kraamaat@gmail.com
+ +92 333-430-6384
علی انور احمد
October 24, 2021
تے اللہ تعالیٰ نے فرمایا کہ اے آدمؑ تُوں ہُن زمین اُتے رہویں گا۔ تہاڈے ول جوڑے بچّے پیدا ہوون گے۔ پہلی واری اِک کُڑی تے اِک مُنڈا۔ فیر دُوجی واری اِک مُنڈا تے اِک کُڑی۔
پہلی واری جنمے کُڑی مُنڈا آپو وچ بھین بھرا ہون گے۔ پہلی واری جنمے مُنڈے دا ویاہ دُوجی واری جنمی کُڑی نال ہووے گا تے دُوجی وار جنمے مُنڈے دی شادی پہلی وار جنمی کڑی نال ہووے گی۔
ایہو تہاڈی شریعت ہووے گی۔ ایہدے مطابق عمل کرنا۔
فیر قابیل تے ہابیل‘ حضرت آدمؑ دے پہلے دو پُتراں دے ویاہ دی گل چلی۔ شریعت مطابق قابیل دی بھین دا ویاہ ہابیل نال تے ہابیل دی بھین دا ویاہ قابیل نال ہوونا سی۔ ایس شریعت نوں قابیل نے منن توں انکار کر دتا۔
اوہ اپنی سکی بھین اقلیما نال ویاہ کرن اُتے بضد ہو گیا کیوں جے اوہ بہت زیادا سوہنی سی۔
حضرت آدمؑ نے قابیل نوں بہت سمجھایا پر اوہدے اُتے شیطان سوار سی۔ اوہ شریعت توڑن اُتے قایم رہیا۔
فیر حضرت آدمؑ نے حُجت پوری کرن لئی قابیل تے ہابیل دوہاں نوں آکھیا کہ تسیں دوویں باری تعالیٰ دی جناب وچ اپنی اپنی قربانی پیش کرو۔ جہدی قربانی اللہ تعالیٰ قبول فرماون گے‘ اوہ حق اُتے ہووے گا تے اوہدی گل من لئی جاوے گی۔
ہابیل بھیڈاں بکریاں چاردا سی۔ اوہ قربانی لئی اِک دُنبا لَے کے آیا۔ قابیل کھیتی باڑی کردا سی اوہ غلا لیایا۔
فیر اِنج ہویا کہ اسمان توں اِک اَگ اُتری تے اوہنے ہابیل دی نذر‘ یعنی قربانی لئی پیش کیتے دُنبے نوں ساڑ دتا۔
اِنج ہابیل دی نذر قبول ہو گئی۔
ہُن رب دے فیصلے موجب ہابیل ای اقلیما دا حق دار سی۔
پر قابیل نہ مَنّیا
اوہنے ہابیل نوں قتل کر دتا۔
اپنی بھین اقلیما نوں بھجا کے لَے گیا۔
اوہ عدن دے مشرق ول ”نود“ دے علاقے وچ جا وَسیا۔ اوتھے اوہدے بچے تے بچیاں دے بچّے پیدا ہوئے۔
بنی قابیل میداناں وچ جد کہ حضرت آدمؑ دے نیکوکار تے پیغمبر پُتر حضرت شیثؑ دی اولاد پہاڑاں اُتے وسدی سی۔ حضرت آدمؑ نے اوہناں وچکار اِک کندھ بطور حد بنا دِتی۔
حضرت آدمؑ نے وصیت کیتی کہ بنی شیث ہرگز ہرگز بنی قابیل نال نکاح نہ کرن۔
فیر ساڈھے اٹھ سو سال دا اِک لمّا عرصا گزر گیا۔ ابادی ودھ گئی۔ بنی قابیل دیاں عورتاں حدوں بالھیاں سوہنیاں سن۔ اوہناں دیاں رگاں وچ قابیل دا خون سی۔ اوہ اوارا مزاج وی سن۔
فیر شیطان وی اوہناں نوں پَیر پَیر اُتے بہکاندا رہندا سی۔
اوہناں تفریح (Entertainment) لئی راتاں نوں نچنا گانا شروع کر دتا ہویا سی۔
