کتاب لڑی "سمیل" تے روزوار "پنجابی زبان" ۔۔۔۔۔٭رویل کالم٭

پنجابی زبان و ادب دی ودھوتری واسطے پنجابی پرچاکاری دا کردار ہمیشا ای اُچیچا رہیا اے پر ایس وچ کئی اوکڑاں وی نیں جس نوں کدے وی وساریا نہیں جا سکدا اے۔ایہناں اوکڑاں دا کارن پنجابیاں دی اپنی زبان توں دُوری رکھن دے کئی کارن نیں تے ایس نوں تعلیم دی زبان نہ بناون دی وجھا توں ایتھے پرچاکاری وی محدود ہو کے رہ گئی اے۔

پنجاب اندر پنجابی زبان دا روزوار سبھ توں پہلاں حسین نقی ہوراں نے ”سجن“ توں نیِنہ رکھی سی بعدوں ”بھلیکھا“،”لوکائی“ ”خبراں“ تے ”جھوک“ ورگے اخباراں نے پنجابی پرچاکاری نوں موڈھا دتا اجوکے سمے وچ صرف دو اخبار ای باقاعدا چھپ رہے نیں جہناں نوں سرکار ولوں اشتہاراں دی مد وچ لوڑیندا حصا تک وی نہیں دتا جا رہیا اے تے ایہ واقعی ای ”لہو نال دیوے بالنا“ والی گل اے۔مدثر اقبال بٹ تے جمیل احمد پال ہوریں اِک لمّے چر توں پنجابی پرچاکاری وچ رُجھے ہوئے نیں۔پنجابی پرچار دے پلیٹ فارم توں کم کردے ہوئے جانے پچھانے پنجابی سیوک میاں آصف علی ہوراں ولوں روزوار ”پنجابی زبان لاہور“ دا مُڈھ رکھنا نویں ورھے دی خشخبری وانگ ای پتا چلیا اوہناں دے صدق نوں سلام،پنجابی حلقیاں ولوں ایس اخبار دے اجرا نوں بہت وڈا تے سلاہن جوگا کم سمجھیا جا رہیا اے تے ایس نوں جی آیاں نوں کہیا جان رہیا اے۔اوہناں دی پنجابی سیوا نوں ہر سچا پنجابی جاندا اے تے اوہ اوکھے پینڈے تے ٹرنا جان چکے نیں جس کر کے ایہ اُمید رکھی جا سکدی اے کہ اوہ پنجابی پرچاکاری دے جہڑے سفڑ تے ٹُرے نیں اوس نوں جاری رکھن گے تے منزلاں اوہناں دے نیڑے آپے ای آندیاں رہن گیاں۔

پنجابی گلپ تے شاعری دے کھیتر وچ اپنی اک وکھری پچھان والے بناون والے اعجاز ہوراں دا پنجابی ادب تے سیوا نال جُڑئت لمے چراں توں اے اوہناں نے پنجابی شاعری تے کہانی دے نال نال تنقید وچ وی نویں پن نوں ساہمنے لیاندا اے اوہ پنجابی ادب تے لکھاریاں دی نمایندگی کردیاں ہویاں ہر پلیٹ فارم تے درڑتا نال اپنی واج چکدے نظر آندے نیں۔پنجابی زبان دی سیوا اوہناں نے اپنے جیون دا جویں اک مقصد بنا لیا ہویا اے تے ایسے ای رُجھ وچ اوہ رُجھے نظر آندے نیں۔ گِمی فاؤ نڈیشن یو کے دے پربندھ ہیٹھ ”سمیل“ ناں دی کتاب لڑی اعجاز دی صدارت وچ چھپیا کرے گا جنوری 2022دے پرچے وچ جہڑیاں لکھتاں نوں شامل کیتا گیا اے اوہناں بارے جے ویکھیا جاوے تے پتا چلدا اے کہ ایہدی چَون پچھے وی پنجابی زبان و ادب دی ودھیا جانکاری نظر آندی اے۔ پہلا پرچا افضل احسن رندھاوا تے شفقت تنویر مرزا دے ناں کیتا گیا اے،مُڈھ وچ خالد فرہاد دھاریوال ولوں ترجما کیتیاں لیوگی پراندیلو دیاں کہانیاں نیں تے بدیسی ساہت وچ وی ایس نائپال دی کہانی اُبھردا مالشیا (ترجما:حمید رازی)،تصویراں /ایلس منرو(ترجما:وپن گل تے لپی انتر:چاند شکیل)کافی/رچرڈ براٹیگن (ترجما:معظم شیخ)۔تالپا/خوان رلفو(ترجما:ملک مہر علی)،فون کال/ڈورتھی پارکر(ترجما:رشم جمیل پال)،فیکٹری ٹاؤن /بیتسو یاکو مینورو(ترجما اعجاز)اجوکے پنجابی سلیکھ وچ خالد فتح محمد،جمیل احمد پال تے شہزاد سلیم دیاں لکھتاں شامل کیتیاں نیں کھوج پرکھ وچ وچ سکیرت،قاسم یعقوب،یوول نوح ہراری تے ڈاکٹر پرم جیت میشا توں وکھ حنیف باوا دا انٹرویو وی ایسے ای کتاب لڑی دا حصا نیں۔آس کردے آں کہ پڑھنہاراں ولوں ایس نوں ڈھیر ہنگارا ملے گا تے پرچاکاری دا ایہ سلسلا وی اگے ای ودھدا رہوے گا۔

٭ ٭ ٭ ٭ ٭