محبت ویلا/ناول(قسط 4)

کنکاں بیجیاں جا چکیاں سن، عورتاں پیٹیاں، الماریاں وچوں سیالو کپڑے کڈھن دی تیاری کرن لگیاں سن۔ کئی گھراں دے موڈھی ساؤنی دی وٹت جیباں وچ پا کے اپنے لانے-بانے نوں شہر کوٹیاں، بوٹاں دی خریدداری کرواؤن لئی لے ترے سن۔ ایہ سماں پینڈو جیون وچ وہل دا سماں منیا جاندا اے ۔ اسے سمیں ویاہ، اکھنڈپاٹھ، کھیڈ-میلے آدی دا ہڑ آ جاندا اے ۔ آصف ہوراں نے وی ناٹک دا ایہی سماں متھیا سی۔ اوہ اج سویر توں ہی ناٹک دی تیاری وچ جٹے ہوئے سن۔ ترن تے سکیمی وی دو دناں دی چھٹی لے کے آ گئے سن۔ اگلے دن ایتوار سی۔ شام تک اوہناں نے پنڈ دے وچکار کھلھی تھاں اتے سٹیج تیار کر لیا سی۔ عورتاں اتے مرداں دے بیٹھن لئی دریاں وچھا دتیاں سن۔ دریاں توں پچھے کرسیاں سجا دتیاں۔ سارے منڈے ہی چاء وچ انجھ بھجے پھر رہے سن جویں وڈے بھرا نوں ویاہن چلے ہون۔
آصف بہانے نال دُپہر توں بعد گھر کئی گیڑے مار آیا سی۔ اس دی ہیر سلیٹی گھر آئی بیٹھی سی۔ سٹیج تیار کرواؤندا وی اوہ نال-نال سہج نال چیٹ کردا رہیا سی۔ اسدیاں ہسدیاں اکھاں اتے مسکراؤندے بلھ اسدی اندرلی خُشی دی چغلی کر رہے سن۔ اس دی بھین ثانیہ، سہج نوں ناٹک دکھاؤن لئی کالجوں نال لے آئی سی۔ جدوں ثانیہ نے اس نوں اپنے پنڈ جان لئی کہیا سی تاں سہج نوں سن کے چاء چڑھ گیا سی پر اس نے اپرلے منوں ثانیہ نوں نانہہ-نکر کیتی تے پھر دو تنّ وار کہن ’تے چلن لئی تیار ہو گئی۔ گھر اسنے فون ’تے دسّ دتا سی کہ اوہ اج ثانیہ دے گھر ہی رہیگی۔ سہج دے گھروالیاں نوں ناٹک دا پہلاں ہی پتا سی کیونکہ آلے-دوآلے دے سارے پنڈاں وچ اج سویرے ہی سوچنا کروا دتی سی۔ دگال ویاہی آصف دی سبھ توں وڈی بھین وی اپنے گھروالے نال آئی ہوئی سی۔
آصف نوں ناٹک ٹیم دا فون آیا، اوہ موٹرسائیکل لے کے کھنوری والے راہ ’تے جا کھڑیا۔ جدوں ناٹک والیاں دی گڈی آئی تاں اوہ ٹیم نوں چاہ-پانی پیاؤن لئی پہلاں سدھا اپنے گھر لے آیا۔ سہج سمیت آصف دے سارے پریوار نے رل کے ناٹک والے منڈے-کڑیاں نوں چاہ پیائی۔ ست کُو وجے ناٹک شروع ہونا سی۔ ادھا کُو گھنٹا پہلاں اوہ سٹیج والی جگہ آ گئے۔ لاگلے پنڈاں توں وی بہت سارے لوک آپو-اپنے سادھناں ’تے آ رہے سن۔ پنڈ دیاں عورتاں وی جھنڈاں وچ آ کے دریاں اپر آپو-اپنی تھاں مل رہیاں سن۔ چھوٹے بچے سٹیج دے اگے آ بیٹھے سن۔ بچیاں دی چر-چر پربندھکاں نوں چبھ رہی سی۔ اوہناں نے اک-دوک وار مائیک وچ بولیا وی سی کہ بچے پچھے جا کے بیٹھ جان پر بچے اوہناں دی گل ان سُنی کر کے سگوں ہور اگے ہو ہو بیٹھ رہے سن۔
ناٹک توں پہلاں جادو دے ٹرکّ وکھائی گئے۔ جدوں ناٹک شروع ہویا تاں سبھ پاسے شانتی ہو گئی۔ پربندھک پنڈال دے آلے دوالے کھڑ گئے۔ آصف سٹیج دے اگے کھڑا سی۔ عورتاں وچ کالی چنی لئیں بیٹھی سہج ول اسدی نظر کئی وار گئی سی۔ سہج نوں وی ناٹک دے ہیرو نالوں اپنے ہیرو نوں ویکھن دی ودھ چاہنا سی پر اوہ لوکاں دیاں بھیڑیاں نظراں وچ وی نہیں آؤنا چاہندی سی۔ اس نے چور اکھ نال آصف ول ویکھیا ضرور پر ودھ دھیان اس نے سٹیج ول ہی رکھیا۔
رات دے دس وجے ناٹک سماپت ہویا تاں لوکاں دا سیلاب اٹھ کے تر پیا۔ سبھ دے بلھاں ’تے ناٹک دیاں گلاں سن۔ کئی کبڈی ٹورنامینٹاں نال تلنا کردے اوہناں نوں کوس رہے سن، “لے.... آہ کبڈی-کبوڈی جی نالوں تاں ایہ سو گنے ودھیئ۔ کسے نوں سکھیا تاں ملدی اے۔ کبڈی آلے لکھاں روپئے دو دناں ’چ پھوک کے اہُ جاندے نے۔ گراؤنڈ دے آلے-دوآلے کھیتاں ’چوں نشے آلے ٹیکیاں دا بھامیں ٹرکّ بھرلے۔”
“اپنے دیکھیا کر۔ جہڑے دن ٹورنامینٹ ہندے، اوسے دن ساریاں نالوں ودھ شراب وکدی اے۔ کہندے نے ٹورنامینٹ نشیاں توں دور کردے نے۔ نشیاں توں دور کرن دی تھاں ایہ تاں نشیاں ’تے ودھ لاؤندے نے۔” کوئی ہور پہلے دی گل دی پروڑتا کردا۔
لوک آپو-اپنے سجھاء، آپو-اپنیاں دلیلاں ہوا وچ کھلاردے گھراں نوں چل پئے۔ آصف سارا سامان سنبھا کے گیارھاں وجے گھر آیا۔ آصف دی وڈی بھین، ثانیہ تے سہج اجے وی جاگدیاں گلاں کر رہیاں سن۔ پروہنا روٹی کھا کے الگّ کمرے وچ جا ستا سی۔ سہج نوں ویکھ کے آصف نوں محسوس ہویا جویں اوہ نواں-نواں ویاہیا ہووے تے اسدی وہوٹی اسے دی اڈیک وچ جاگ رہی ہووے۔ چاہے لوکاں دیاں نظراں توں دور اوہ دوویں اک ہو گئے سن پر سماج ساہمنے تاں اوہ اجے بیگانے ہی سن۔ اسے سماجک مریادا اگے جھکدیاں اوہ روٹی کھا، من مار کے پرہنے کول جا پیا سی۔ باہرلے گھر مجھاں کول پین دی ڈیوٹی اج آصف دے ابا نے سنبھال لئی سی۔
سویرے روٹی کھان توں بعد اوہ سہج نوں موٹرسائیکل لے کے اسدے پنڈ چھڈن لئی چل پیا۔ سوئے دی پٹڑی چڑھے جدوں اوہ منڈی کولوں لنگھن لگے تاں اس نوں دیوالی والی رات یاد آ گئی۔ اس رات والا درش چیتے آؤندیاں اسدے چہرے ’تے وکھرا جہیا نور جھلک آیا۔ من، اندروں ادبھت جہی مٹھاس نال بھر گیا۔ سوئے ’تے کھڑے درخت اتے آلے-دوآلے دے کھیتاں ’چ اوریاں وچوں باہر جھاک رہی کور کنک، سبھ کجھ اس نوں ہسدا-ہسدا لگیا۔ موٹرسائیکل اپر لگدی ٹھنڈی ہوا نے اسدے سارے سریر ’تے لو-کنڈے کھڑے کر دتے سن پر پیار دے نشے وچ مست ہویا اوہ ٹھنڈ نوں انگوٹھا دکھا رہیا سی۔ اس رات والی موٹر ساہمنے دکھائی دتی تاں اس نے سہج نوں چھیڑن لئی پچھیا، “اوہ موٹر پتے کیہدی اے؟”
“مینوں کیہ پتے ہن۔” سہج نے حیرانی پرگٹ کیتی کہ ایہ ایس طرحاں کیوں پچھ رہیا اے ؟
“ایہ موٹر اک رات لئی اپنی سی۔ یاد کر۔”
“اوں....، تیرا دماغ ہر ٹینم ایتھے ای گھمدا رہندے۔” سہج نے پیار نال اسدے موڈھیاں ’تے پولی جہی مکیہ ماری۔
“ہن توں ایتھے آئی دیوالی دیوا لا کے جایا کریں۔”
“جے تینوں اینا موہ آندے، توں آپ ای لا جیا کریں۔ نالے تیری جھٹ دیکھاں گے جدوں ساڈے پنڈ آلیاں نے بنھ کے کٹیا وی توں ٹونا کرن آیا سی۔”
“جے مینوں تیرے پنڈ آلیاں نے بنھ لیا پھیر توں پرانیاں فلمی ہیروئناں مانگوں میرے کنیں بھجیں آئیں، ‘چھوڑ دو میرے آصف کو، میں آپ کے آگے ہایتھ جوڑتی ہوں۔ یہ میری زندگی اے ۔”
“توں زبان ’تے قابو کرنی جاں پھڑ کے کھچاں؟” سہج دی وی آصف دا مذاق سن کے ہاسی نکل گئی۔
اوہ گلاں کردے پنڈ پہنچ گئے۔ آصف نے موٹرسائیکل باہر ہی روک لیا، “چنگا پھیر۔”
“توں سدھا ہو کے سٹینڈ ’تے لا کے اندر آجا۔” سہج نے حکم چاڑھ دتا۔ اوہ بھجی بلی بنیا، ساؤں منڈیاں وانگ نیویں پائیں اس دے پچھے تر پیا۔ ساہمنے ویہڑے وچ سہج دا پتا بیٹھا سی۔ ماں اوٹے کول بھانڈے مانج رہی سی۔ سہج دی چھوٹی بھین کتے دکھائی نہیں دتی۔ آصف ست سری اکال بلا کے پتا والے منجے اتے ہی بیٹھ گیا۔
“تھوڈا ناٹک بھائی بہت ودھیا سی۔” سہج دے پتا توں تعریف سن کے اوہ اینا خُش ہو گیا جویں ہنےہنے سہج دے پتا نے اس نوں کریکٹر سرٹیفکیٹ دے دتا ہووے۔
