اُستاد دیہاڑ‘ ساڈے اُستاد تے حکومتی اُستادِیاں ۔۔۔۔۔٭رویل کالم٭

5 اکتوبر نوں استاد دیہاڑ کئی ورھیاں توں منایا جا رہیا اے۔ پاکستان دی روایت وانگ‘ ایہ دن نرا منایا ای جاندا اے‘ استاداں اُتے ایہدا کوئی مثبت یاں منفی نتیجا نہیں نکلدا۔ چنگے شاگرد اپنے استاداں نوں موبایل فون اُتے کوئی سنیہا گھل دیندے نیں‘ بہت ہویا تاں کوئی تحفا پیش کر دتا۔ پرویز مشرف دے زمانے وچ میڈیا اُتے اوہناں ولوں اپنے استاد نال فون اُتے مبارک باد دین دی فوٹو وی آ جاندی ہوندی سی۔ ایہ پتا نہیں‘ فون دے دُوجے پاسے کون ہوندا سی۔ جنرل ضیاء نے اپنے اک استاد ہوراں نوں سرکاری ادارے دا کرسی وان وی بنا چھڈیا سی۔

سبھ نالوں دلچسپ واردات شوکت عزیز ہوراں کیتی۔ اوہناں نے اپنے استاد نوں الف لیلا دی کہانی وانگ پچھیا ”منگ کیہ منگنا ایں؟“ اگوں یونیورسٹی دے استاد ہوراں آکھیا‘ ”بس اینا کردیو کہ لیکچرر نوں گریڈ 17 دی بجائے گریڈ 18 دے دیو“ حکمران ہوراں فوری طور اُتے حکم جاری کر دتا۔ ایہدے مطابق لیکچرر‘ اسسٹنٹ پروفیسر‘ ایسوسی ایٹ پروفیسر تے پروفیسر‘ سبھ دے گریڈ وچ اک اک دا وادھا ہو جانا سی۔ حکم اُتے عمل ہوون لگا تاں پتا لگیا کہ ایس کیٹیگری دے جنے بندے پاکستان وچ نیں‘ اوہناں دے گریڈ تے تنخاہ ودھن نال ملکی خزانے اُتے ارباں رُپئے دا بھار پوے گا۔ عمل کرن والیاں نے ویکھیا کہ ”وزیر اعظم دے استاد“ ہوری یونیورسٹی دے استاد نیں۔ ایس لئی اوہناں نے یونیورسٹیاں دے پروفیسراں لئی اک اک گریڈ دے وادھے دی منظوری دے دتی جد کہ کالج استاداں نال پرانا سلوک جاری رکھیا۔ اج وی کالج دے لیکچرر دا گریڈ 17 جد کہ یونیورسٹی دے لیکچرر دا18 اے۔ انجے ای اگلے درجیاں وچ وی۔۔۔۔۔ پروفیسر دا کالج وچ گریڈ 20 جد کہ یونیورسٹی وچ21 ہوندا اے۔ایہدے توں پاکستان دے نظام وچ دوغلے پن دا اندازا کیتا جا سکدا اے۔ جہدے وچ مادری زبان دیہاڑ توں لے کے استاد دیہاڑ تیکر‘ حکومت دا کم صرف منافقانا تکلف تیکر ای ہوندا اے۔ حکمراناں دے بیان‘ اکا دکا اشتہار‘ اک ادھی تقریب تے بس۔ ثابت ہویا کہ حکومت استاداں نالوں ودھ کے اُستاد ہوندی اے۔ ہووے وی کیوں نہ؟ حکومتی چلار وی تے استاداں دے پڑھائے ہوئے ہوندے نیں۔

استاد تے مولوی‘ سماج دااوہ طبقا اے جہڑا سبھ نالوں ودھ کے بدنام کیتا جاندا اے۔ مولویاں بارے تاں کوئی مولوی ای گل کرے۔ استاداں کولوں آس کیتی جاندی اے کہ اوہ کردار ولوں ولی‘ رہن سہن ولوں درویش ہوون۔ سمجھیا جاندا اے کہ اوہناں دیاں ضرورتاں عام لوکاں وانگ نہیں۔ تے جدوں استاد اپنے کردار نال ثابت کردے نیں کہ اوہ وی انسان نیں‘ اوہناں نوں وی بھکھ لگدی اے تے ہور ضرورتاں ہوندیاں نیں تاں آس کیتی جاندی اے کہ اوہ ایہناں توں مکت ہو کے صرف تے صرف سماج دی اُساری کرن۔ البتا اُسارے کرن والے نوں ضرورتاں توں بے نیاز کرن دا جہڑا فرض سماج یاں حکومت یاں ریاست اُتے لاگو ہوندا اے‘ اوہدے بارے کوئی نہیں سوچدا۔

