kraamaat@gmail.com
+ +92 333-430-6384
خرم شہزاد
January 05, 2023
لال گڈی۔۔۔۔۔۔٭رویل کہانی٭
خرم شہزاد
ہُر ہُر ہُر سٹ پووی...چھیتی ٹُر تینوں نہیں پتا اج عرصے بعد کسے میرے جہے ہماتڑ نوں کسے ویاہ تے سدیا اے تے توں مینوں لگدا اے ایتھے ای دیہاڑی لاہ دئیں گا۔ حالے تے گھر جا کے مینوں گھر آلی دیاں وی سننیاں پینیاں نیں تے اوس دے وی نخرے مان نہیں توں جلدی ٹُر ہُر ہُر ہُر سٹ پووی.... میں اج پہلی وار لال جہی گڈی وچ بہواں گا جہڑی لاہور جہے وڈے شہر وچ چلدی اے۔ سنیا اے اوہ بڑی ودھیا لگدی اے، چلدی ہوئی۔ اوہ جہڑا راحما نہیں اوہ پچھلے سال وڈے شہر گیا سی تے ایہ ساری گل مینوں اوہنے دسی سی۔ میری اودوں دی بڑی حسرت سی لال گڈی وچ بیٹھن دی۔ بس تُوں چھیتی ٹُر، ہُر ہُر ہُر سٹ پووی۔ کھلو جا گھر آ گیا ای تُوں گھاہ کھا تے میں اندروں تیری مالکن دی خبر لیاناں۔
شاداں بیگم کتھے ایں؟ وے ہاں وے اوتر جانیا! کیہ آندیاں سار ای حال حال پا دتی اُو۔ کیہ آکھدا پیا ایں؟ بھلیئے لوکے میری کیہ مجال اے میں تینوں کجھ آکھاں میں تے ایہ آکھ رہیاں کہ اج بڑی دیر بعدوں تیرے معراج خالد نوں کسے نے ویاہ تے سدیا اے تے میں کہندا پیاں کہ جلدی کر، تیار ہو جا تاں جے شاموں پہلے آپاں پنڈوں نکل جایئے۔ اک گل ہور اوہ اپنے ویاہ والا کوئی چنگا چمکیلا لال جوڑا پا لوِیں کیوں جے آپاں لال گڈی وچ بہ کے جانا اے۔ سنیا اے شہر دے لوک بڑے پڑھے لکھے سچجے تے امیر ہوندے نیں، ایس لئی توں وی ودھیا سوٹ پاویں تاں کہ سانوں کوئی پینڈو نہ آکھے۔ چل جلدی کر کرماں آلئیے جلدی کر، آ جا بس تیری دیر اے۔ دو گھنٹے ہو گئے نیں تینوں آکھیاں پر توں ہُن نکلن لگی ایں۔ چل نکل ٹُر اگانہ۔ گھر نوں جندرا مار دے۔
او او او بھائی ٹانگے والیا! سانوں وی نال لے جا، اللہ تیرا بھلا کرے، تینوں خُش رکھے۔ او آ ماجھے توں کتھے چلا ایں؟ چل بہ جا ٹانگے تے۔ ٹانگے تے پہلے ای اک ان پڑھ تے گوار منڈا بیٹھا سی اوس نے کہیا، آ چاچا ایتھے بہ جا، میری تھاں تے۔ میں کھلو جاناں۔ منڈا پچھے جا کے کھلو گیا تے ٹانگے والے نے آکھیا، بھرجائیے توں وی بہ جا۔ اوس نے ہُر ہُر ہُر کردے ٹانگا ٹور دتا۔ کجھ چر مگروں ٹانگے آلا سانوں آکھدا اے، چلو جی ماجھا صاحب اُتر جاؤ شہر نوں جان آلی لال گڈی ایتھوں لنگھے گی، تسیں اوہدے وچ بہ جایا جے۔ اوہ تہانوں توڑ شہر پچاوے گی تے فیر اگوں جتھے جانا ہویا، ٹُر جانا۔ پر دھیان رکھیا جے شہر دے لوک بڑے ہوشیار ہوندے نیں۔ وے جا وے ٹانگے آلیا تینوں کیہ پتہ ہووے، شہری لوکاں بارے۔ اوہ بڑے سلجھے ہوئے تے پڑھے لکھے ہوندے نیں۔ چل ہن جا۔ آجا نی شاداں بیگم۔