“تسیں وی گئے سی دیکھن؟” آصف نے خُشی بھری حیرانی نال پچھیا۔
“ہاں، آہ گوانڈھی لے گیا سی ملوملی۔”
“چنگا جی، میں جاناں پھیر۔” آصف منجے توں کھڑا ہو گیا۔
“بیٹھ توں، چاہ پی کے جائیں۔”
“ناں جی، ہنے روٹی کھا کے آیاں۔ بھین کہندی، توں سہج نوں آپ ای چھڈیا۔” آصف اسدے دماغ وچ پاؤنا چاہندا سی کہ ایہ ساؤُ منڈا آپ چھڈن نہیں آیا سگوں اس نوں تاں دھکے نال بھیجیا گیا اے ۔
“کوئی نہ، چاہ نوں تاں اک منٹ لگنے۔” آصف ایہی تاں چاہندا سی۔ اوہ کہن ’تے بیٹھ گیا۔ سہج چاہ نال کھوئے دیاں پنیاں لے آئی۔ پنیاں ویکھ کے آصف دے بلھاں ’تے مسکان آ گئی، ‘ہن رات والی سیوا والا الاہما لاہن لگی اے ۔’
چاہ پی کے آصف نے اجازت لئی۔ سہج نے پڑھ لئی اک کتاب اس نوں واپس پھڑا دتی۔ اوہ کتاب لے کے چل پیا۔ کھوئے دیاں پنیاں دا سواد اسدے منہ وچ اجے وی گھلیا ہویا سی۔ اوہ اینا خُش سی کہ اسدا من کردا سی کہ ساری کائنات نوں کلاوے وچ لے کے چمّ لوے۔ اس دے بلھاں اپر گیت پھرکیہ....ہو نہ ہوئے پیار تیرے دا اثر اے
ہن جو مینوں نیند رات نوں آوے نہ...۔
گھر آ کے اس نے میلے اتے ہوئے خرچ اتے پراپت آمدن دا حساب-کتاب لا لیا۔ شام نوں آصف دے باگل وچ ہی کمیٹی دی میٹنگ سی۔ آصف کا باگل اوہناں دے گھر دے بلکل ساہمنے ہی گلی دے دوسرے پاسے سی۔ آصف ہمیشہ اس مجھاں والے باگل وچ ہی پیندا سی۔ گلی نال لگدی بیٹھک اسدا پکا ٹکانا سی۔ بیٹھک دے نال ہی پشواں والا برانڈا سی۔ بیٹھک وچوں اک کھڑکیہ پشواں والے برانڈے وچ کھلھدی سی۔ برانڈے دے نال لگویں ہی توڑی والی ثبات سی۔ آصف نوں ساہت پڑھن دا شوق سی اس کرکے اس دے اس کمرے وچ کوئی نہ کوئی کتاب ضرور پئی ہوندی ۔ باقی کتاباں اوہ گھر ہی رکھدا کیوں جے منڈے کئی وار منگ کے تاں لے جاندے سی پر واپس نہیں کردے سن جاں کئی وار اوہناں توں کوئی اگوں دی اگوں منگ کے لے جاندا تے کتاب آئی-گئی ہو جاندی۔ ہن اوہ باگل وچ اوہ کتاب ہی لے کے آؤندا جہڑی پڑھنی ہوندی ۔
شام نوں روٹی کھا کے آصف باگل وچ آ گیا۔ مجھاں نوں کھول کے اسنے برانڈے وچ بنھ دتا۔ ٹوٹی چھڈ کے اوہ ہتھ دھون لگّ پیا۔ موسم دے حساب نال ہن پانی ٹھرن لگ پیا سی۔ پرسوں تاں تھوڑی تھوڑی دُھند وی پئی سی پر اج سویرے بدلوائی ہون کرکے دھند نہیں سی۔ اس نے اچانک اپر اسمان ول ویکھیا۔ دن والا بدل کدھرے اڈپڈ گیا سی۔ ہن تاں تاریاں نال بھریا سارا اسمان کالی چنی ’تے لگے ستاریاں وانگ چمک رہیا سی۔ اوہ بیٹھک وچ آیا تے منجے ’تے گول کیتے پئے بسترے دی ڈھوہ لا کے بیٹھ گیا۔ اس نے موبائیل ویکھیا۔ سہج دے دو تنّ میسیج آئے پئے سن۔ آخری میسیج سی، “کھوئے دے سواد بارے دسیا ای نی کویں لگیا؟”
“بہت سواد سی۔ بلکل تیرے ورگا۔” اس نے رپلائی کیتا۔
“تھینکس۔”
“جی کردا سی گھریں چکّ کے لے آواں۔”
“کیہ؟ کھوآ جاں کجھ ہور؟”
“کھوآ، نالے کھوئے والی۔” اگے اسنے ہاسے دے اموجی لا دتے۔
“لے جاندا پھیر۔ تینوں کہڑا جواب سی۔”
“کوئی نہ، کسے دن لے وی جاواںگا۔”
“آ گیا ہن اپنی کھڈّ ’چ؟” سہج نوں پتا سی کہ اوہ باگل وچ پیندا اے ۔ اس کرکے اوہ آصف دے باگل

وچ آ جان دے سمیں نوں ویکھ کے ہی میسیج کردی سی۔
“ہاں آ گیا۔ سادھاں دا ڈیرے بنھاں کتھے سردے۔”
“آہو.... دیکھی توں وڈا گورکھ ناتھ دا چیلا، جتی ستی۔”
“اسیں نویں زمانے دے سادھ آں۔” نال اس نے اکھ ماردا اموجی لا دتا۔
باہرلا بار کھڑکیا تاں آصف چکنا ہو گیا، “پھیر کرداں شاید کوئی آئٔے۔” اس دے میسیج بھیجدے-بھیجدے ترن تے اک ہور منڈا آ گئے۔
“ناٹک بہت گھینٹ سی۔ پورا ودھیا ہو گیا اپنا پروگرام۔” ترن دے نال آئے منڈے نے کہیا ۔
“ہاں، لوکاں نے ودھیا پسند کیتا۔” آصف نے منڈے دی گل نال سہمتی پرگٹائی۔
“کون آئٔے؟” سہج دا وٹس-اکھ ’تے میسج آ گیا۔
“ترن ہوریں آئے نے۔ اج ساڈی میٹنگ اے۔ کل گل کردے آں۔”
آصف سہج نوں میسج بھیج کے ترن ہوراں نال ہوئے میلے بارے گلاں کرن لگّ پیا۔ تھوڑی دیر بعد ہور منڈے وی آ گئے۔ آصف نے سارے منڈیاں نوں پچھ لیا کہ جیکر کسے دا لین دین رہندا ہووے تاں دسّ دیو۔ پھیر اس نے ساریاں نوں حساب پڑھ کے سنا دتا۔ پچھلے سال اتے ہن والے جوڑ کے کل پجھتر ہزار بچ گیا سی۔
“دیکھو!” آصف نے ساریاں دا دھیان اپنے ول کھچیا۔ جدوں سبھ نے گل سنن لئی کن چک لئے تاں اس نے بولنا شروع کیتا، “اپنے کول روپیئے خاصے بچگے۔ میں سوچدا سی وی جے آپاں اپنی لائبریری نوں ودھیا ڈھنگ نال چلا لیئے۔”
“کویں؟” نندو نے پچھیا۔
“اک تاں ایہ اے کہ آپاں پپی کے گھروں لائبریری دیاں کتاباں چکّ کے کسے سانجھی تھاں تے رکھیئے تے دوجا آپاں کتاباں ہور لیا کے پا لیئے۔” آصف نے سہمتی لئی سبھ دے چہریاں ول ویکھیا۔
“سانجھی تھاں ’تے کتھے رکھاں گے؟” اک منڈے نے پچھیا۔
“گلاں عالی تھائی وہلی پئی اے۔ اوتھے رکھلاں گے اک کمرے ’چ۔” آصف ایہ پہلاں ہی نگاہ وچ کریں بیٹھا سی۔
“اوہدے ’چ تاں پنڈ دے سانجھے منجے پئے نے۔” ترن نے جانکاری دتی۔
“منجے آپاں دوسرے چھوٹے کمرے ’چ رکھداں گے۔ چابی ہردیال کولے اے کمریاں دی، اوہدے توں پھڑ لیؤں۔” نندو نے سکیم دسی۔
“جے نہ دتی چابی؟” سکیمی نے اک ہور سوال کھڑا کر دتا۔
“ایں کمیں نی دیندا؟ اپنا کہڑا سیر نی ہیگا وچ۔ نالے آپاں کہڑا کوئی ماڑا کم کرن لگے آں۔” ترن وچلا آتم وشواس بولیا۔
“چابی نوں تاں کاہنوں جواب دیندے نے، اوہ تاں لے لاں گے۔” آصف نے ترن نال سہمتی پرگٹائی۔
“توں ایہنوں بند کرلے یر۔ بند ک پچھوں کڈھ کے دیکھن لگّ جانے۔ دسّ کیہ اینے چر ’چ اہنے انڈا دتا۔” نندو نے ترن دا موبایل پھڑ لیا۔ اوہ نال نال رِیت نال چیٹ کر رہیا سی۔
“آپاں خاصیاں ودھیا-ودھیا لیاؤننیاں نے کتاباں چھانٹ کے، جہناں نال ہور ودھ پاٹھک جڑ جان۔” آصف نے ساریاں دا دھیان ترن تے نندو ولوں ہٹا کے اپنے ول کھچیا۔
“کہڑیاں-کہڑیاں لیاماں گے؟” اک منڈے نے پچھیا۔
“زیادہ ناول تے کہانیاں دیاں لیاماں گے، اوہناں نوں لوک ودھ پڑھدے نے۔ نالے چھوٹے بچیاں دیاں۔ کچھ ک عامَ عورتاں، کڑیاں دے پڑھن آلیاں۔”
“اوہ کہڑیاں؟” کڑیاں بارے ذکر سن کے سکیمی نے کنّ چکّ لئے۔
“جویں رسوئی سکھیا، بیوٹی نال سنبندھت، اچار وغیرہ بناؤن عالی اک ادھ۔ جسونت گل دیاں عورتاں دیاں سمسیاواں نال سنبندھت۔” آصف نے جانکاری دتی۔
“آہ کڑیاں آلیاں تاں ودھ لیاماں گے۔” سکیمی نے کہیا ۔
“کیوں؟” نندو نے پرشن کھڑا کر دتا۔
“جے کڑیاں آلیاں کتاباں ودھ ہونگیاں پھیر اے لائبریری ’چ کڑیاں ودھ آیا کرنگیاں۔”
“سالیا، پہلا ای ماڑی نیت دھار لے۔ تاں ہی تاں کم نی بندا۔ میری گل یاد رکھیں توں چھڑا مریں گا، چھڑا۔” پپی نے سکیمی نوں جھاڑیا۔ باقی سارے ہس پئے۔
“ترن، بائی توں کل نوں ہردیال توں چابی پھڑ لیں۔” آصف نے ترن نوں کہیا ۔