بنو شیث دے کجھ بندے تھلے میداناں وچ اُترے تے ٹُردے ٹُردے بنو قابیل ہوراں کول اپڑ گئے۔
اوتھے اوہ اوہناں دِیاں سوہنیاں عورتاں اُتے فریفتا ہو گئے۔ اوہناں دے گرویدا ہو گئے۔ اوہناں اُتے رِیجھ گئے۔
فیر جہڑا وی گیا‘ واپسی دا رستا بھُل گیا۔
تے اوہ حالے تائیں نہیں پرتے۔
………………………………
رات دے بارھاں اِک دا ٹایم ہووے گا۔ شاہدہ دی اکھ کھُلی تاں اوہنے ویکھیا کہ اوہدا خاوند باقیل اپنے منجے اُتے نہیں سی۔ اوہدے دوویں پُتر سُتے پئے سن پر اوہناں نال سُتا اوہناں دا پیو غایب سی۔
بالاں اُتوں لیف ہٹیا ہویا سی۔ دوویں معصوم بال اِک دُوجے نوں گلوکڑی پائی بے سُدھ سُتے ہوئے سن۔
شاہدہ نوں دھڑکُو جہیا لگ گیا۔ اوہدے دماغ وچ کھُدبُد ہوون لگ پئی۔ فیر اوہنے سوچیا شاید غسل خانے گیا ہووے۔
اوہ جھٹ چنگا اُڈیکدی رہی۔ فیر اَک پک کے اُٹھ بیٹھی تے غسل خانے ول ٹُر پئی۔ غسل خانا خالی سی۔
اوہ ایویں بے دھیانی جہی وچ پیشاب کر کے واپس آ گئی۔
اوہ آپ کدھرے ہور سی۔ اوہدا چِت‘ اوہدا دماغ کدھرے ہور سی۔
اوہنوں پتا لگ گیا کہ باقیل کتھے گیا اے۔
اوہ سوچدی پئی سی اللہ کرے اوہدا سوچیا جھُوٹھ ہووے۔
اوہنوں اُسل وٹ ہوون لگ پیا۔
اِک وار اوہنے اوتھے جاون دا سوچیا جتھے اوہدے خیال موجب باقیل ہو سکدا سی۔ فیر ادّھی رات تے پِنڈ دیاں گلیاں وچ اوارا پھردے خطرناک کُتیاں دا خیال کر کے ارادا بدل دتا۔
اوہدی باقی رات پلسیٹیاں ماردیاں لنگھی۔
شاہدہ دے بھرا دا ویاہ سی۔
باقیل تے اوہ بال بچیاں سمیت شہروں پِنڈ ویاہ اُتے آئے سن۔ سارا دن ویاہ دے رولے گولے وچ لنگھیا۔ راتیں چِرکے سُتے تھکیویں گُوڑھی نیندر سوایا۔ ہُن باقیل نوں غایب ویکھ کے پِنڈے دی ٹُٹ بھج دے نال نال ذہنی تے دماغی ٹُٹ بھج وی شروع ہو گئی سی۔
حالے مُونہ انھیرا سی۔ اُنج مسیتے فجر دی باجماعت نماز پڑھ لئی گئی سی۔ شاہدہ غضبناک شیرنی وانگوں اوتھے اپڑی جتھوں دا اوہنوں شُبھا سی۔ باقیل واقعی اپنی بھنیویں رانیکا گھر سُتا پیا سی۔
رانیکا غسل خانے ولوں ٹھُمک ٹھُمک کردی لگی آوندی سی۔
شاہدہ نے باقیل اُتوں لیف لاہ کے پرانہ وگاہ کے سُٹیا۔ اوہنوں گلمیوں پھڑ کے جھونیا‘ کھچیا دھرویا تے آکھیا:
”نہیں صبر ہویا تیتھوں؟ آخر اپڑ گیا ناں تُوں اپنے ٹھکانے اُتے؟“ اوہدیاں اکھاں وچوں شعلے نکلدے پئے سن۔
فیر اوہنے دند پیہندیاں ہویاں رانیکا ول ویکھیا تے آکھن لگی:
”تُوں سدّیا ہونا اے ایہنوں ……“