منن و الی گل اے کہ اج استاداں وچ وی اوہ سبھے خامیاں موجود نیں جہڑیاں سماج دے عام لوکاں وچ نیں۔ استاد وی بغیر محنت کیتے‘ پیسے کماون دے جتن وچ ہوندااے۔ استاد وی بچے پڑھان دی بجائے ویلھے بہ کے گپاں مارن وچ رُجھا رہندا اے۔ خاص کر استانیاں تاں بچیاں لئی رول ماڈل بنن دی بجائے آپس وچ اک دُوجے لئی رول ماڈل بنن دے جتن وچ فیشن دی انتہا اُتے اپڑیاں ہوندیاں نیں جہناں دی نقل وچ کڑیاں وی اوہو کجھ کردیاں نیں۔

ایہناں ساریاں خامیاں دے ہوندے ہویاں اجے وی بہت سارے استاد ایسے نیں جہڑے تعلیم نوں پیغمبری پیشا سمجھ کے نبھاندے نیں۔ ایہدے وچ ایہ وی وڈی حقیقت اے کہ پیشے وچ نویں نویں آون والے نوجوان ایس پیشے وچ قوم دی اساری دے جہے سفنے سجا کے آوندے نیں‘ چار چھے ورھیاں مگروں ای سماج اوہناں نوں آٹے دال دا بھاء ایس انداز نال دس دیندا اے کہ اوہ وی کرپٹ سماج دا حِصّا بن جاندے نیں۔

استاد دیہاڑ اُتے جہڑی نویں گل ایس واری نظر آئی‘ اوہ سوشل میڈیا اُتے استاداں دی توہین دے پکھ والے بیان تے پوسٹاں سن۔ کجھناں نے دسیا کہ اوہناں دا بیڑا غرق ای استاداں نے کیتا اے۔ کجھ دے خیال وچ اوہناں دا کوئی استاد وی ایسا نہیں جہنوں اوہ پسند کردے ہوون۔ اک بیان مطابق سکولی استاد اوہناں نوں مارن لگیاں فخر نال کہندے سن کہ اسیں تے اینے منڈے سکولوں نسا دتے نیں‘ توں کیہ چیز ایں۔ پر شاید ایہ پچھلی نسل تیکر دیاں گلاں نیں۔ اج دے زمانے وچ ”مار نہیں پیار“ نہ وی ہووے تاں استاد جسمانی سزا گھٹ ای دیندے نیں۔ شہراں وچ تاں اُکا نہیں۔ جے کدھرے ایہو جہی کوئی واپردی اے تاں سوشل میڈیا تے ”غیر سوشل میڈیا“ اوہنوں اینا بھنڈدے نیں کہ اگلا کنا نوں ہتھ لا کے توباکردا اے۔

استاد دی تضحیک اصلوں اوس کلچر دا حِصّا اے جہڑی بہت تیزی نال ساڈے سماج اندر کھلر گیا اے۔ ایہدے وچ سیاستدان وی چور نیں‘ صحافی وی لفافا نیں۔تے ہُن اُستاد وی ایس فہرست وچ آ گئے نیں۔یعنی ہر کسے نوں کرپٹ سمجھ لیا گیا اے‘ سوائے اک خاص طبقے دے۔

استاد وی ایسے سماج وچوں نیں۔ جے ہر پاسے کرپشن تے مفت خوری دا رواج ہووے گا تاں استاد کویں گِلے ہون توں بچ سکے گا؟ تعلیمی نظام دا بیڑا غرق کرن دی بنیاد تے اوسے دن رکھ دتی گئی سی جس دن پہلا استاد قابلیت تے میرٹ دی بجائے سفارش پاروں بھرتی کیتا گیا۔ رہندی کسر ضیائی دور دے انھیریاں نے پوری کر چھڈی اے جدوں تعلیم دی بجائے قوم نوں سیدھاں دین لئی خاص قسم دی تعلیم دے کے سوال پچھن والے ذہناں داخاتما کر دتا گیا۔ اج دا پڑھیار گائیڈاں تے خلاصے وچوں پکے پکائے سوالاں دے جواب رٹ کے جواب دیندا تے پاس ہوندا اے۔ فیر جدوں اوہی پڑھیار وڈا ہو کے استاد بن کے تعلیم دین آ جاندا اے تاں تسیں سماج وچ کسے چنگی گل دی آس کویں رکھ سکدے او؟