“اسیں تاں کل نوں کالج جانے۔ آہ پپی پھڑلوگا۔” ترن نے ذمے واری پپی نوں دے دتی۔
“ٹھیک اے میں پھڑلوں۔” پپی نے ہامی بھر دتی۔
اس توں بعد اوہ اک گھنٹا ہور بیٹھے گلاں کردے رہے۔ نندو نے بیڑی سلگھا لئی سی۔ کمرے وچ سلفے دی ہمانک پھیل گئی۔ بیڑی دو تنّ نوں چھڈ کے ساریاں دے بلھاں ’تے نچن لگی۔ اک منڈا سوٹا لے کے دوسرے نوں پھڑا دیندا۔ پہلا اگلے دے کش لاؤن توں پہلاں نکّ اتے منہ وچوں دھوآں پریشر نال انج چھڈدا جویں بھٹھے دیاں چمنیاں چوں نکل رہیا ہووے۔ ساڈھے دس ہو گئے سن۔ آخری بیڑی ختم کر کے سبھ آپو-اپنے گھراں نوں چل پئے۔ آصف نے بیہی والے بار دا کنڈا اڑا لیا۔ چن اتے تاریاں دی چاننی باہر ویہڑے وچ اتر آئی سی۔ اس نے برانڈے وچ مجھاں ول ویکھیا۔ سارے پشو شانت ہوئے بیٹھے سن۔ اندر آ کے اس نے بسترا وچھا لیا۔ کمرے دیاں لائیٹاں بند کر کے اوہ سہج دیاں یاداں نوں گلوکڑی پائیں منجے وچ آ پیا۔ ‘ہن تاں اوہ وی سوں گئی ہوویگی۔’ اس نے سوچدیاں پاسا پرت لیا۔
7

دسمبر مہینے نے دستک دے دتی سی۔ ٹھنڈ اپنا رنگ وکھاؤن لگّ پئی سی۔ کھیتاں وچ بیجیاں کنکاں نے ہن وٹاں ڈھک لئیاں سن۔ دور-دور تک ہریالی ای ہریالی نظر آؤن لگّ پئی سی۔ دن چھوٹے اتے راتاں وڈیاں ہو گئیاں سن۔ سویر نوں ہر شے تریل نال ڈھکیہ ہوندی ۔ ٹھنڈ نوں ویکھدیاں ہن کالج وچ سویر-شامر دی ایکٹیوٹی لگنی بند ہو گئی سی۔ پہلے سمیسٹر دے پیپر سر ’تے آ گئے سن۔ ‘بوہے آئی جنّ بنھوں کڑی دے کنّ’ والی گل وانگ پہلے چھ مہینے ڈھولے دیاں لاؤندے منڈے-کڑیاں نوں ہن نوٹس اکٹھے کرن دی بھاجڑ پے گئی سی۔ نوٹس لئی اک-دوجے دے ہاڑے کڈھے جا رہے سن۔ لائبریری دیاں کتاباں پھرولیاں جا رہیاں سن۔
لالی تے گریوال جودھاں توں نوٹس دیاں فوٹو کاپیاں کروا کے شام نوں ہوسٹل پرتے سن۔ لالی نے پرِیت توں سویر تک واپس کرن دا کہہ کے نوٹس لئے سن۔ ہن اوہناں دے من وچ جنگ سمیں فوجی کول پورا اصلا ہون ورگی تسلی سی۔
لالی تے گریوال ہن کالج وچلے ہوسٹل وچ رہن لگّ پئے سن۔ گریوال دیاں حرکتاں ویکھ کے مکان مالک نے اس نوں کتے ہور کمرہ لین دی سنائی کر دتی سی۔ مکان مالک نوں گواڈھیاں نے شکایت کیتی سی کہ چُبارے وچ رہندا منڈا سویرے ہی وڈے بکسے ’تے گندے-مندے گیت لا کے چھڈ دیندا اے ۔ اس بارے ترن ہوراں نے وی اس نوں کئی وار سمجھایا سی کہ جے توں کجھ سننا ہی اے تاں موبائیل اپر سن لیا کر۔ لوکاں نوں ملو-ملی کیوں سناؤندا ہیں پر اس دے کنّ ’تے جوں نہیں سرکیہ سی۔ اخیر اسنوں اپنا بسترا گول کرنا پے گیا۔ اوہ آؤندا ہویا لالی نوں وی پٹّ لیایا سی۔
پھمنوال کالج دے منڈیاں لئی دو ہوسٹل سن۔ اک کالج توں باہر، کالج توں پنڈ نوں جاندی کچی پہی اپر سی اتے دوسرا کالج دے اندرلے گراؤنڈ وچ بنیا ہویا سی۔ کالج اندرلا صرف ایم. پی. ایڈ. دے منڈیاں لئی بنایا گیا سی تے کالج دے باہرلا باقی سبھ لئی۔ پر ہن ودیارتھیاں دی گنتی گھٹّ ہون کرکے کالج اندرلے ہوسٹل وچ وی ہور کلاساں دے منڈے رہِ پیندے سن۔ گریوال تے لالی وی اپنا بسترا ایتھے ہی چکّ لیائے سن۔ ایتھے رہندے ایم. پی. ایڈ. دے دو منڈیاں نے کجھ ہور منڈیاں نال رل کے جودھاں کوٹھی کرائے اپر لے لئی سی۔ اوہناں والا کمراخالی ہویا تاں لالی ہوراں نے اس وچ ڈیرے لا لئے۔
لالی دے کھہڑے پین ’تے مہک نے مولووال والی نروبل نوں لالی دا موبائیل نمبر پھڑا دتا سی۔ اکھاں راہیں تاں اوہناں نے پہلاں ہی بڑا کجھ کہہ سن لیا سی، بسّ زبان سانجھی کرنی رہندی سی۔ اس وچ مہک نے ہنڈھی ہوئی وچولن وانگ وچ پے کے مدد کر دتی سی۔ ہن لالی ہر سمیں عشقَ دی قبیلداری وچ ہی الجھیا رہندا۔ دن سمیں زیادہ اوہ روبل نال لگیا رہندا تے رات نوں فیس بک اتے ملی دلی والی کنگنا نال۔ ہن وی شام دی روٹی کھان جانا سی پر لالی کمرے وچ نہیں سی۔ گریوال نے کمرے توں باہر نکل کے ویکھیا۔ باہر ہنیرا ہی ہنیرا سی۔ انھیرے ’چ پیا باہرلا بینچ وی خالی پیا سی۔ اس نے لمبی نظر ماری تاں فزیکل ڈیپارٹمنٹ دے پچھے بنی وڈی سٹیج اپر کوئی بیٹھا سی۔ گریوال نے اندازہ لایا، ‘لالی توں بنھاں کوئی نہیں ہووےگا۔’ کول جا کے ویکھیا، ایہ لالی ہی سی۔ اوہ ویڈیو کال وچ رُجھیا ہویا سی۔ گریوال نوں پتا سی ایہ دلی والی نال لگیا ہووےگا۔
“اوئے آجا رانجھیا روٹی کھان چلیئے۔ ایہ کوئی نی تینوں چوری کھواؤندی۔” گریوال نے لالی نوں آواز ماری۔
“چلو ٹھیک اے میں پھر کرتا ہوں۔ وہ قیدوں چاچا بلا رہیا اے کھانے کے لیئے۔” لالی نے ‘بائے’ کر کے کال کٹّ دتی، “یار اپنے ہوسٹل اگے بلب لاؤن آلے، اوہ فیوز ہویا پئی۔” لالی نے گریوال نال تردیاں کہیا ۔
“کمرے ’چ بیٹھ کے کر لیا کر ویڈیو کال۔ نالے کنگنا دا کیوٹ جہیا پھیس دیکھ کے ساڈی رات حسین ہو جیا کرو۔”
“کوئی نہ تینوں دلی ای لے جوں نال۔ دیکھ لئیں جنا دیکھنے۔ بلب دی تاں ہوسٹل دے باہر وی لوڑ اے۔ ایتھے سپ ای سپ ترے پھردے نے، ایمیں کسے ’تے پیر ٹکجو۔”
“کوئی نہ اج رات نوں کردیاں پھیر پربندھ۔ انڈور سٹیڈیم دی پچھلی سائیڈ اعلیٰ وادھو لگدی مینوں۔ اوہ لاہ کے لیاماں گے رات نوں۔” گریوال دی کئی دناں توں اس بلب اپر اکھ سی۔
اوہ گلاں کردے کنٹین آ گئے۔ کئی منڈے بھانڈیاں ’چ سبزی پا کے باہر روٹی لاہ رہیاں مائیاں دے آلے-دوآلے جڑے بیٹھے سن۔ ترن تے سکیمی وی روٹی کھان لئی آئے ہوئے سن۔ اوہ دوویں وی بھانڈیاں ’چ سبزی پا کے ایتھے ہی آ کے بیٹھ گئے۔
“آنٹی دیئیں کیراں آہ تتی جی روٹی اک۔” لالی نے چلھے اگے بیٹھدیاں کہیا ۔
“توں چپّ کر اوئے! پہلاں واری میری اے۔ آنٹی چنگی طرحاں راڑھ کے پاپڑ جا بنا دیں۔” سکیمی نے بن رہی روٹی ’تے اپنا قبضا درسا دتا۔
“آنٹی پلیز.... بہت بھکھ لگی اے۔” لالی نے لکڑ اگے کردیاں کہیا ۔
“ایہنوں تاں تتیاں کھواؤن عالی ہن آؤن آلی اے آنٹی۔ ایہ تاں اہتوں وی کھا لؤ۔ سانوں دے روٹی۔” ترن نے اپنا پکھ رکھیا۔
“ایہدیاں تاں دو-دو آؤن آلیاں نے آنٹی۔ اک پنڈ دی اک وڈے شہر دی۔” سکیمی کہہ کے گجھا مسکرا پیا۔
“وے چپّ کرو وے! ساریاں نوں ملجو روٹی۔ کویں باندراں مانگوں لڑن لگے آ۔” اک آنٹی نے پیار دی جھڑک دتی۔ اوہ چمٹے نال روٹی سکیمی دی تھالی وچ رکھن لگی تاں لالی نے پھرتی نال اپنی تھالی اگے کر دتی۔ روٹی لالی دی تھالی وچ ٹک گئی۔
“اوئے تیری.... سالیا۔” سکیمی نے اس ول لکڑ اگری۔
“آہ دیکھ آنٹی..... گندیاں مندیاں گالھاں کڈھدے۔ ایں نی دیکھدا وی میریاں ماواں ورگیاں بیٹھیاں نے۔ نونسینس” لالی نخرے نال کڑیاں دی نقل کردا ‘نونسینس’ بولدا سکیمی ول اکھ دب گیا۔
“توں چپّ کر وے۔ تتا چمٹا ماروں۔” روٹی لاہن والیاں ساریاں آنٹیاں مسکرا پئیاں۔
“سوری آنٹی سوری۔” لالی نے وڈی برکیہ توڑ کے منہ وچ پا لئی۔