”میں کوئی نہیں سَدیا سُدیا۔ آپے ای ادھی رات ویلے ڈھیٹھ بن کے ساڈا بُوہا آ کھڑکایا ساہُو۔ مینوں تاں جدوں دا تُوں اپنے گھروں کڈھیا اے‘ میں تیرے ورگی سُتھری مامی تے رن مرید مامے دا لاگا دیگا چھڈیا ہویا اے۔ مینوں کوئی نہیں شوق کسے نوں گھر بلاون دا“ اگوں رانیکا وی کُد کے پئی۔
”ایہ کیہ بدتمیزی اے؟“ باقیل نے آکڑن دی کوشش کیتی۔
”جے حیا شرم لوڑی دا ای تاں چُپ کر کے اگے لگ کے ٹُر چل۔ او…… میں تاں بھُل گئی‘ تہاڈے کھنوادے وچ شرم حیا کتھوں۔ تے تُوں تاں شرم حیا نکیوں لا گھول پیتا ہویا اے۔“
”ویکھ اپنے ماپیاں والے چاء تے نہ رہویں۔ میں کوئی نہیں اوہناں توں ڈردا ڈُردا۔“
”ہا…… جہڑا رب رسولؐ توں نہیں ڈردا‘ اوہنے میرے پیکیاں توں کیہ ڈرنا۔ پر نہیں‘ اوہ کیہ آکھدے نیں …… رب نیڑے کہ گھسُن۔ تُوں رب کولوں تاں واقعی نہیں ڈردا پر تیرے ورگے بزدل گھسُناں کولوں ضرور ڈردے نیں۔“
باقیل دے پتا نہیں دل وچ چور سی کہ اوہ زیادا بحث کیتے بِنا اوتھوں ٹُر پیا۔
بھاویں سویر دا وقت سی فیر وی کجھ لوکاں نے ایہ جھگڑا ہوندا ویکھ لیا۔ جد اِک دو نے ویکھ لیا‘ سمجھو ساریاں نے ویکھ لیا۔
”ایہ شاہدہ کویں سویرے سویرے نُور پِیر دے ویلے کھُلے جھاٹے نال مُونہ وچوں جھگ سُٹدی پھردی اے؟“ اِک زنانی نے کولوں پُچھیا۔
”ایویں سُوئی کُتی وانگوں وڈھدی پھردی اے۔“ رانیکا نفرت نال بولی۔
”اوہ تاں اساں وی ویکھ لیا اے۔ گل کیہ اے؟ ہویا کیہ سُو؟ ایہدی پُوچھل اُتے کِہنے پَیر دے دتا اے؟“
”اوہدے کولوں جا کے پُچھو۔“
”اوہدے کولوں وی پُچھ لواں گِیاں۔ اسیں تاں بھینا تیری ہمدردی دی گل کیتی سی۔ اُنج تُوں نہیں دَسنی گل تاں بھلے نہ دَس۔“
رانیکا سوچیا زنانیاں نوں اپنے ول کرن دا چنگا موقع اے۔ جے ایہ شاہدی کول اپڑ گئیاں تے اوہدی گل سُن کے ایہناں دی راء میرے خلاف ہو گئی تاں بہت بھَیڑا ہووے گا۔ ایہو سوچ کے آکھن لگی:
”گل کیہ ہونی اے ماسی…… راتیں ادھی رات اگے ادھی پِچھے میرے مامے باقیل نے آ بُوہا کھڑکایا۔ ہُن تسیں جاندیاں او‘ اوہ میرا ماما اے۔ میری سکی ماں دا سکا بھرا۔ کوئی اوبڑ تاں ہے نہیں۔ آکھن لگا ’رانیے! بُوہا کھول تے میرے واسطے دُدھ پتی بنا۔‘ ہُن تسیں دَسو‘ میں کویں بوہا نہ کھولدی تے اپنے مامے واسطے دُدھ پتی نہ بناندی۔ اسیں بجلی واسطے کُنڈی لائی ہوئی اے۔ ساڈا کہڑا میٹر اے۔ اسیں ہیٹر چلانے آں۔ میں فٹافٹ ہیٹر اُتے چاہ بنا دتی۔ مامے میرے پی لئی تے ایتھے ای نول نِسّل ہو گیا۔ ویاہ وچ کم کردا ساری دیہاڑی دا تھکیا ٹُٹیا سی۔
اوہنوں نیندر آ گئی تے اوہ سوں گیا۔