اوہ سوہنی جہی لال گڈی آندی پئی اے، جلدی کر کِتے ساتھوں گڈی چھٹ نہ جائے۔ جلدی کر جلدی، اگے ہو کے کھلو۔ رُک رُک رُک اوے لال گڈی والیا، سانوں وی بٹھا لے۔ میں بندیاں آلے پاسے تے شاداں زنانیاں آلے پاسے چڑھ گئی۔ جدوں میں اندر وڑیا ،مینوں سبھ کجھ بڑا چنگا لگا۔ ایہ لال جہی گڈی وڈی جہی تے ٹھنڈیاں ہواواں سٹن والے لکھے پے سی (پکھے اے سی) لوکیں خورے کیہ کیہ آکھی جا رہے سن پئی میں تے مونہ ای نہیں کھولیا تے چپ کر کے اگلی سیٹ تے بہ گیا۔ گڈی ہولی ہولی شہر ول ٹُر پئی۔ لوکی باندراں وانگوں چھالاں ماردے گڈی وچ وڑنا شروع ہو گئے تے اک دوجے وچ ٹھکن لگ پئے۔ میں تے چپ ای وٹ گیا کہ ایہ کیہ ہو رہیا اے۔
جھٹ کُو لنگھیا تے اک انھّا بیلی بڑا ماڑا تے لِسا جہیا ہائے ہائے کردا گڈی اندر وڑیا۔ مینوں میرے پچھے بیٹھے بندے نے ہجھ دے کے آکھیا، او بھائی اُٹھ کھلو تینوں کوئی احساس نہیں کہ تیرے لاگے اک بجھل (معذور)کھلوتا اے۔ میں کجھ سوچے سمجھے بغیر اُٹھیا تے اوہنوں ویکھن لگ پیا جہنے مینوں ہجھ ماری سی، پر میں اوہنوں آکھ کجھ نہ سکیا کیوں جے اوہنے ٹائی شائی لائی ہوئی سی تے ہتھ وچ کتاباں وی پھڑیاں ہوئیاں سن۔ چنگا جنا سی تے میں اوہنوں ویکھدا ای رہ گیا۔ بہرحال جویں جویں ویلا لنگھدا گیا رش ہور ودھدا گیا تے بندے وچ بندا وجن لگ پیا۔
ادھر دوجے پاسے زنانیاں آلے خانے دا وی ایہو حال سی۔ شاداں مینوں گھُور گھُور کے ویکھ رہی سی پر میں و چارا کجھ وی نہیں سی کر سکدا۔ خیر چنگا رش ہو گیا کہ بندے وچ بندا کھُبھ گیا۔ میرے پیریں پائی ہوئی پشوری چپل کسے ہور دے پیراں وچ تے کسے دی ماڑی جہی سوفٹی میرے پیراں وچ سی۔ دھکے تے دھکا وج رہیا سی۔ بندا کسے نوں کجھ کہن جوگا وی نہیں کہ بھائی تھوڑا اگے ہو جا۔ اک پاسے سواریاں دا رَولا سی تے دوجے پاسے اک کالے جہے ڈبے وچ سوہنی زنانی دی آواز آندی پئی سی جہڑی چپ کرن دا ناں ای نہ لووے۔ بولی جاوے تے بولی جاوے۔ اوس دیاں کہیاں ہوئیاں گلاں وچوں صرف اک گل میری سمجھ آئی کہ اپنے سامان دی حفاظت آپے ای کرو۔ میں اپنا شاپر بیگ ہور گُھٹ کے پھڑ لیا۔ دوجے پاسے پیسے دیو، ٹکٹاں لئو، پیسے دو کردا ہویا کلینڈر آ گیا جیہڑا ہر اک نوں پیسے پچھی جاندا سی۔ اوس مینوں وی دوبارہ پچھ لیا ہاں بئی تیرا کرایہ؟ میں جھکدا جھکدا اوس نوں آکھیا کہ میں کرایہ دے دتا اے۔ بس وچ اوسے کلینڈر دا قانون چلدا سی۔ سواریاں نوں آکھدا سی کے ایتھوں پرانہ ہو کے کھلووو، ایہ تھاں زنانیاں آلی اے تے آپے وار وار اودھر نوں کرایہ لین دے بہانے بھج پیندا سی۔ کوئی اوس نوں آکھن ویکھن والا وی نہیں سی کہ توں آپ بار بار زنانیاں آلی سائیڈ کیوں جانا ایں؟ جہڑا اوس نال چنگی ماڑی کردا سی، اوہ اوس نوں گڈی توں تھلے لاہ دیندا سی۔ ایس ڈر توں کوئی بندا وی اوس نال گل ای نہیں سی کردا۔
کلینڈر تے جو ہے سی پئی ڈرائیور وی کوئی بلا لتھا پیا سی۔ ہر کوئی اوس دے حکم دا پابند سی۔ اوہ وار وار گڈی روک دیندا سی بھاویں کوئی سواری گڈی تے چڑھے تے بھاویں نہ چڑھے۔ اوہ سبھ توں ودھیا تھاں یعنی فرنٹ اُتے ڈرائیور کرسی اتے بہ کے گڈی پیا چلاندا سی۔ سوہنیاں سوہنیاں مٹیاراں اوس دے اگے پچھے سن پر ہور کسے عام بندے نوں زنانیاں والے پاسے نہیں سن جان دیندے۔ گڈی چلان والے دی تے اپنی ای اک ٹوہر سی پر اوہ وڈی سیٹ اتے بیٹھا وی تنگ سی۔ چلو اوہناں دی چھڈو اوہ تے ہوئے گڈی دے ڈرائیور صاحب! اوہناں دی تے کیا ای بات اے۔
ڈرائیور سمیت گڈی وچ بیٹھا ہر بندا ای اوازار سی۔ اک دے ساہواں دی ہواڑ دوجے دے مونہ وچ جا رہی سی۔ میں اوس نوں ویکھن لگ پیا جیس مینوں ہجھ دے کہ سیٹوں تھلے لاہیا سی۔ اوہ آرام نال کناں وچ ٹوٹیاں جہیاں لا کے خورے کیہ پیا سن دا سی۔ اوس نوں تے کھلوتے ہوئے اوازار بندیاں دی کوئی خبر نہیں سی۔ اوس توں ہٹ میں جیس نوں اپنی سیٹ دتی سی اوس نوں اپنا اک شاپر پھڑایا پر اوس پھڑن توں انکار کر دتا۔ آکھن لگا بھراوا اپنا سامان اپنے کول ای رکھ میرے کولوں نہیں چکیا جاندا۔
خیر میں اوس نوں کیہ کہہ سکدا سی، غلطی میں آپے کیتی سی سیٹ دے کے تے خدا خوفی کر کے۔ فیر میں لوکاں نوں، شہر دے پڑھے لکھے لوکاں نوں، بڑے باادب لوکاں نوں ویکھن لگ پیا۔ اک بندا پچھے ای کھبھیا ہویا سی۔ جد اوس دا سٹاپ آیا اوس نے رولا پا دتا۔ اوہ بھائی اوہ بھائی کلینڈر میرا سٹاپ آ گیا ای، مینوں باہر جان دے۔ اوس نے اک بیلی نوں دھکا مار کہ پرانہ سٹیا تے آپے باہر نکلن لئی اگے نوں ودھن لگ پیا۔ ڈگن والا بیلی اُٹھ کھلوتا تے اوہنوں پچھوں دھون توں پھڑ کے پچھانہ نوں کھچیا۔ کھلو او چوکھیا کالھیا! تیری کالھی میں کڈھناں! دوواں گڈی وچ ای چنگا تماشا لا لیا۔ اوہ تے اک دوجے دے ہتھیں پے گئے تے مارن مران تے اُتر آئے۔ ساریاں سواریاں چپ کر کے تماشا ویکھ رہیاں سن۔ میں آگے ہو کے اوہناں نوں چھڈان دی کوشش کیتی پر اوہناں وچوں اک بیلی نے میرے مونہ تے بانہ کڈھ ماری۔ میں چپ چپیتا نموجھانا ہو کے مونہ پھڑ کے پچھانہ ہوگیا۔ تماشا ویکھدے لوکی میرے اتے وی ہسن لگ پئے۔ فیر جدوں اوہ لڑ لڑ کے ہف گئے تے بس کرن لگے تاں تماشا ویکھن والے لوک وی اگانہ ودھ کھلوتے تے کہن لگ پئے، او چھڈو یارو! کیہ کردے پئے جے! سیانے بیانے بندے ہو کے آپس وچ لڑدے پئے او۔ اوہناں فیر لوکاں دیاں چار گلاں سن کے ای بس کیتی۔ اوہ بندا اگلے سٹاپ تے اتر گیا پر جاندا جاندا فیر وی مونہ وچ بُڑ بُڑ کردا ای گیا تے دوسرا وچے ای چوڑا ہو کے کھلو رہیا۔ اوس نوں ویکھیاں انج جاپدا سی پئی جویں کجھ ہویا ای نہ ہووے۔
میرا تے اوہ سارا منظر ویکھ کے شہر دے پڑھے لکھے باادب لوکاں توں جی ای بھر گیا سی تے مونہ وکھرا پیڑ کر رہیا سی۔ دوجے پاسے زنانیاں ولے وی ایہو حال ہویا پیا سی۔ زنانی وچ زنانی کھبھی ہوئی سی۔ اوس وچ وی رنگ برنگیاں زنانیاں سن تے آپس وچ کاں کاں گلاں نوں لگیاں ہوئیاں سن۔ نالے انج وی سیانے آکھدے نیں کہ جتھے چار زنانیاں رل مل بہ جان اوتھے کاں کاں نہ ہووے، ایہ تے ہو ای نہیں سکدا۔ خورے مینوں تے ایہ سمجھ نہیں آندی کہ ایہ زنانیاں آپس وچ گل کرن دا مدعا لبھ کویں لیندیاں نیں۔ بہرحال اوہناں وچ وی اک زنانی جہڑی ویکھیاں چنگی بھلی لگدی سی پر اوس نے تے بئی گڈی وچ سیاست دی گل شروع کر دتی تے کاں کاں ہور اچی اچی شروع ہوگئی۔ میں تے بس ویکھدا سن دا ای رہ گیا۔ نالے اپنی زنانی شاداں بیگم نوں تکن لگ پیا جیہڑی میرے وانگ چپ چپیتی نکرے لگ کے کھلوتی سی تے مینوں مارن والی گاں وانگوں بس گُھور گُھور تکی جاندی سی تے من وچ کہی جاندی سی توں بس اک واری گھر چل۔ توں دوبارا ایس "لال گڈی"، وڈے شہر دی وڈی گڈی، پڑھے ہوئے لوکاں تے باادب لوکاں دی گڈی وچ بیٹھن دا ناں نہیں لوویں گا۔ اوس اللہ آلی بھاویں ایسراں سوچیا سی یا نہیں پر میں ایہ مِتھ لیا سی کہ ہن دُبارا ایس گڈی وچ بیٹھن دا ناں نہیں لوواں گا۔ خیر زنانیاں نوں سیاست دی گل کردیاں ویکھ کے بندے کتھے پچھے رہن والے سی۔ اوہناں وی کاں کاں شروع کر دتی۔ کوئی آکھے عمران خان بھیڑا اے، کوئی آکھے نواز شریف بھیڑا اے تے کوئی آکھے زرداری بھیڑا اے۔ اوہناں دی کاں کاں سن کے گل میرے وسوں باہر ہوگئی۔ میں اچی ساری آکھیا! اوہناں وچوں کوئی وی نہیں بھیڑا، بھیڑا بس میں آں جیہڑا تہاڈے لوکاں وچ، شہر دے پڑھے لکھے لوکاں وچ تے باادب لوکاں وچ پھس گیا واں۔
خیر اوہ میری گل سن کے جھٹ کُو چپ کر گئے تے مگروں فیر شروع ہو گئے۔ میں کناں اتے ہتھ رکھ کے اک سائیڈ تے کھلو گیا۔ جھٹ لنگھیا تے کجھ ہور سکول دے بچے تے اک میلے لیڑیاں وچ کالا جہیا بندا وی اندر آ گیا۔ اوس نے آ کے پہلے سب نوں سلام کیتا تے فیر سکول دے بالاں نال گل بات کرنی چاہی پر بالاں اوس نوں ان پڑھ تے گوار سمجھ کہ مونہ نہ لایا۔ اوس نوں تے بھائی غصا آ گیا تے اوس نے خورے کیہ انگریزی وچ بولیا کہ بال اوس دے دیوانے ہو گئے۔ اوس نے دسیا کہ میں ایم اے کیتا ہویا اے پر حکومت دے تھلے لگ کے تے غلام بن کے کم نہیں کرنا چاہندا سی۔ ایس لئی سڑکاں توں پلاسکٹ چک کے گزارا کرنا واں تے تہاڈا وی پڑھن لکھن دا کوئی فائدا نہیں۔ کیوں جے تسیں پڑھ لکھ کے کہڑا تیر مار لینا اے۔ حکومت دے تھلے ای کم کرو گے تے کوئی 70، 80 ہزار کماں لووو گے، گھر دا ٹکر چلا لووو گے۔ تسیں کہڑا پڑھ لکھ کہ ایہو جہی لال گڈی بنا لینی اے۔ ایہ وی انگریزاں ای بنائی اے تے تسیں بس سفر کرن والیاں وچوں جے۔ تسیں اوہ قوم او جیہڑی سارا دن ٹکر کماندی اے تے رات نوں کھا کے سو جاندی اے۔ ہور کجھ وی تہاڈے وس دی گل نہیں۔ ایہ لیکچر میں سن رہیا سی کہ دوجے پاسیوں شاداں دے پیر اتے کسے زنانی دا پیر آ گیا تے اوہ چیک پئی۔ جا وے ماجھو تیرا ککھ نہ رہوے، تینوں بڑا چاہ سی لال گڈی وچ سفر کرن دا۔ جا وے اوتر جانیاں۔ میں بے چارا اگے جوگا نہ پچھے جوگا۔ جا اوئے راحمیا بھیڑیا۔ مروا دتا اے تیری ایس لال جہی گڈی نے۔ ایہدے توں تے اوہ پنڈ آلا ٹانگا ای چنگا سی۔ چلو کوئی نہیں جان چھٹن آلی اے۔ اگلا سٹاپ ساڈی منزل اے۔ ایہ میں حالے سوچ ای رہیا ساں کہ اوہ کالا جہیا ڈبا بول پیا تے ساڈا سٹیشن آ گیا۔