پیار اتے مذاق بھری نوک جھوک کردیاں اوہناں نے روٹی کھا لئی۔ اوہ چارے کنٹین دے باہر بینچاں اپر آ کے بیٹھ گئے۔
“سکیمی، اج تسیں ساڈے کول رہو۔ آپاں اک میدان فتح کرنی رات نوں۔” گریوال اصل گل ’تے آ گیا۔
“کیہ اوئے؟” سکیمی نے انجھ منہ ٹڈّ لیا جویں اس نے شگن دا لڈو پواؤنا ہووے۔
“بسّ-بسّ منہ بند رکھ۔ ایڈی وی کوئی گل نی۔” لالی نے سکیمی نوں موت دی جھگّ وانگ بٹھا دتا۔
“نہیں، گل بہت گمبھیر اے۔ جدوں لالی نوں اپنی بھابی دی ویڈیو کال آؤندی اے تاں ایہنوں باہر جانا پیندے۔ باہر نیرھے ’چ ایہنوں بھابی دا حسین....۔” ‘بھابی دا حسین’ سن کے لالی خُشی وچ غبارے وانگ پھل گیا، “..... بوتھا نی دسدا۔” گریوال دے اگلے شبداں نے غبارے دی ہوا کڈھ دتی۔
“اوئے وڈیاں بھرزائی اں ماواں ورگیاں ہوندیاں نے۔ مذاق نی کردے ہندے بیٹا۔” لالی نے گریوال دی پٹھّ ’تے دھپھا ماریا۔
“دوماں ’چوں اصلی ماں کہڑی اے باپو جی؟” گریوال دے اگلے سوال ’تے دوواں نے ہاسا چکّ دتا۔
“چلو چلدیاں روم ’چ۔” لالی جویں ہار منّ گیا ہووے۔
“سکیمی، توں رہِ جا۔ میرا تاں اک ناول رہندے تھوڑھا جا پڑھن اعلیٰ۔” ترن دی ناول وچ دلچسپی بنی ہوئی سی۔ اج اوس نے ختم کر دینا سی۔
“کوئی نہ کل نوں پڑھ لیں یار۔” گریوال نے کہیا ۔
“موٹرسائیکل وی گھریں کھڑے نے۔ سکیمی رہ جوں گا۔ آپاں کدے پھیر کٹھے ہنے آں۔” ترن جان لئی تیار ہو گیا۔ اوہ تنے ہتھ ملا کے ہوسٹل ول تر پئے۔ ترن گھر جان لئی کالجوں نکل کے کچی پہی پے گیا۔
رات دے گیاراں وجع گئے سن۔ اعلیٰ-دوالا خاموش ہو گیا سی۔ پھمنوال پنڈ وچوں کدے-کدے کتے بھوکن دی مدھم جہی آواز سنائی دیندی۔ پکھووال روڈ اپر کدے-کدے لنگھدا کوئی واہن رات دی شانتی نوں بھنگ کردا اگے لنگھ جاندا تے سڑک پھر سوں جاندی۔ کالج پچھلے پیٹرول پمپ اپر وڈیاں لائیٹاں جگ رہیاں سن۔ کھیتاں وچ پشو-پنچھی نیند دی گود وچ جا گواچے سن۔ ہوسٹل وچوں اجے وی مدھم ہاسے دی چھن-چھن سنائی دے رہی سی۔ کمرے وچوں باہر نکلدیاں ہی تنوں منڈے خاموش ہو گئے۔ تناں نوں منزل دا پتا سی اس کرکے اوہ چپّ کر کے تر پئے۔ لالی دے ہتھ وچ ٹیوب دا فیوز راڈ پھڑیا ہویا سی جو اوہناں نے ہوسٹل والی ٹیوب دا اتار لیا سی۔ انڈور سٹیڈیم پچھلا بلب جگ رہیا سی۔
“ایہنوں لاہاں گے کمیں؟” گریوال نے ٹیوب دی اچائی دا اندازہ لگاؤندیاں باقی دوواں نوں پچھیا۔
“ایں کرو! تسیں دوویں کندھ نال بیٹھو۔ جدوں میں تھوڈے موڈھیاں ’تے چڑھ گیا پھیر تسیں ہولی-ہولی کھڑے ہو جیؤں۔” سکیمی نے سکیم دسی۔
گریوال تے لالی ٹیوب دے ہیٹھ کندھ نال بیٹھ گئے۔ سکیمی کندھ دا سہارا لے کے دوواں دے موڈھیاں اپر اک-اک پیر رکھ کے کھڑا ہو گیا۔ پھر ہیٹھ بیٹھے دوویں کندھ دے سہارے نال کھڑے ہو گئے۔ لالی نے شیشہ کھولھ کے راڈ کڈھ لیا تے وچ فیوز راڈ پا دتا۔ جدوں اوہ بیٹھن لگے تاں گریوال لالی توں پہلاں جھک گیا جس کرکے سکیمی دا بیلینس وگڑ گیا۔ اوہ کوٹھے توں چُھٹی ٹینڈیاں دی پِنڈ وانگ ہیٹھ آ ڈگیا۔
“اوئے.... مارتا اوئے بھین.....۔” سکیمی نے دوواں نوں گالھ کڈھ دتی۔
“کیہ ہویا؟ ٹیوب تاں نی پھٹی؟” لالی نے سکیمی دا ہتھ پھڑ کے کھڑا کردیاں پچھیا۔
“سالیا تینوں ٹیوب دی ہو رئی اے جے میرے ودھ سٹّ وجدی؟”
“آپاں کنیاں تاں فلماں دیکھیاں نے یار۔ ہیرو دے دوست اپنی بھرزائی نوں ملاؤن لئی اپنی جان وی دے دیندے نیں۔ توں تاں ماڑا جا ڈگیا ای ایں۔” لالی نے اوہدے ہور مرچاں لا دتیاں۔
“اوہ فلمی گلاں نے۔ جے میرے سٹّ وجدی پھیر کہڑا بھین دی اوہ میرے موو مل جاندی؟” سکیمی کپڑے جھاڑدا تر پیا۔
“جے ٹیوب لاہی دا پتا لگّ گیا؟” گریوال دے سوال ’چ ڈر گھلیا سی۔
“کدھرے نی پتا لگدا۔ نالے آہ وڈیاں-وڈیاں ٹیوباں اپنیاں فیساں ’چوں ای لگیاں نے کاکا۔ ہن آہ وڈا گیٹ بنا رہے نے، ایہ وی اپنیاں جیباں ڈھلیاں کر کے ای بنو۔” لالی نے اپنی دلیل نال گریوال دا سوال کٹّ کر دتا۔ اوہ ٹیوب لے کے ہوسٹل دے ساہمنے آ گئے۔
“اندروں منجا کڈھ کے لیا۔ منجے ’تے چڑھ کے لاؤنے آں۔” لالی نے گریوال نوں کہیا ۔ گریوال اندروں منجا چکّ لیایا۔
“لے چڑھ پھیر۔ ہن نی اسیں قربانی دے سکدے پھری دی۔” گریوال نے منجا کندھ نال لا دتا۔
“سلیو جے میرے سٹّ وجی تھوڈیاں بھرزائی اں دا کیہ بنو؟” لالی منجے ’تے چڑھن توں پہلاں اس نوں پرکھن لگیا۔
“کوئی نہ اوہناں دی سوچ نہ کر۔ اسیں دومیں اک-اک سانبھ لماں گے۔ اوں وی اک بھائی دے مرن توں بعد دوجے بھائی دا ای چادر پاؤن دا حق بندے۔ چل، چڑھ میرا شیر۔” سکیمی نے لالی دی پٹھّ ’تے تھاپڑا دتا۔
سالیو.... مینوں مریا بھالدیؤں اوئے....!” لالی نے رون دی ایکٹنگ کیتی، “تھوڈے نالوں تاں میں دو کتیاں نوں روٹی پا دیندا۔ اوہ وی میرے پچھے پوچھاں ماردے پھردے۔” لالی نے منجے اتے چڑھ کے راڈ چاڑھ دتا۔
“توں ہن کتیاں نال ای دوستی نبھائیں، کتیا۔” لالی راڈ چاڑھ کے اترن لگیا تاں سکیمی نے منجا ہلا دتا۔ لالی نے منجے توں ہیٹھاں چھال ماری تے سکیمی دے پچھے پے گیا۔ سکیمی گراؤنڈ ول بھجّ لیا۔
اوئے بائی.... اوئے.... بائی۔ تینوں مولوآل عالی دی سہں لگے اوئے۔ تینوں دلی عالی دی سہں لگے اوئے!” اوہ انھیرے وچ لالی دے اگے دوڑیا جاندا اسنوں قسماں کھوا رہیا سی۔
“کوئی نہ پت۔ کدوں تک بھجدا رہیں گا؟ لالی توں سکیمی پھڑیا نہ گیا تاں اوہ ساہ چڑھائی واپس مڑ پیا۔ سکیمی وی اس دے پچھے-پچھے تر پیا۔
“بلب لا کے تاں ویکھلو۔ چل پیا جاں نہیں؟” لالی نے دوسریاں نوں کہوندیاں آپ ہی سوچ دب دتی۔ ہوسٹل دے اگے ددھیا چاننی بکھر گئی۔ چانن ہویا ویکھ کے لالی دے چہرے ’تے وی چاننی دا لیپ ہو گیا۔
کمرے دا شانت ماحول دیکھ کے سکیمی وی کمرے وچ آ گیا۔ باقی کمریاں ’چ رہندے دو ہور منڈے ہن تک سوں گئے سن۔ سکیمی تے گریوال وی سون دی تیاری کرن لگے۔ لالی ہیڈ فون لے کے کمرے توں باہر آ گیا۔ ہوسٹل اگے ہن چانن سی پر اگے گراؤنڈ وچ ہنیرا ہی ہنیرا۔ ساہمنے کھیتاں وچوں ٹٹہریاں بول رہیاں سن۔ لالی دو منٹاں بعد ہی واپس کمرے وچ آ گیا شاید دلی والی وی گھوڑے ویچ کے سوں گئی سی۔

8
پہلے سمیسٹر دے پیپر شروع ہون کرکے ہن کالج وچ عامَ دناں نالوں رونق ودھ گئی سی۔ اج بی. پی. ایڈ. دا دوسرا پیپر سی۔ کالج وچ کدے-کدے بھلوانی گیڑا دین والے وی ہن موٹا جرمانابھر کے پیپر دین دے لایق ہو گئے سن۔ اج وی کالج وچلے ہوسٹل وچ ماڑے ویاہ والے گھر جنا اکٹھ سی۔ کسے نے پڑھن ’تے جھٹّ لا رکھی سی اتے کوئی پرچیاں بناؤن وچ رجھیا سی۔ ملیرکوٹلے والے گیانی نے تاں کمال ہی کر دتی سی۔ اوہ ہوسٹل وچ اس طرحاں بھجیا-بھجیا آیا جویں لنگھ رہی بس پھڑنی ہووے۔ آؤندیاں ہی اوہ بولیا، “بائی اج آلے پیپر دے نوٹس کہڑےکہڑے نیں؟”
