قصہ اک آنند مئی کہانی دا ۔۔۔۔۔٭رویل کالم٭

سارنگ

قصہ اک آنند مئی کہانی دا ۔۔۔۔۔٭رویل کالم٭

علی عثمان باجوہ نوں اوہدی کہانی "تپدی چھاں" اُتے چڑھدے پنجاب دی اک ستھ ولوں پچھلے سال دی سبھ توں ودھیا کہانی وجھوں اُرملا آنند یادگاری انعام دتا گیا اے۔ انعام وصولی ویلے علی عثمان نے اپنے وچار سانجھے کردیاں آکھیا کہ "اُرملا آنند یادگاری انعام ۲۰۲۲ لئی چُنیا جانا اور فیر اک ایسی کہانی دا کہ جس نوں لکھدیاں اور لوکاں نوں سُناندیاں میں بہت گھابریاں ساں کہ خورے ساڈے پنجاب دے وسنیک بدل چکی ہوئی دنیا دے باوجود کیہ آکھن گے، مُڑ سوچیا کہ جے ایہ کہانی اج نا لکھی گئی تے کُجھ ورھیاں بعد میں وی “پچھلی پیڑھی” بن جاواں گا تے خورے اوس ویلے میرے تے وی کُجھ ہور طرحاں دی بزرگی چھا جائے اور ایہ کہانی کدے وی نا لکھی جا سکے۔"

کل کہانی کار گرمیت عارف نے ایہ کہانی سلاہنا کردیاں اپنی فیس بُک وال اُتے سانجھی کیتی۔ کہانی اُتے کومینٹ باکس وِچ کئی سنجیدہ پاٹھکاں نے اپنی رائے دتی اے۔ جو ساڈے لئی دلچسپ اے۔

سدھ پدھرے بیانیا ڈھنگ وِچ لکھی کہانی بس اینی اے کہ بابا جنسی بُھکھ مٹاؤں لئی اپنے پوتے وچوں جوانی ویلے مر چکی اپنی بیوی لبھ لیندا اے۔

دوجے لوکاں دی رائے ایتھے پیش کرن توں پہلاں میں اپنے ولوں کجھ کہنا چاہواں گا۔ ساڈا پریوارک نظام تڑکیا ضرور اے پر اینا کروپ تے کوہجھا اجے نہیں ہویا۔ پوتر رشتیاں دا ستکار اجے باقی اے۔ ساڈے کئی لیکھکاں جنسی مُدیاں اُتے "ساجھ" "باجی" "مالکن" تے "اپنا اپنا دوزخ" ورگیاں کہانیاں لکھیاں نیں۔ سانوں جماندرو رشتیاں نوں گندھالن توں پرہیز کرنا چاہیدا اے۔ علی عثمان باجوہ دا تعلق سیالکوٹ نال اے جتھوں دا پُورن رشتے دا تقدس نبھاؤندیاں جان داء اُتے لان توں وی گریز نہیں کردا۔

تے ہُن آؤ پڑھدے ہاں ایسے کہانی بارے لوکاں دی رائے۔ ایہہ دس دیاں کہ بولی نوں سرل تے سوکھی رکھن لئی ہندی سنسکرت لفظاں دے اردو مترادف لکھ دتے گئے نیں۔ گل سگویں اوہی رہی اے۔

سمرجیت کور:

"غصہ نہ کریو پر مینوں کہانی بلکل وی پسند نہیں آئی۔ پتانہیں پہلا انعام کیہ سوچ کے دتا گیا۔ اک کہانی "تیئیا" دا وشا ودھیا سی۔ نالے گرمیت کڑیالوی کہانی وی چنگی سی۔"

پنجابی کہانی کار سوامی سرب جیت:

"اوڈی بہترین کہانی نہیؤں ہیگی شاید موضوع حساس ہون کرکے زیادہ مُل پے رہیا۔ سلیکھ کدے وی انج نہیں ہونا چاہیدا۔۔ سلیکھ نوں پڑھ کے چنگیائی دا پرچار پرسار ہونا چاہیدے، نہ کہ برائی دا۔ لو شون دی کہانی تے موپاساں دی سگویں نام والی کہانی ''اک پاگل دی ڈائری'' سماج وچ پھیلے نفسیاتی روگیاں ول اشارہ کردیاں نیں پر اوہ اخیر ول ودھدیاں ہوئیاں منفی توں مثبت شیڈ وچ تبدیل ہو جاندیاں نیں۔ ایہہ کہانی تاں دادے دے کریکٹر نوں جرنلائیز کر کے دادیاں بارے ساڈیاں مناں وچ شک دے بیج بو جاندی اے۔ چلو بہتا نہیں کہندا پر اینا ضرور کہواں گا کہ ایس کہانی نے مینوں بہت نراش تے ہتاش کیتا اے تے ایس کہانی دا بہترین کہانی وجھوں چنیا جانا مینوں ہور وی نراش کر گیا۔"