”لَے اینی کُو گل اے۔ شاہدی نے سویرے سویرے آ کے گند کیتا تے مامے میرے نوں گلمیوں پھڑ کے دھروندی ہوئی لَے گئی۔“
”ہائے نی ایہدے وچ لڑن گھُلن والی کہڑی گل اے؟“
”اکھے بھنیویں گھر کیوں سُتا اے۔“
”ایہ کہڑی اچنبھا گل اے۔ مامے سدو سدائیں بھنیویاں گھر آندے آئے۔ سوندے بہندے وی آئے۔ اوہنوں کیہ خطرا اے؟“
”پہلوں کھا کھا کے کُپّا ہو جاندیاں نیں۔ جدوں آپ ان گھڑت مُنگلی بن جاندیاں نیں‘ سائیں پُچھنا دَسنا چھڈ دیندے نیں‘ فیر سائیں اُتے شک کرن لگ پَیندیاں نیں۔“ رانیکا نے بُڑبُڑ کیتی۔
سنن والیاں زنانیاں کن بھنّے۔
”ہائے نی اوہ کویں؟“
”کیہ دَساں‘ اوہدی سوچ اینی گندی اے۔ مینوں تاں دَسن لگیاں ای شرم وی آوندی اے تے کنبنی وی چھُٹ پَیندی اے۔ ایہو جہیاں زنانیاں دی رب خورے جیبھ وی کیوں نہیں بند کردا۔ ایہو جہی گل آکھن لگیاں ایہناں نوں موت وی نہیں آوندی۔“
”نی آہندی کیہ اُو؟“
”میں دَسنا کوئی نہیں سی پر جہڑا اوہنے ہُنے ہُنے گند گھولیا اے‘ ہُن میں دَساں ای دَساں۔“
”نی کجھ دَس مر وی‘ کیہ آہندی اے؟“
”آہندی اے میرا ماما‘ میرے نال ’ٹھیک‘ نہیں اے۔ ایہدے اُتے رب دا غضب گولا ڈِگنا اے کسے دن۔“
سنن والیاں دے مُونہ ٹڈے رہ گئے۔ اکھاں کھلر کے وڈیاں ہو گئیاں تے کئیاں نے اپنے نکاں اُتے اُنگلاں رکھ لئیاں۔ ٹھیک اے باقیل دِیاں مشہوریاں اوہناں سُنیاں ہوئیاں سن ”بڑا وڈا کھوچل تے ٹھرکی سی۔ نال ای گھُنّا تے میسنا وی سی۔ اپنے گوانڈھی دی دھی تے بیوی دوہاں نوں اِکو ویلے ’وساندا‘ رہیا۔ پورا سال اوہنے کنو کن خبر نہیں ہوون دتی۔ بعد وچ بھیت کھُلیا تاں بڑی کھیہ بکھیہ ہوئی۔
ہور وی بڑا کجھ سُنیا سی باقیل بارے۔
پر بیگانیاں زنانیاں دی ہور گل اے۔ سکی بھنیویں نال…… توبا توبا…… ست گھر تاں ڈین وی چھڈ دیندی اے۔
ایہ شاہدو پک نال پاگل ہو گئی اے۔ ایہو جہی تہمت لاندی پئی اے جہڑی نہ کدے ویکھی‘ نہ سُنی۔“
رانیکا جدوں اِک دو وڈیریاں زنانیاں کولوں اپنی ہمدردی وچ گلاں سُنیاں تاں اوہ فیر سچیاں ہوون لئی ہر زنانی نوں رو رو کے ایس الزام بارے دَسن لگ پئی۔
زنانیاں کولوں کہڑا کوئی گل لُکی ہوندی اے۔ اوہ رانیکا نوں وی ڈاڈھا جاندیاں سن کہ اوہ کوئی نیک پاک نہیں اے۔ سگوں ٹھیک ٹھاک بدمعاش اے۔
پِنڈ دے تے باہر دے کئیاں بندیاں نال اوہنے مُونہ کالا کیتا سی۔
اِک جوانی چڑھدے مُنڈے دا تاں بڑا رولا پیا۔
رانیکا نے چُوس چاس کے جدوں اوہنوں چھڈیا تاں اوہ جھلّا ہو گیا۔ گلوں تیڑوں ننگا صرف اِک لنگوٹے وچ گلیاں وچ رُلدا پھردا تے اُچی اُچی عشقیا شعر پڑھدا۔