“آہ نے۔ مار لے نگاہ۔” لالی نے اس نوں نوٹس پھڑا دتے۔ اسنے سمجھیا کہ گیانی نے خاص-خاص پوانئنٹاں اپر نگاہ مارنی ہووے گی۔
“بائی دس منٹ لئی دیویں بسّ۔ فوٹو-سٹیٹ کروا لیاواں۔” اوہ نوٹس اکٹھے کر کے جویں ہنیری وانگ آیا سی اویں ہی واپس بھجّ گیا۔
پندرھاں کُو منٹاں بعد اوہ پھلاں وانگ کھڑیا واپس آ گیا، “آہ لے تیرے نوٹس۔ اپنی پھل تیاری اے۔” اوہنے پینٹ دیاں چارے جیباں وچ اک-اک ینٹ پا کے دہرایا، “ایہ ’چ پہلا، ایہ ’چ دوجا، ایہ ’چ تیجا، ایہ ’چ چوتھا۔ چلو بئی.... ہو گی پھل تیاری۔”
گیانی ورگے ہور وی کئی سن جہڑے صرف پرچیاں دے سر اپر ہی پیپراں دی جنگ لڑن آئے سن۔ ترن پڑھن اپر زور لائی رکھدا۔ سکیمی ترن نوں ویکھ کے کتاب چک لیندا۔ لالی نوں موٹی-موٹی نگاہ مارن دا ہی مساں سماں ملدا۔ اسدا بہتا سماں روبل جاں دلی والی کنگنا دے کھاتے پے جاندا۔ ہن وی اوہ کنّ نوں فون لا کے گراؤنڈ وچ گیڑے دیندا پھر رہیا سی۔
“اوئے آجا رانجھیا ٹینم ہو گیا۔ ایہناں نے تینوں کوئی نی میرٹ ’چ لیاؤنا۔” سکیمی نے لالی نوں بول ماریا۔
لالی فون کٹّ کے آ گیا۔ سبھ نے فون ہوسٹل دے کمرے وچ رکھ دتے۔ اوہ کنٹین وچ بریک فاسٹ کر کے سینٹر ول آ گئے۔ سائنس ڈپارٹمنٹ دے اپر سینٹر بنیا ہویا سی۔ اوہناں دے پہنچدیاں منڈے-کڑیاں نوٹس بورڈ اپر اپنے-اپنے رول نمبر ویکھ رہے سن۔ جہناں دے رول نمبر سبھ توں اگے آ گئے سن اوہ ڈھلے جہے مونہاں نال اپنے نال ہوئی بے انصافی دوسریاں نوں دسّ رہے سن۔ کئی کڑیاں اجے وی نوٹس نوں سیونک وانگ چنبڑیاں ہوئیاں سن۔
پندرھاں منٹ رہندے سارے منڈے-کڑیاں آپو-اپنے کمریاں وچ جا بیٹھے۔ لالی تے گریوال دا رول نمبر وچکار جہے آ گیا سی۔ اوہ دوویں بیچاں ’تے برابر-برابر بیٹھے سن۔ اج اوہناں دے کمرے وچ سائنس ڈپارٹمینٹ وچوں کسے نویں میڈم دی ڈیوٹی سی۔
“بائی اج آؤ پیپر کرن دا نظارہ۔ میڈم دیکھ کیٹرینا کیف ورگی آ گی۔” لالی نے گریوال نوں دسدیاں میڈم ول اکھاں دا اشارہ کیتا۔
“ہاں اوئے! ایہ تاں جماں ای جواکڑی جی اے۔” گریوال وی میڈم ول ویکھن لگّ پیا۔
سارے کمرے وچ گھسر-مسر ہون لگ پئی۔
“او.... اے..... نو ٹاکنگ۔” میڈم اچی آواز وچ بولی تاں اک وار سارے چپ کر گئے۔ میڈم اک سرے توں شیٹاں ونڈن لگّ پئی۔ جدوں اوہ لالی ہوراں کول آئی تاں لالی نے مسکرا کے سیٹ پھڑ لئی۔ میڈم وی مسکرا پئی۔
“اوئے.... مینوں لگدی آؤ لیہ ’تے ااے ۔” جدوں میڈم اگے لنگھ گئی تاں لالی نے گریوال دے کن کول پھس پھس کیتی۔
“توں پیپر کرلے سالیا، فیل ہوجیں گا۔” گریوال کہہ کے شیٹ دے کالم بھرن لگّ پیا۔
پورے نوں وجے پرشن پتر ونڈ دتے۔ سارے ودئرتھی کالھی کالھی پرشن پتراں اپر نگاہ مارن لگ پئے۔ اج اناٹمی دا پیپر ہون کرکے سبھ نوں اوکھا لگ رہیا سی۔ دوبارہ پھر کچ-کچ ہون لگی تاں میڈم نے پھر دبکا ماریا، “نو ٹاکنگ...۔ کسے دی وی آواز نہ آوے اوئے...۔”
پہلاں ودیارتھی اپنے-اپنے نوں جو آؤندا سی، اوہ لکھن لگّ پئے۔ تھوڑے سمیں بعد بہوتیاں نے آلے-دوآلے دا ماحول تاڑدیاں پرچیاں کڈھ لئیاں۔ میڈم نوں وی سبھ نظر آ رہیا سی پر اوہ جانبجھّ کے اندیکھیا کر رہی سی۔ لالی نوں دوسرے یونٹ دے دوویں وڈے پرشناں وچوں کوئی نہیں آؤندا سی۔ اس نے آلے-دوآلے سبھ دے ہجاں لا کے پچھ لیا، اس دی پرچی سمن کول سی۔
“اوئے سمن! دوسرے دی پرچی دے مینوں۔” سمن تھوڑھا دور ہون کرکے لالی نوں اچی آواز وچ کہنا پیا۔ میڈم دی وی اس ول ہی نظر سی۔
“میں کر رہی آں۔ پھیر دیدوں۔”
“چھیتی-چھیتی کر پھیر۔”
“اوئے....! کیہ چاہیدے تینوں؟ چپّ کر، نہیں پیپر پھڑ کے باہر بھیج دینے۔” میڈم نے لالی نوں تاڑیا۔
“تیرے لئی تاں میں اک کیہ سارے پیپر چھڈن نوں تیار آں مورنیئے۔” اس نے دبویں آواز وچ کہیا تاں آلےدوآلے سبھ ہسّ پئے۔
“کہاں سکیمی نوں، بن جو تھوڈا وچولا۔” گریوال نے سیلی چکی۔
“ہاں! میرے تاں چاہے پیپر دیندے دے ’نند پڑھادے۔” میڈم، گریوال تے لالی نوں بولدیاں ویکھ کے اوہناں ول تر پئی۔
“ہاں اوئے۔ کیہ ہوئٔے تہانوں؟” میڈم نے اوہناں کول آ کے اکھاں کڈھیاں۔
“ایہ کہندی جی میں ویاہ کرواؤنے۔” لالی دے پچھے بیٹھے منڈے نے کہیا تاں میڈم دا وی ہاسا چھٹّ گیا۔
“ویاہ نوں کاہلا ہو رہیں، پہلاں پیپر دے کے کجھ بن تاں جاہ۔” میڈم مسکراؤندی چپّ رہن دا کہہ کے واپس کرسی اپر جا بیٹھی۔
جیوں-جیوں سماں بیت رہیا سی، ساڈھوآں دی کھیساں نال ہوندی ملنی وانگ پرچیاں دا لین-دین ودھ رہیا سی۔ شور تیز ہو رہیا سی۔ میڈم ہن وار-وار چپّ ہون لئی کہہ رہی سی پر اس دی کوئی نہیں سن رہیا سی۔ جدوں پیپر ختم ہویا تاں سبھ دے چہرے پیپر ودھیا ہون کرکے کھڑے ہوئے سن۔ جدوں شیٹ پھڑا کے لالی نے میڈم نوں ‘تھینک یو’ کہیا تاں اس دے بلھ مسکان وچ چوڑے ہو گئے۔
ہوسٹل وچوں اپنے موبائیل اتے نوٹس چکّ کے جدوں ترن ہوریں جان لگے تاں لالی نے سکیمی نوں کہیا ، “سکیمی اج آپاں چار کو وجے اک کم جا کے آؤنے۔”
“کتھے؟”
“مولووال۔”
“کیہ کم اے؟”
“کوئی ضروری کم اے۔ توں تیار رہیں بسّ۔ میں موٹرسائیکل لے کے آؤنا۔”
“چنگا آجیں۔” سکیمی تے ترن کالجوں گھر ول چل پئے۔
چار کو وجے لالی دا موٹرسائیکل ترن دے گھر دے بار اگے آ رکیا۔ لالی نے ہارن ماریا۔ ترن تے سکیمی کوٹھے اتے بیٹھے پڑھ رہے سن۔ سکیمی نے کوٹھے اپروں ہیٹھاں ویکھیا،”رک دو منٹ، آؤنا۔” سکیمی رکن دا اشارہ کر کے پوڑیاں اتر آیا، “کم تاں دسّ دے کیہ اے؟” موٹرسائیکل ’تے بیٹھدیاں سکیمی نے پہلاں والا سوال پھر دہرایا۔
“اوہ وی دسدوں، کاہلا کاہنوں پینے یار۔” لالی نے ہسدیاں موٹرسائیکل تور لیا۔
پنڈوں باہر آ کے اوہ جودھاں والی روڈ پے گئے۔ میڈیکل کالج کول جا کے اوہناں موٹرسائیکل مولووال والی سنگل روڈ پا لیا۔ گٹھّ-گٹھّ ہوئیاں کنکاں صدقہ چارے پاسے ہریالی ہی ہریالی نظر آ رہی سی۔ کتے-کتے توریئے دے پیلے پھل برسین توں اپر اٹھے ہسّ رہے سن۔ اوہناں دے کھبے ہتھ وڈی نہر اپر کھڑے اچے-اچے درکھتاں دا دور تک پھیلیا جھنڈ قلعے دی وشال کندھ وانگ جاپ رہیا سی۔ پچھم ول سرکدا سیال دا ٹھنڈا جہیا سورج چھپ جان دی تیاری وچ سی۔
“ہن تاں دسّ دے سالیا کیہ کم اے؟ کتے اوئیں چھتر پوا دیں۔ پہلاں اپنی تیاری تاں رکھیئے۔” سکیمی نے نکیاں بدلیاں ’چ گھرے سورج ول ویکھدیاں کہیا ۔
“روبل دا گھر دیکھ کے آؤنے۔” لالی گل دا راج کھولھدا ہسّ پیا۔
“ایں کمیں بھالاں گے اوہدا گھر؟”
“اوہنے دسئ، گلابے دی ڈیئری کولے اے۔ اوہ کہندی، میں کوٹھے ’تے کھڑی ہوؤں۔” لالی نے جیب وچ ہتھ ماردیاں کہیا ، “او تیری! موبائیل تے بٹوآ تاں کمرے ’چ ای بھل آئے اوئے۔”
“چل کوئی گل نی۔ میرے کول ہیگا سارا کچھ۔ نمبر تاں یاد ہونا؟” سکیمی نے پچھیا۔
“نمبر وی نی یاد میرے تاں۔” لالی نے سر مار دتا۔