میں اللہ دا ناں لیا تے توبہ توبہ کردا شاداں بیگم نوں لے کے اپنے یار دے گھر چلا گیا۔ ویاہ دا زور شور سی۔ مہندی دی رات سی۔ زنانیاں نچ ٹپ رہیاں سن تے نالے گانے گا رہیاں سن۔ مینوں تے فُل بھکھ لگی ہوئی سی۔ کیوں جے اوس لال جہی گڈی نے، لاہور جہے وڈے شہر دی گڈی نے تے پڑھے لکھے لوکاں دی گڈی نے ہُجھکے مار مار کے میرے ڈھڈ دیاں آندراں نوں ہلا دتا سی تے نال میرے لک دا وی نون ہو گیا سی. بس میں تے روٹی لبھ رہیا سی تے آخر کار مینوں روٹی لبھ ای گئی۔ ڈِھڈھ بھر کے کھانا کھادا تے فیر آرام نال سو گیا۔ رات ساری اوس لال جہی گڈی دے وچ لنگھیا سما ای یاد آندا رہیا تے کناں وچ کاں کاں دی آواز گونجدی رہی۔ میں چج نال سو وی نہیں سکیا۔ خیر سویر ہوگئی۔ جنج جان دا ویلا ہوگیا۔ مینوں پتہ لگا پئی اک وڈے جہے شادی حال وچ جنج جانی اے۔ میں بڑا خوش ہویا تے سوچیا کہ چلو رج کے چنگی ستھری روٹی کھاواں گے۔ اسیں ٹر پئے۔ جنج ویکھی۔ لاہڑے توں دساں دساں دیاں دو ویلاں کرائیاں۔ ڈھول اگے بھنگڑا وی پایا۔ روٹی کھلی تے میرا روٹی ویکھ ،مونہ وچ پانی آ گیا۔
میں روٹی کھان بہ گیا۔ حالے بیٹھا ای ساں کہ اک چنگا بابو جہیا جوان بھائی کاپی پینسل لے کے میرے کول آن بیٹھا تے کہن لگا ہاں بئی تیرا نیوندرا؟ میرے سر وچ پانی ای پے گیا۔ میں تے سوچیا سی کہ ایہ وڈے شہر دے پڑھے لکھے لوکاں نوں کیہ لگے ایہناں چیزاں نال؟ اوس آکھیا! او بھائی توں کیہ مال کھادی آنا ایں، سلامی کِہنے پانی اے؟ میں آکھیا اچھا بھراوا آ پھڑ دو سو روپیا تے میرا ناں لکھ معراج دین ولد خالد۔ اوس نے دو سو چا کے میرے مونہ تے ماریا تے آکھن لگا کہ ساڈے ٹبر نے تیرے گھر پنج سو روپیا سلامی پائی سی توں دو سو کیویں دے رہیا ایں؟ میں سی ماڑا بندا، میں تے اوتھے پریشان ہوگیا۔ میں آکھیا اچھا بھراوا، ایہ پیسے میرے اتے تہاڈا ادھار اے۔ میں فیر دے دواں گا۔ ہُن میرے ذہن وچ خیال آیا پئی اوہناں تے مینوں ویاہ تے سدیا ای تاں سی کہ میں پنج سو روپیا دینا سی۔ بہرحال ایس سارے واقعے وچ بندے کھا پی کے اٹھ پئے تے میں بس سوچدا ای رہ گیا۔
واپس آن لئی میرے یار نے لال جہی گڈی، وڈے شہر دی گڈی، پڑھے لکھے لوکاں دی گڈی بک کروا لئی تے مینوں تے شاداں بیگم نوں کہن لگا وچ بہ جاؤ، ایہ تہانوں تہاڈے سٹاپ تے لاہ دوے گی۔ میں اوس اگے ہتھ جوڑے تے اوس نوں کہیا، میں رہیا تیری ایس لال جہی گڈی توں۔ کیوں جے میرے کول اوس گڈی دا کرایہ بھرن جوگے پیسے ای نہیں سن جہڑا مینوں پک سی پئی سٹاپ تے اُتر کے منگے جانے سن۔ میں شاداں بیگم دا ہتھ پھڑیا تے اوتھوں نکل آیا۔
٭٭٭٭٭