کُوکدا تے کُرلاندا۔
اوس مُنڈے نے رانیکا نوں بڑا ذلیل تے بدنام کیتا۔
عورتاں جاندیاں سن کہ اوہ اپنے خاوند توں وادھو اے۔ ”اوہ اپنے خاوند اُتے حاوی سی۔ حاوی رنّاں کھیہ مٹی کھا ای لیندیاں نیں۔ پر سَکّے مامے نال۔ اینا قہر…… نہ نہ…… ایہ تاں سوچدیاں ای دھرتی کنب جاندی اے۔ اسمان ڈِگ پَیندا اے۔“ عورتاں اپنے کنّاں نوں ہتھ پئیاں لاندیاں سن۔
لوکاں نوں عادت ہوندی اے‘ جدوں تہاڈی گل سُندے نیں تاں تہاڈے مُونہ اُتے اپنے مُوہوں تہاڈی حمایت کردے نیں۔ تہانوں سچا آکھدے نیں۔ اوہناں دی زبان اُتے کجھ تے دل وچ کجھ ہور ہوندا اے۔ ڈِھڈوں اوہ مخالف دِھر نوں سچا سمجھدے نیں۔
ساریاں تاں نہیں‘ کجھ پنکار زنانیاں رانیکا دی گل سُنی تاں اُتوں اُتوں ہمدردی دا وکھالا کیتا تے شاہدہ دی مُذمت کیتی پر اندروں اوہ ایہ ای آکھدیاں پئیاں سن:
”کوئی نہ کوئی گل تے ضرور ہووے گی۔ جتھے اگ ہووے‘ دُھوں اوتھوں ای نکلدا اے۔ شاہدو بھلا پاگل سودائی اے جہڑی ایویں ای مامے بھنیویں اُتے اینا وڈا الزام لاندی پئی اے۔“
ایہ دوویں ماما بھنیویں ٹھڈیوں لا دے حرامی نیں۔ گھر دے جمیاں دے کوئی دند گنی دے نیں کہ سال۔ کیہ پتا کوئی چن چاڑھ ای دتا ہونیں۔ اکھے مُونہ توں لتھی لوئی تے کیہ کرے گا کوئی۔
اُنج وی ماما چنگا پیسے دھیلے والا اے۔ رانیکا دا ساریاں نوں پتا اے‘ رُپیاں اُتے ڈُلھ جاندی اے۔ نہ بندا ویکھدی اے نہ…… اُتوں گھر والا ملیا سُو غریبڑا۔ اوہدیاں خاہشاں پوریاں نہیں کر سکدا۔“
تاہیوں تاں تھاں کُتھاں مُونہ ماردی پھردی اے۔
ازل توں ہوندا آیا اے جہنے شریعت بھننی ہووے اوہ کوئی نہ کوئی راہ کڈھن دی کوشش کردا اے پر ایہناں دا رشتا ایس قِسم دا اے بھئی ایتھے کوئی راہ وی نہیں نکل سکدا۔“
کجھ چاتر رنّاں رانیکا دے ہنجو ویکھ کے اوہدے نال ہمدردی دا اظہار کیتا۔ فیر چسکے لین دیاں ماریاں شاہدہ ول وی گئیاں۔ اگوں اوہنوں بھاویں سٹ ڈاڈھی بھاری لگی سی پر اوہ گھر دی گل گھر وچ ای رکھنا چاہندی سی۔ ایویں ہر کسے اگے اپنا ڈِھڈ ننگا نہیں کیتا جا سکدا۔
اوہ بڑے ڈھنگ نال ٹالا والا کر گئی تے لگائی بُجھائی کرن والیاں زنانیاں دے داء ہیٹھ نہ آئی۔
لوکاں دا کیہ اے‘ بیگانے گھر دیاں نہ کرن جوگ تے مشکل گلاں وی ڈاڈھی سوکھیائی نال کر لیندے نیں۔
پر جدوں اوہدی بالپن دی سہیلی نے اوہنوں پھرولیا تاں اوہ پھِس پئی۔