اپنے اک کومنٹ وِچ کہانی کار پرگٹ ستوج نے ایس کہانی دا انت منٹو دی "کھول دو" کہانی ورگا دسیا تاں پنجابی لیکھک جسوندر جس نے لکھیا:

"ایہ کہانی بہت گھٹیا ہے۔ ایس کہانی نوں منٹو دی اُچ کوٹی دی کلاسیکل کہانی 'کھول دو' نال ملاؤنا کسے طرحاں وی ٹھیک نہیں ہے جی۔"

تیجندر مارکنڈا نے لکھیا:

"بکواس کہانی اے۔ موضوع نوں چھڈو۔ ایس وچ کہانی دے کہڑے عنصر نیں ؟ کہڑی کلا ہے ؟ دسویں دے پڑھیار دی "پیاسا کوا" ورگا اسلوب اے۔ کہانی کار سائیکوپیتھی دی ڈونگھیائی نال تصویر کشی وی نہیں کردا۔ ایہدی کہانی فنی / تجزیاتی سطح اُتے وی کھری نہیں اُتردی۔ صرف کسے واقع نوں اوہدے واقعاتی تہ دی ڈونگھیائی وچ جائے بناں بیان کر دینا کہانی نہیں ہوندا۔ ایہ کہڑے عظیم آدمی نیں جہناں نے ایس کہانی نوں عزت بخش کے "ڈنگر بولی" " کھول دو" "بوء" تے "خسرے" ورگیاں کہانیاں دا سر نیواں کیتا۔ پر جدوں جعل سازی دی ہنیری جھل رہی ہووے، ایہی کجھ ہو سکدا۔"

مشہور لیکھک ہرجندر سُرے والیا نے اپنی بے لاگ رائے ظاہر کردیاں کہیا:

"گھٹیا پدھر دی کہانی ہے۔ میں ایس کہانی دا زبردست ورودھ کردا ہاں۔ میں اک پیارے پوترے دا دادا ہاں۔"

عالمی ادب اُتے ڈونگھی نگاہ رکھن والے مشہور ترجما کار ست پال بھیکھی نے چونبھڑ لاؤندیاں بس اینا لکھیا:

"کیہ ہے کہانی چ؟"

سمر پریت کور نے سوال اٹھایا:

"تیجی جماعت چ پڑھدے جواک نال ! کیہ ہُن پیار صرف سریرک بھکھ تک ہی سمٹ کے رہ گیا ہے؟"

لیکھکا نرمل جسوال نے تاں اگوں فیس بُک تے اوہناں نوں اجیہا کجھ ٹیگ کرن توں منع کر دتا۔

پچھلے ورھے دی ڈھاہاں انعام جیتو کہانی کارا سرگھی جو اک نقاد وی ہے نے لکھیا:

"دادے دا ہابڑیا جنسی وطیرہ سمجھوں باہر اے۔"

تے چھیکڑ اُتے میں ساڈے سمے دے سبھ تھیں اہم کہانی کار وریام سنگھ سندھو ہوراں دے ایس کہانی اُتے کومینٹ نوں پیش کردا ہاں:

"نویں کہانی کار محتاط رہن۔ کدی پریم پرکاش نے اجہیاں کہانیاں نوں 'میل پتھر' آکھ کے وڈیائیا سی تے کہانی کاراں نے اپنا 'پتھر' گڈن لئی اجہیاں کہانیاں لکھن دی ہنیری لیا دتی سی۔ مساں پنجابی کہانی اس جلھن وچوں نکلی سی۔ ہن تسیں نہ پھس جانا۔ مینوں پتا اے اگوں ملن والے انعاماں دی جھاک وچ تسیں ایس نوں بہترین کہانی منن توں انکار کرن دا شاید جیرا نہ کر سکو پر محتاط ضرور رہنا، ایس جال تے جنجال وچ پھسن توں۔"

*****٭٭٭٭٭