوں بیلی چراند وچ کئی ورھیاں تک اکٹھے رہندے رہے۔ اوہ ای اصل وچ خُش رہن والے گھوڑے سن۔
٭٭٭٭٭