ہر بندے نوں کوئی نہ کوئی ایہو جہیا بندا چاہیدا ہوندا اے جہدے اگے اوہ اپنا دل کھول کے رکھ دیوے۔ سُنیا اے ایسراں دل دا بھار لَہ جاندا اے۔ دل دا بھار‘ جہڑا نہ لاہیے تاں بندے نوں قبریں لَے جاندا اے۔
”رانیکا نوں تاں زمانا جاندا اے۔ چنگے کردار دی کوئی نہیں۔ بھرا باقیل بارے تُوں دَسیا ای سی کہ ویاہ توں پہلوں دا ای کھُلیاں چرن دا عادی سی پر ایہ میں کیہ سُنیا اے کہ تُوں آکھنی ایں اوہ دوویں ماما بھنیویں ……“ شاہدہ دی سہیلی طاہرہ نے پُچھیا۔
”میں تاں ایہو جہی گل کسے اگے نہیں کیتی۔ تینوں کِہنے آکھیا اے؟“
”خُد رانیکا پئی آکھدی سی۔“
”کیہ آکھدی سی؟“
”اوہ تاں بڑا ڈراما پئی کردی سی۔ کہندی سی شاہدہ ساڈے مامے بھنیویں اُتے تہمتاں لاندی اے۔ اللہ ای ایہنوں پھڑے گا۔ بڑیاں ہمدردیاں پئی سمیٹدی سی۔“
”ایہ گل ساڈے…… تِناں دے درمیان سی۔ گل اینی وڈی اے پئی میں ایویں مُونہ پاڑ کے آکھ نہیں سی سکدی۔ ہُن رانیکا آپ ای گل کر دتی اے تاں چلو ٹھیک اے۔“
”آخر توں کجھ آکھیا ای ہووے گا تاں اوہنے اینی وڈی گل کیتی اے ناں۔“
”میں تاں صرف رانیکا دا اپنے گھر آون اَتے باقیل دا اودھر جاون بند کیتا سی۔“
”ایہدا مطلب تُوں کجھ ویکھیا اے؟“
”اڑیے میں کوئی شُدین نہیں آں جہڑی ایویں واء توئیاں ماردی پھردی اے۔ ایہو جہی گل کرن لگیاں سو واری سوچنا پَیندا اے تے سو ڈر ہوندا اے۔ اللہ دے عذاب توں علاوا دنیا دا ڈر وی ہوندا اے۔ ایہو جہی گل سچی وی ہووے لوکی چھیتی کیتیاں مَندے نہیں تے جے گل جھُوٹھی نکل آوے تاں بندا اپنے تاں کیہ کسے نوں وی مُونہ وکھاون جوگا نہیں رہندا۔ لوک تہانوں برا وی آکھدے نیں تے تہاڈے نال تعلق رکھنا تاں کیہ‘ گل کرنا وی پسند نہیں کردے۔
پر اڑیے جہڑا کم ہوندا اکھیں ویکھیا ہووے‘ اوہدے بارے کاہدا شک تے کہڑا شُبھا۔“
”تے تُوں اپنیاں اکھاں نال ویکھیا؟“
”تے ہور کیہ۔“
”اوہ کویں؟“
”رانیکا دا سائیں سدا دا مجھُو۔ اوہنے کدے رانیکا نوں کجھ نہ آکھیا۔ پر غیرت تاں کدے کدے کنجراں نوں وی آ جاندی اے۔ روز روز دیاں بدنامیاں تے رولے گولے سُن کے اوہ وی غیرت کھا گیا۔ اوہنے اوہنوں پیار محبت نال سمجھاون دی کوشش کیتی۔ دوہاں جِیاں وچ راند چھڑ پئی۔ رانیکا رُس کے بجائے ماپیاں گھر جاون دے ساڈے کول شہر آ گئی۔ اکھے ”میرا پیو میرا قدر نہیں پاندا۔ سوہریاں ولوں جہڑا وی آوے‘ چھیتی نال ٹور دیندا اے۔ میں اپنے مامے کول آئی آں۔ اوہ مینوں قدر بھاء نال ٹورے گا۔“
”مینوں بھلا کیہ اعتراض ہو سکدا سی۔ سگوں میں اوہدے آون اُتے خُش ساں۔ مینوں اوہدا ہما دعوا بڑا چنگا لگا سی۔