“موٹرسائیکل روک اک منٹ۔” اوہناں نے پنڈ دے باہر ہی موٹرسائیکل روک لیا۔ سکیمی نے اپنے موبائیل توں گریوال نوں فون کر کے لالی دے موبائیل وچوں نروبل دا نمبر لے لیا۔ روبل دا نمبر اک وار ڈائل کر کے اوہ پھر تر پئے۔ باہر فرنی توں اوہناں نے گلابے دی ڈیئری بارے پچھیا تاں اک منڈے نے دسیا کہ، “آہ بیہی چلے جاؤ۔ اگے پرچون دی دوکان آؤ۔ اس توں تھوڑھا جہیا اگے اے۔”
“توں رک، میں دودھ پوا کے لیاؤنا۔” سکیمی نے لالی نوں ڈائری دے باہر ہی رک جان لئی کہہ دتا تاں کہ اوہ کوٹھیاں اپر نگاہ مار سکے۔
“بائی گلابے دی ڈائری ایہی اے؟” سکیمی نے ڈائری والے نوں پچھیا۔
“ہاں بائی۔” ڈائری والے نے سکیمی ول سوالیاں نظراں نال تکیا۔
“بائی اسیں تاں دودھ بنھنا سی پکا۔ سانوں ساڈے نال دیاں نے دسیا سی وی تھوڈا دودھ بہت ودھیا ہندے۔” سکیمی نے پمپ ماریا۔
“ہاں بائی۔ دودھ تاں اپنا اک نمبر ہوؤُ۔ تھوڈے نال دے منڈے ہور وی کئی لے کے جاندے نے۔” دودھی نے سکیمی دے فجیکل کالج والا اپر پایا ویکھ کے جال بنیا۔
“کیہ ریٹ لاؤں گے؟”
“پنتالی روپئے لا دیاں گے تھوڈے لئی۔” دودھی نوں گاہک گھیرن دا ول سی۔
“اج کلو پا دے پھیر۔ میں میرے نال دے منڈیاں نوں وی دکھا دیوں۔ جے اوہناں ولوں ییسّ ہو گی پھیر اسیں روز لے جیا کراںگے۔
“پا دنے آں، بھانڈا اے کوئی؟ دودھی نے سکیمی دے خالی ہتھاں ول ویکھدیاں پچھیا۔
“بھانڈا تاں لیائے نی بائی۔ تیرے کول ہونی کوئی بوتل جاں کسے لفافے ’چ پا دے۔”
“نہ اے نی، نہیں تاں پا دیندا۔” دودھی نے سر مار دتا۔
“چل میں دوکان توں لیاؤنا۔” سکیمی کہہ کے ڈائری توں باہر آ گیا۔
“کیوں، ہویا کم؟” باہر آ کے اس نے لالی نوں پچھیا۔
“نہ، اجے تاں دسی نی سالی کتے۔”
“توں ایں کر، آہ میرے موبائیل توں اوہدا نمبر لا۔ میں اینے دوکان توں دودھ پواؤن واسطے لفافہ پھڑھ لیاماں۔” سکیمی لالی نوں فون پھڑا کے مسکراؤندا دوکان ول تر پیا۔
“انکل جی اک لفافہ دیئیؤں۔ دودھ پوا کے لے کے جانے۔” سکیمی نے دوکان والے نوں کہیا ۔
“آہ دیکھ۔” دوکاندار نے اس دی گل دا جواب دین دی تھاں اپنے پچھے لگے پوسٹر ول اشارہ کر دتا۔ سکیمی نے پڑھیا تاں لکھیا سی، ‘پولیتھین لین اتے دین والے نوں پنج ہزار روپیہ جرمانہ۔’ سکیمی نر-اتر ہو گیا۔ کوئی ہور سکیم لاؤندیاں اوہ پھر بولیا، “چنگا پھیر لیٹر اعلیٰ پھینٹا دے دو جی۔”
“تیہہ روپئے۔” اس نے پھینٹے دی بوتل سکیمی نوں پھڑا دتی۔ سکیمی بوتل لے کے پھر ڈیئری اگے آ گیا۔ اس نے لالی نوں اکھ دے اشارے نال اوہی سوال پھر پچھیا۔ لالی نے نانہہ وچ سر مار دتا۔
“لے آہ ادھی توں پی۔” سکیمی نے ادھی بوتل پی کے، بچدی لالی نوں پھڑا دتی۔ ادھی لالی پی گیا۔ سکیمی نے ٹوٹی توں بوتل دھو کے کلو دودھ پوا لیا۔
“لے بیٹھ پھیر۔ اج اعلیٰ کم تاں مسّ ہو گیا۔” لالی نے موٹرسائیکل دی ککّ ماری۔
“فون نی کیتا؟” پچھے بیٹھے سکیمی نے پچھیا۔
“فون چکیا ای نی پاگل جی نے۔” لالی نے موٹرسائیکل تور لیا۔
“اپنا سو روپیہ اوئیں خراب کرا تا۔” سکیمی نے پھینٹے دا ڈکار لیندیاں گلہ کیتا۔
“سو کمیں؟”
“تیہہ دا پھینٹا۔ پنتالی دا دودھ باقی تیل مچ گیا ہوؤُ۔” سکیمی نے لالچی دوکاندار وانگ حساب جوڑیا۔
اوہ روبل دے کوٹھے اپر نہ آؤن دے آپو-اپنے اندازے لگاؤندے پھمنوال آ گئے۔ لالی سکیمی نوں گھر لاہ کے ہوسٹل آ گیا۔ اس نے آؤندیاں ہی موبائیل توں روبل نوں فون لا لیا، “جے کوٹھے ’تے آؤنا نی سی تاں سانوں کس لئی بلایا سی؟”
“میں تاں کوٹھے ’تے آئی سی۔ تسیں دسے تاں ہے نہیں کتے۔”
“کہڑا گھر سی تھوڈا؟”
“جہڑی گلابے دی ڈائری نی.....؟”
“ہاں۔”
“اوہدے نال لگدا گھر ساڈے۔ ایہ ڈائری میرے چاچے دے گھر کھولھی ہوئی آ۔”
“اوہ ڈائری ’چوں تا اسیں دودھ پوا کے لیائے آں۔ ساڈا سو روپیہ اوئیں لوا تاں.....۔” لالی نے سارا حالَ سنا دتا۔
“کوئی نہ، سو روپیہ توں میتھوں لے لویں یار۔ جہڑی نال ای بیہی مڑدی اے۔ تسیں اوہ بیہی ’چ آؤنا سی۔”
“ایہ ہن سانوں کیہ پتا سی؟ اسیں فون لایا، نہ توں فون چکیا۔”
“تیرا فون آیا تاں ہینی۔ میں تاں اڈیکدی رہی، وی تسیں فون کر کے آؤں گے۔”
“کسے ہور منڈے دے فون توں کیتا سی۔ میں اپنا تاں ہوسٹل ای بھل گیا سی۔”
“اوہ نی چکیا اننون نمبر سی۔”
“چل ہن ایہ دسّ ملنا کدوں ایں؟” لالی دے کندھیڑے چڑھیا کام بولیا۔
“ملن-ملاؤن ’چ کیہ رکھیا؟ ویڈیو کال ’تے تاں روز ملدے آں۔” روبل نے مسکراؤندیاں لالی نوں چھیڑیا۔
“مل لؤ یار....۔” لالی نے ترلا لین ورگی ایکٹنگ کیتی۔ اس دے اس ترلے وچوں محبت خارج سی تے بھکھ اسدے بولاں دی گواہی بھر رہی سی۔
“نو.....۔” روبل نوں چھیڑ کے مزہ آ رہیا سی۔
“سچ امرتسر جان دا پروگرام بنائیے؟” لالی ہوریں اج سویرے ہی پیپراں توں بعد امرتسر جان دا پروگرام بناؤن بارے سوچ رہے سی۔
“کوئی نہ دیکھ لواں گے۔ پہلاں پیپر تاں دے لئیے۔” روبل نے ہامی بھرن ورگا جواب دتا۔
“پیپراں توں بعد ہی جاماں گے۔”
“ٹھیک آ، دیکھ لواں گے پھیر۔”
لالی گراؤنڈ ’چ گیڑے دیندا کافی دیر تک روبل نال گل کردا رہیا ۔ گراؤنڈ وچ سرمئی ہنیرا اتر آیا سی۔ کالج دی بلڈنگ وچلیاں لائیٹاں چمک پئیاں سن۔ ہوسٹل دے متھے ’تے لگی وڈی ٹیوب دا ددھیا چانن گراؤنڈ دے کجھ حصے ’تے پھیلیا ہویا سی۔ جدوں روبل نے فون کٹیا تاں اوہ اکٹھیاں امرتسر جان دے خیالاں دی خُشی نال نکو-نکو بھریا ہوسٹل دے کمرے ول تر پیا۔
9

اج سویر توں ہی بدلوائی ہو گئی سی۔ سورج بدلاں دی چنی ہٹا کے کدے-کدے جھاتی مار جاندا۔ نیٹّ انوسار وی اج مینہپین دی پوری سنبھاونا سی۔ گھنٹاکُو پہلاں تاں کوئی-کوئی کنی وی ڈگن لگّ پئی سی۔ چاہے ہن کنیاں ڈگنو ہٹ گئیاں سن پر اسمان اپر بدل اویں ہی چھائے ہوئے سن۔ بدلوائی ہون کارن دن وی جلدی-جلدی چھپ رہیا سی۔ کوٹھے اپر کھڑے ترن نے سماں ویکھیا۔ پنج وجع گئے سن۔ اس دی نظر ساہمنے چُبارے ول گئی تاں اس نوں نمر یاد آ گئی۔ ‘اس رات والی گھٹنا توں بعد اوہ کدے نہیں ویکھی سی۔ شاید اوہ مڑ کدے ایتھے آئی ہی نہیں۔ جے کدے آئی وی ہوویگی تاں ترنت مڑ گئی ہونی۔ اوہناں دے گھر اگلیاں سیمنٹڈ چادراں ہن نویاں پا دتیاں سن۔’ اس دا دھیان چُبارے ول ویکھدیاں جنی جلدی نمر ول گیا سی، اونی ہی جلدی نمر توں ہٹ کے رِیت ’تے جا ٹکیا۔ کل رِیت نال ملن دا خیال آؤندیاں ہی اس دا چہراگلاب وانگ کھڑ گیا۔ اوہ کوٹھے توں اتر کے اندر منجے اپر آ پیا۔ وٹس اپ کھولھ کے رِیت نوں میسیج چھڈ دتا۔