”سیالو دیہاڑ سن۔ رات نوں اسیں سارے ٹی وی ویکھدے۔ رانیکا اپنے مامے دے بسترے وچ وڑ بہندی۔ گلاں باتاں ہوندیاں۔ اوہ اپنے مامے دے موڈھیاں اُتے چڑھ چڑھ بہوے۔ اینی کھُلی ڈُلھی تے انج دے لاڈ کہ توبا ای بھلی۔ ویکھن والا کچا پیا ہووے۔ ساڈے وی مامے‘ چاچے‘ تائے ہے نیں پر اساں کدے اکھ پُٹ کے اوہناں ول نہیں تکیا۔ جرئت ای نہیں ہوئی۔
”اوہناں دا آپسی میل جول تے ورتاوا ویکھ کے انجانو بندا کدے وی ایہ نہیں سی سوچ سکدا کہ ایہ دوویں ماما بھنیویں نیں۔
”غصا آوندا تے عجیب جہی رنجگی مینوں ہوندی۔ بے چینی تے کھُدکھُدی وی ہوندی۔ بُرا لگدا پر میں چُپ کر جاندی۔ تُوں ای دَس‘ میں آکھدی وی تاں کیہ آکھدی؟“
”ہاں بندا کدے بہت کجھ کہنا چاہندا اے پر کہن نہیں ہوندا۔ عجب صورتءِ حال ہوندی اے۔ کہنا وی ضروری ہوندا اے پر چُپ رہنا پَیندا اے۔“
”میں وی بہت کجھ کہنا چاہندی ساں پر میرے کول کوئی گنڈھ‘ کوئی سِرا نہیں سی۔ ایویں کمل ماردی تاں ساریاں میرے مُونہ اُتے مارنیاں سن۔ ’اکھے بھنیویں دا مامے گھر آنا چنگا نہیں لگا ساہو تے چار ڈنگ روٹی نہیں کھوا سکدی سی تاں سِدھا ساواں آکھ دیندی۔ اینا وڈا الزام تاں نہ لاندی جہڑا منن تاں دُور دی گل اے‘ سننا وی بھیڑا لگدا اے۔ ایہو جہیا الزام کسے ہولے تے کمینے خاندان دی عورت ای لا سکدی اے‘…… انج آکھنا سی لوکاں۔“
”لوکی انج دیاں گلاں ای کردے نیں۔“
”فیر شاید اللہ نوں میرے اُتے ترس آ گیا تے اللہ سوہنے ایہناں بے غیرتاں تے بے حیاواں نوں میرے ساہمنے ننگا کر دتا۔“
”اچھا‘ اوہ کویں؟“ طاہرہ نے بے صبری نال پُچھیا۔
”کجھ دناں توں باقیل بیٹھک وچ سون لگ پیا سی۔ میں آکھیا دفتر دے کماں دا تھکیا ہٹیا ہوندا اے‘ اوہنوں ارام دی لوڑ اے۔ وکھرا تے اکلا سوندا اے تاں پیا سووے۔‘
اِک رات میں غسل خانے جاون لئی اُٹھی تاں مینوں شک پیا۔ رانیکا اپنے بستر وچ نہیں اے۔ میری وڈی دھی تے اوہ اکٹھیاں سوندیاں سن۔ میں لیف چُک کے ویکھیا تاں بانو اکلی پئی سی۔ رانیکا غسل خانے وچ وی نہیں سی۔ مینوں اپنا شک‘ پک ہوندا دِسیا۔
”میں بیٹھک ول گئی۔ تے جدوں میں بیٹھک دے گھر اندر کھُلن والے بُوہے دی جھیتھ وچوں جھاتی ماری تاں اوہ دوویں ……کھُسر پھُسر…………
………………عجیب اوازاں …………
”اِک واری میں سوچیا شاید میں خاب ویکھدی پئی آں۔ بندا جہڑی گل زیادا سوچے اوہ رات نوں خاب وچ ہو جاندی اے۔ پر نہیں‘ میں حقی ربی جاگدی پئی ساں تے اوہ خاب نہیں سی۔
”میں دروازا دھڑ دھڑایا۔ جھٹ چنگے پچھوں بوہا کھولیو نیں۔ دوویں شرمسار تے چُپ۔ اکھاں نیویاں۔ انج محسوس کراندے پئے سن جویں زمین ویلھ دیوے تے ہُنے غرق ہو جاون۔“
”رنگے ہتھوں پھڑے جاون والیاں دا ایہو حال ہوندا اے“ طاہرہ نے لقما دتا۔
”انج ایہ تاں قیامت دیاں نشانیاں نیں“ طاہرہ کجھ چر ٹھہر کے دُبارا بولی۔ کجھ چِر چُپ رہن توں بعد شاہدہ نے دُبارا گل ٹوری۔
”میں کوئی جھگڑا نہیں کیتا۔ کوئی طعنے مہنے نہیں دتے۔ صرف ایہ آکھیا سویرے رانیکا مینوں ایتھے نہ دِسے۔ ایہ ماپیاں گھر جاوے یاں سوہریاں گھر تے بھاویں ڈھٹھے کھُوہ وچ۔ ہُن ایہدی میرے گھر وچ کوئی جگھا نہیں۔ ساڈا ایہدا کوئی تعلق واسطا نہیں۔
”اوس ویلے میرے رولا نہ پاون تے چُپ کر جاون پاروں باقیل میرا بڑا ممنون سی۔ اوہنے میری لائی ہوئی پابندی نوں دلوں قبولن دا وی وکھالا کیتا۔ پر اج اسیں ایتھے آئے تاں اوہدے کولوں رہ نہیں ہویا۔ ادھی رات ویلے اوہ رانیکا گھر اپڑ گیا۔ اوہنے سوچیا ہونا اے شاہدی سُتی مری پئی اے ایہنوں کہڑا پتا لگنا اے۔
”اگوں جو ہویا تینوں پتا ای اے۔“
”ہُن رانیکا سچی بندی پھردی اے۔“
دوویں سہیلیاں واہوا چر چُپ بیٹھیاں رہیاں تے اپنی اپنی تھاں سوچدیاں رہیاں۔ فیر شاہدہ بولی:
”مینوں لگدا اے ایہناں باز کوئی نہیں آنا۔ ایہناں دا جدوں وی داء لگا ایہ اپنی کرتوت وکھاون ای وکھاون۔“
”میرا وی ایہو خیال اے۔“
”ہُن میں کیہ کراں‘ میں تاں سوچ سوچ کے پاگل ہوون لگ پینی آں۔“
”توں کیوں پاگل ہونی ایں۔ پاگل ہوون اوہ جہڑے ڈوہی نیں۔ گناہ گار نیں۔ گناہ گاراں نوں اوہناں دے انجام تک اپڑانا ات ضروری اے۔ ہُن کُجی وچ گُڑ بھنن دا زمانا نہیں۔
”چُپ رہ کے ڈھڈ کرا لینا کوئی دانشمندی نہیں۔“
”مینوں ڈر آوندا اے۔“
”ڈرن اوہ جہڑے ڈر والا کم کردے نیں۔ جہڑے رشتیاں دی پوِترتا وچ اپنی ہوس دی پلیتی گھولدے نیں۔“
”مینوں کیہ کرنا چاہیدا اے؟“
”تُوں اپنی ماں نال گل کر۔ اوہنوں اپنی گل دے سچیاں ہوون دا یقین دوا۔ ماں تیری تیرے ابے نال گل کرے۔ فیر اوہ دوویں رانیکا دے ماں پیو نال گل کرن۔ اوہ ضرور کوئی بنھ سُبھ کرن گے۔ لوڑ صرف طریقے نال گل کرن دی اے۔
”جے تُوں چُپ رہی تاں گندی نسل دے ایہ لوک اپنے رشتے دی آڑ وچ اپنی گندی کھیڈ چالو رکھن گے۔ تُوں چُپ رہویں گی تاں اوہناں دے گناہ وچ برابر دی شریک سمجھی جاویں گی۔
”تینوں ایہ بولڈ سٹیپ (Bold Step) چُکنا ای پوے گا۔“ طاہرہ اوہنوں ہمت دیندی ہوئی آکھدی پئی سی۔
تے شاہدہ نے سوچیا جو ہو سو ہو‘ کُڑھ کُڑھ کے جین نالوں ایس مشورے اُتے عمل کرنا ای چنگا ہووے گا۔
٭٭٭٭٭