اج بی. پی. ایڈ. دا آخری پیپر سی۔ سبھ دے دماغ پیپراں دا وزن لاہ کے ہولےپھل ہو گئے سن۔ پیپر توں بعد سارے منڈے-کڑیاں آپو-اپنے گھراں نوں چلے گئے سن۔ سکیمی وی کالج آؤندا ہویا ہی اپنا بیگ پیک کر لیایا سی تے پیپر دیندیاں ہی ڈیہلوں ول جان والے منڈیاں نال ڈیہلوں تک چلا گیا سی۔ لالی، گریوال ہوریں وی ہوسٹل دے کمرے نوں جندرا لا کے تر گئے سن۔ ہن جاں تاں باہرلے ہوسٹل والے کجھ منڈے رہِ گئے سن جہناں نے آخری پیپر ہو جان دی خُشی وچ پارٹی کرنی سی جاں ترن رہِ گیا سی۔ ترن نے کئی دن پہلاں ہی رائے کر لئی سی کہ آخری پیپر توں اگلے دن موگے ملاں گے۔ کل موگے جان کرکے ہی ترن ایتھے اکلا ہی رہِ پیا سی۔
کنٹین وچ روٹی اجے لیٹ بننی سی۔ اینی لیٹ اکلیاں روٹی کھان لئی جان دا اسدا من نہیں کر رہیا سی۔ دوسرا مینہ دا وی کوئی بھروسا نہیں سی کہ کہڑے ویلے اتر آوے۔ اس نے کنٹین روٹی کھان جان دا وچار تیاگ دتا تے اڈے توں انڈے اتے میٹ پوا لیایا۔
ترن دے کھانا کھاندیاں مینہ پین لگّ پیا سی۔ مینہ اینا تیز سی کہ اسنے ویہڑے وچلی ٹوٹی تک بھانڈے صاف کرن جاندیاں وی بھجّ جانا سی۔ اوہ مینہ دیکھدیاں گھیسل وٹّ گیا تے بھانڈے کل صاف کرن دے ارادے نال بیڈتھلے سرکا دتے۔ بوتل ’چ پئے پانی نال ہی اوہ گیلری وچ ہتھ دھو کے واپس کمرے وچ آ گیا۔ اس اکل وچ اس نوں رِیت دی بہت یاد آ رہی سی۔ اس نے بیڈاں اپر رکھی رزائی دی تہہ کھولھ کے لتاں اپر لے لئی۔ پچھوں سرہیا نے دی ڈھوہ لا کے ہیڈّ فون کناں وچ تنّ لئے۔ رِیت نوں میسیج چھڈیا، “ہیلو۔”
“ہاں جی! کھا آئے روٹی؟” رِیت دا ترنت ہی رپلائی آ گیا۔
“ہاں کھا لئی۔ ہن مینہ پے رہے۔ کال کراں؟”
“ہاں کرو۔”
“ہیلو جی۔” رِیت نے پہلی بیل ’تے ہی فون چکّ لیا۔
“فون دے اپر ای بیٹھی سی؟” ترن نے مذاق کیتا۔
“دیکھ لے پھیر۔ تیرا فون آؤن توں پہلاں ہی میرے دل ’چ وائبریشن ہون لگّ جاندی اے۔” رِیت نے بلھیاں اپر آ گئے ہاسے نوں دباؤندیاں کہیا ۔
“جدوں کل نوں میں آپ ای آ گیا پھیر کیہ بنیگا؟”
“پھیر تاں میرا ہارٹ فیل ای نہ ہوجے۔”
“شبھ-شبھ بول میری تتلی۔” ترن رِیت نوں پیار نال کدے-کدے تتلی کہہ کے بلا لیندا سی۔
“جے تیرے کول میری جان نکل جاوے، اس توں وڈا گفٹ میرے لئی ہور کیہ ہو سکدے؟”
“آ.... ہا....ہا.....، واہ اوئے تیرے! میرے نال جیون دی امید نہ رکھیں۔ مر کے نال مینوں مار دیں۔” ترن نے اس دی گل دا غصا کیتا۔
“میں تاں تیرے نال ستّ جنم کٹن نوں تیار آں۔”
“پچھے میں وی نی ہٹدا۔”
“او سچیں؟”
“مچیں۔”
“او تیری.....!” اچانک لائیٹ چلی گئی۔
“کیہ ہو گیا؟”
“لائیٹ چلی گئی۔ ہنیرا ہی ہنیرا۔”
“تیرے کمرے ’چ انورٹر نی ہیگا؟”
“نانہہ۔”
“پھیر کردی آں۔ ممی بلا رہے نے۔” رِیت نے فون کٹّ دتا۔
اچانک ترن نوں چھت توں پانی ڈگن دا کھڑکا سنائی دتا۔ اس نے موبائیل دی بیٹری لا کے ویکھیا۔ کھڑکیہ کول والے ہینگر اپر تپکا-تپکا چو رہیا سی۔ اس نے ہینگر توں کپڑے اتار کے دوسرے اپر ٹنگ دتے۔ جس تھاں توں چو رہیا سی ایتھے ہی کوٹھے اپروں ہیٹھاں پرنالہ اتردا سی۔ ترن نوں چنتا ہوئی کہ کتے پرنالہ نہ بند ہو گیا ہووے۔ اس نے گیلری وچ کھڑ کے باہرلا بار کھولھ کے ویکھیا۔ پرنالے وچ پانی آ رہیا سی۔ ‘پرنالے اگے تھوڑھا بہت کجھ پھس گیا ہونا۔’ اس نے سوچیا۔ ‘چل پرنالے ’چوں پانی تاں آ رہے، باقی کل ہی دیکھاں گے۔’ اس نے من وچ ہی کوٹھے چڑھن توں انکار کر لیا۔
اوہ ہمیشہ منجے اپر ہی پیندا سی۔ منجے بنھاں اس نوں تسلی والی نیند نہیں آؤندی سی۔ بیڈاں اپر سکیمی ہی پیندا سی۔ ترن اپنا منجا وچھا کے آپ بیڈاں اپر پئی رزائی وچ وڑ گیا۔ ایتھے اس نوں بیٹھیاں کندھ دا سہارا سی۔ اس نے فیس بک کھولھ لئی۔ رِیت نے اپنی وال ’تے فوٹو پائی ہوئی سی۔ ترن نے اس نوں کمینٹ وچ گلدستہ دے دتا تے نال ویری نائیس لکھ دتا۔ اس نوں فیس بک ’تے لگیاں ویہ کو منٹ ہوئے سن کہ رِیت دا فون آ گیا۔
“ہاں جی، اینا انتظار کروایا۔” ترن نے فون آن کردیاں ہی الانبھا دتا۔
“سارے میرے کول سی۔ ہن وی بہتی گل نی کر سکدی۔ تسیں کل نوں آ جائیوں۔”
“کتھے جے عاماں؟”
“کالج دے اگے آویں، دس کو وجے۔”
“توں ٹائم ’تے باہر آ جائیں کتے میں اڈیکیہ جاماں۔”
“میں نی آؤندی....۔” رِیت نے ترن نوں چھیڑیا۔
“جے نہ آئی میں تاں دس وجے واپس مڑ آؤنگا۔”
“اوئے..... آجوں میرے ڈی. پی. صاحب۔” رِیت دا لہجہ وینگ تے پیار نال بھریا سی۔ پھر اس نے اگے پچھیا، “آئیںگا کس ’تے؟”
“جے مینہنہ پیا تاں موٹرسائیکل ’تے نہیں پھیر بسّ ’تے۔”
“چل ٹھیک اے پھیر۔ ہن مینوں کٹنا پینے۔ او. کے. بائے۔ ٹیک کیئر۔”
“اوکے تتلی جی۔ گڈّ نائیٹ۔”
“گڈّ نائیٹ۔” رِیت نے فون کٹّ دتا۔
ترن نے سر کندھ نال لا کے اکھاں میٹ لئیاں اتے چیتیاں دی کھڑکیہ کھولھ کے رِیت دا چہرہ نہارن لگّ پیا۔ باہر ‘کڑ-کڑ’ کردی تیز بجلی کڑکی۔ روشن دان اتے کھڑکیاں دیاں ورلاں راہیں چانن اندر اکھ-مٹکا جہیا کر کے پھر اوہی گھکھّ-ہنیرا چھڈ گیا۔ بجلی کڑکن نال ترن نے اکھاں کھولھیاں۔ بیڈاں کولوں چپلاں ٹوہ کے پا لئیاں تے باہر برانڈے وچ آ گیا۔ برانڈے وچ اسدا موٹرسائیکل کھڑا سی جہڑا واچھڑ نال بھجّ گیا سی۔ پکے ویہڑے وچ کنیاں پے رہیاں سن۔ اوہ کجھ دیر کھڑا ویکھدا رہیا تے پھر اکو دم بھجّ کے بایتھروم وچ جا وڑیا۔
لائیٹ اجے وی نہیں آئی سی۔ کمرے وچ آ کے اس نے بلب دی سوچ بند کر دتی۔ بوتل وچوں دو گھٹاں پانی دیاں پی کے اوہ منجے ’تے پئی رزائی وچ جا وڑیا۔ ٹھنڈے ہوئے بسترے وچ اک وار اسدا دیندوڑکا وجیا۔ اوہ لتاں ڈھڈّ نال لا کے سنڈی وانگ اکٹھا ہو کے پے گیا۔ تھوڑھی دیر بعد اس نوں نگھّ جہی محسوس ہون لگی تے رِیت دے خیالاں وچ کھویا اوہ گھوک سوں گیا۔
سویرے چار وجے موبائیل دی گھنٹی کھڑکیہ تاں اس دی جاگ کھلھ گئی۔ اوہ گھنٹی بند کر کے پیشاب کرن آیا تاں اپر اسمان ول تکیا۔ چھوٹے-چھوٹے بھورے بدل اسمان وچ اجے وی چھائے ہوئے سن۔ ویہڑے وچوں پتا لگدا سی کہ مینہوی کافی سماں پہلاں ہٹ گیا سی۔ نیڑلے گورو گھر وچوں بھائی امرت ویلا ہو جان دی سوچنا دے رہیا سی۔ ترن نے الیکٹرونک جگّ ’تے اک گلاس پانی دا کوسا کر کے پی لیا اتے پھر موبائیل لے کے فلش وچ جا بیٹھا۔
ساڈھے کو اٹھ وجے اوہ پوری پیکنگ کر کے تیار ہو گیا۔ موگے توں سدھا ہی اس نے کھنوری نوں جانا سی اس کرکے بیگ وی نال چکّ لیا۔ چاہے ٹھنڈ بہت سی پر اس نوں پائے موٹے کوٹ، ہیلمٹ اتے دستانیاں کارن بہتی محسوس نہیں ہوئی سی۔ سڑک دے دوآلے مینہ’چ نہائے درخت ہسدے لگّ رہے سن۔ کھیتاں وچ کھڑھیاں کنکاں چمک رہیاں سن۔ مینہتوں پہلاں رمائے گئے کسے-کسے کھیت وچ پانی کھڑا سی۔ اس نے کناں وچ ہیڈّ فون لا کے رمانٹک گانے لا رکھے سن تے دل ’چ امنگ بھریں جویں اوہ ہوا وانگ اڈیا جا رہیا ہووے۔ جگراؤں تک اسدی بھکھ پوری چمک آئی سی۔ اس نے سویر توں پانی دے گلاس توں بنھاں کجھ وی کھادھا-پیتا نہیں سی۔ جگراؤں اوہ کیلیاں والی ریہڑی ’تے رک گیا۔ چھ کیلیاں نوں لون لگوا کے کھا لیا تے پھر ککّ مار کے موگے ول ریس کھچ دتی۔
.............
رِیت دا پنڈ موگے دے نیڑے ہی سنگھاں والا سی۔ رِیت مستریاں دی کڑی سی۔ رِیت توں چار سال چھوٹا اسدا اکو-اک بھرا سی۔ رِیت دا پتا سکول وچ چپڑاسی سی اتے رِیت دا دادا اجے وی ترکھانے کم کردا سی۔ اج وی اوہ سرے والی بیٹھک ساہمنے سویرے ہی ٹھکّ-ٹھکّ کرن لگّ پیا سی۔ اس دی عادت سی اوہ سارے ٹبر نوں ٹوک-ٹکائی کردا رہندا۔ رِیت اس نوں کم وچ کھبھیا ویکھ کے بلی وانگ دبویں پیریں نکل آئی۔ اج اوہ اچیچا تیار ہوئی سی۔ کنے ہی سوٹاں نوں رجیکٹ کر کے گلابی سوٹ اس دی اکھ نوں بھایا سی۔ اکھاں وچ جچدا-جچدا سرمہ پا کے کنے ہی وار اینگل بدل-بدل کے شیشہ ویکھیا سی۔ چار-پنج سیلفیاں لئیاں سن۔ اوہ ویاہ ’تے چلی میلن وانگ گھروں تیار ہو کے نکلی سی۔
اڈے توں اوہ اپنیاں سہیلیاں نال رل کے کالج پہنچی۔ اس نے اپنی سہیلی سمن نوں دسّ دتا سی کہ اج ترن نے آؤنا اے ۔ سمن نے کہیا سی کہ اوہ ترن نوں ملن لئی اکلی ہی جاوے پر رِیت نہیں منی سی۔ پھر سمن نوں نال جان لئی ہاں کہنی پئی۔
جدوں پہلا لکچر لگیا تاں سارے ودیارتھی آپو-اپنیاں کلاساں وچ چلے گئے۔ رِیت تے سمن باہر پارک وچ آ بیٹھیاں۔ رِیت نے ترن نوں فون ملایا پر اس نے چکیا نہیں۔ دس کو منٹاں بعد اس دی واپس کال آ گئی۔
“ہاں جی ست سری اکال۔” چاء نال بھری رِیت نے فون کنّ نال لاؤندیاں کہیا ۔ کول کھڑی سمن بلھاں وچ مسکرا پئی۔
“ست سری اکال جی۔ آؤ جی دیو باہر درشن۔ تھوڈے در ’تے الکھ جگا ’تی جوگیاں نے۔”
“دو منٹ رک، اسیں آؤنیاں باہر۔” رِیت نے فون کٹّ کے سمن نوں کہیا ، “چل چلیئے۔” اوہ باہر نوں تر پئیاں۔
“کویں فوجیاں وانگوں تیاری کھچی اے۔” ترن کول ہیلمٹ اتے بیگ ویکھدیاں رِیت نے کہیا ۔
“میں تاں ہن پکا ای تیرے کول رہن خاطر آ گیا۔” ترن نے دوواں نال ہتھ ملایا۔
“گھر جوائی رہن دا اینا چاء؟” سمن نے ترن نوں مذاق کیتا۔
“میں تاں اج ای رہِ جونگا۔ تیری بھین نوں پچھ جے رکھ لؤ۔” ترن نے گل دی کنی رِیت ول دھکّ دتی۔
“ہاں ہاں میرا دادا بار ’چ ای بیٹھے وگولا لئی۔” رِیت نے ترن دا پتا کٹّ لیا۔
“چلو پھیر کدھر جانے؟ جاں ایتھے بار ’چ کھڑا کے ای موڑ دیوں گے؟”
“جتھے مرضی لے چلو۔” رِیت بولی۔
“آہ بیگ تے ہیلمٹ نی ٹکدے کتے؟” ترن نے پچھیا۔
“لیا پھڑا، میں رکھ آؤندی آں ایس دوکان ’چ۔ آ کے لے لواں گے۔” سمن اس دا ہیلمٹ تے بیگ فوٹو سٹیٹ والی دوکان وچ رکھ آئی۔ اوہ تنے موٹرسائیکل ’تے بیٹھ کے نیچر پارک چلے گئے۔ پارک وچ گھنٹہ کو لا کے اوہ بیکانیریاں دے ہوٹل اینڈ ریسٹورینٹ وچ آ بیٹھے۔
“کیہ کھانے؟” رِیت نے پچھیا۔
“تیرے شہر ’چ آئے آں جو مرضی کھوا دے۔”
“چھتر کھوائیے؟” جھٹّ اس دی گل سمن نے پھڑ لئی۔
“مرضی اے تھوڈی، اوہ وی کھالاں گے۔”
“دہیں بھلے...؟” سمن نے دوواں ول ویکھدیاں پچھیا۔
“دنیاں چن ’تے پہنچ گی، تسیں نہ دہیں بھلیاں توں اگے ٹپیوں۔ کوئی چکن-چکن دی گل کرو۔ کنی ٹھنڈ ہو رہی اے اتوں۔”
“اوں.... اوں....۔” سمن نے نکّ چڑھایا۔
“ٹھنڈ لگدی اے، گرم پکوڑے منگوا لیندے آں۔” رِیت دی گل ’تے دوواں نے سہمتی وچ سر ہلا دتے۔ رِیت نے ویٹر نوں آواز مار کے کوفی نال پکوڑیاں دا آرڈر دے دتا۔
ویٹر آرڈر لے کے ہیٹھ چلا گیا۔ اس تیسری منزل ’تے اوہناں توں بنھاں اک جوڑی ہور بیٹھی سی۔ اوہناں دی ایہناں ول پٹھّ سی۔ ترن نے سمن دے موبائیل ’تے میسیج چھڈ دتا، “یار توں تھوڑھی دیر پرانہ منہ کر لے۔”
“میں واشروم جا آواں۔” سمن اسدی نیئت سمجھدی واشروم ول چلی گئی۔
“تینوں ملن آیاں، منہ مٹھا نی کراندے؟” ترن نے اس دے چہرے ’تے نظراں گڈّ لئیاں۔
“نہیں ایتھے نہیں۔ کیمرے لگے ہوں گے۔”
“میں دیکھ لیا۔ کوئی کیمرہ نی۔”
“ہائے! کنے بھیڑے اوں تسیں!” رِیت دے شرارتی نین محبت نال بھرے چھل-چھل کر رہے سن۔
دوواں دے پیارے نین کجھ پل اک-دوجے نوں تکدے رہے پھر ترن نے رِیت دے بلھاں اپر بلھ ٹکا دتے۔ کجھ دیر اوہ ساہ روکیہ اک-دوجے وچ گواچ گئے۔ پھر جلدی ہی سمبھل کے بیٹھ گئے۔ سمن واشروم جا کے واپس آ گئی۔ گلاں کردیاں اوہناں نے ہولی-ہولی کوفی ختم کیتی۔ ہن جان دا ویلا ہو رہیا سی۔ اگوں موسم وی مینہہ-کنیہ والا سی۔ ترن نے اوہناں دوواں نوں کالج دے گیٹ اگے اتار دتا۔ دوکان وچوں اپنا بیگ اتے ہیلمٹ لے کے اس نے نہ چاہوندیاں وی جان دی اجازت منگی۔ رِیت دا پتلا گورا ہتھ ہلیا تے اوہ بائے کر کے چل پیا۔
برنالے تک اوہ صحیح سلامت آ گیا۔ برنالہ لنگھن سار تھوڑہیاں-تھوڑہیاں کنیاں پھر شروع ہو گئیاں۔ اس نے مونگ پھلی والے تنبو کول موٹرسائیکل روک لیا۔ موٹرسائیکل نوں سٹینڈ ’تے لا دتا تے آپ بیگ تے ہیلمٹ لے کے تنبو وچ وڑ گیا۔ بدل بہت گھلے نہیں سن۔ مینہ چھیتی رُک جان دی سنبھاونا سی۔ ویہ کُو منٹاں بعد جدوں مینہ رکیا، اوہ پھر اپنی منزل ول چل پیا۔
چار کو وجے کھنوری پہنچ کے اس نوں گھر پہنچن ورگی تسلی ہو گئی۔ اس دے یاد آیا، آصف نے دسیا سی کہ پرسوں برجگڑھ ٹورنمینٹ وی لاؤن جانا اے ۔ اوہ چاہ نال بھر گیا، ‘بائی ہن تاں رِیت نوں مل کے چارج ہو گیا۔ ہن تاں دھوڑاں پٹ دیاں گے....۔’ اس نے من ’چ سوچدیاں موٹرسائیکل دی ریس کھچ دتی۔ موٹرسائیکل نہر دی پٹڑی-پٹڑی ہانیپر نوں جان والی سڑک اپر گونج پاؤندا جا رہیا سی۔