رِیجھاں۔۔۔۔٭رویل کہانی٭

ریجھاں

شبانہ اسلم

”لوگ تے چنگے لگے مینوں، گھر بار وی چنگا اے تے منڈا وی سوھنا تے سلکھا اے۔میں تے آکھنا آں "چھیتی ہاں کردینی چاہدی اے۔" عبداللہ نے بچیا ہویا سموسا کچر کچر کھاندیاں ہویا چاں دا گھٹ وی بھریا۔

”ہاں ماشاءاللہ مینوں وی انج ای لگیا۔“ اماں نے سر ہلاندیا ہویا جواب دتا۔

نیلم نے ایہناں سن کے شرماندیاں ہویا میز تو برتن چک کے اندر ول نسن دی کیتی۔

”میری دھی شرماگئی اے۔“ اماں نے پیار بھرے لہجے وچ آکھیا۔

تے اپنے وڈے پتر نال صلاح جاری رکھی۔

”آہو ! اماں جی منڈا تے بھلا مانس جہیا اے، پر چنگی طرحاں چھان بین کرلئی فیر ای گل اگے ودھاواں گے۔“عبداللہ نے موبائل تے ویکھدیاں ہویا کہیا۔

”ہاں پتر ! اے تے ہن تیری ذمے داری اے۔میں بس چاہنی آں کہ اپنی دِھی دے فرض توں فارغ ہوکے عمرے تےٹُر جاواں۔“ اماں نے بھِجیاں اکھاں نال پتر ول تکیا۔

”ماں میریے ! پریشان نہ ہو۔۔رب سبھ چنگیاں کرے گا۔'' عبداللہ نے ماں دے نیڑے ہوکے ماں دا سر اپنے سینے نال لاندیاں ہویا کہیا۔

”جدوں تیکر تیرا ابا حیات سی مینوں کوئی فکر نہ سی پر ہن گل کج ہور اے، جوان جہان تے مونہ متھے لگدی کڑی نوں کدوں تیکر گھر وچ بیٹھائی رکھا۔جنی چھیتی ہوسکے اپنے فرض نوں ادا کرنا چاہندی آں۔''اوس دی اماں ہوکا بھردیاں ہویا بولی۔

”میں ہاں ناں؟ ویکھنا کڈی دھوم دھام نال اپنی بھین دا ویاہ کردا۔۔۔

میں تے اماں اپنی بھین دیاں ساری ریجاں لاونی اے۔مینوں بڑا چاہ اے۔“عبداللہ نے ماں نوں تسلی دیندیاں ہویا کہیا۔

”ریجھاں اینیاں ضروری نہیں پترا جِنا رشتے ضروری ہوندے نیں اسی اینھاں ریجھاں دے پچھے رشتے ناطیاں نوں پس پشت پادینے آں جداں پچھتاوا تاعمر رہندا اے۔“ اماں دی واج ڈگمگاگائی

تے فیر او اپنے ماضی وچ گواچ گئی۔

**** **** *****

”عمران قسمے تہاڈے گھر والے بڑے ای ندیدے نیں ساڈا رشتا طے کرکے تےجیویں اوہ بھل ای گئے نیں کہ اوہناں دے پتر دی منگ دیاں وی کج خواہشاں نیں۔ کدی جے اونہاں نے میری ریجھ لائی ہووے۔“

حاجرہ نوں بڑی تپ چڑھی سی تو اوہ اپنا غصا وچارے مسکین عمران تے لارہیی سی۔

”ہائے میں صدقے کیہ ہویا آج میری لاڈو اینھے غصے وچ کیوں اے؟ لگدا اے اج ماسی نے تگڑا ناشتا نیں کرایا؟

”وے جاوے مانی۔۔۔“حاجرہ نے اینھاں ہی آکھیا سی کہ عمران چھیتی نال بولیا۔

”ہاں نی میری جانی۔۔۔“تے نال ای ہسن لگ پیا۔

”مانی تہانوں تے ہر ویلے مذاق ای سُجھیا رہندا اے۔

میری ماں مینوں روز دیسی گھی وچ لبھڑیا ہویا پراٹھا کھواندی اے تے نال جس شے تے ہتھ رکھ دیوا اوہ میرے لیے حاضر کردتی جاندی اے۔

بس اے میرے ہوون والے سسرالیاں نوں ای میری قدر نیں۔۔

”مانی تہاڈی اماں میری سگی ماسی اے لیکن اوہ ذرا وی چاہ نہیں کردے نہ عید نہ شب رات ، نہ پیسا نہ دھیلا۔“حاجرہ دا منہ لمکیا پیا سی۔

”سوہنیے !کیوں غصا کرکے منہ دے نقشے پئے خراب کرنی اے۔

سارا حسن مرجھا جانا اے قسمے۔“ عمران نے اوہداغصہ گھٹ کرن دی کوشش کیتی۔

”عمران ہنس کہ نا ٹالو تسیں۔۔۔تہانوں نیں پتا لوکیں مینوں کس طرحاں دیاں گلاں کردے۔“اوہنےہور منہ بسوریا۔

عمران نے گوڑھی سوچ بھرویں نگاہ اوس ول پائی۔

حاجرہ دے ناشکرے پن دی کوئی حد نہ سی۔

آنے بہانے اوہ عمران نوں ایہو احساس دواندی رہندی سی کہ اوہ تے اوس دے گھر والے اوس دے ارمان پورے نیں کردے۔اوہ شکوے شکایتاں دا دفتر کھولے رکھدی سی تے ناشکری تے گاون گاوندی رہندی سی۔

عمران ایس ساری صورت حال توں بہت پریشان ہوگیا سی۔

اوہ اپنے گھر دے حالاتاں توں چنگی واقفیت رکھدا سی ۔

ابے دی معمولی آمدن وچ گھر دے خرچے پورے چلائیے یا حاجرہ دیاں ریجاں لائیے۔

ایہ گل حاجرہ نوں کون سمجھاوے۔۔جہڑی شاید ایہ گل سمجھن نوں تیار وی نہ سی۔

**** ****

اوہنے دبے قدماں اگے ودھ کے ہولی جہی اوس دے کناں وچ سرگوشی کیتی۔

”دل کل وی تیرا سی تے اج وی تیرے ای گیت اَلاپ دا اے تے میں چھیتی واپس آواں گا تو بس میری اڈیک رکھی۔“

حاجرہ نے سر چکیا تے اپنے آلے دوالے نگاہ ماری پر اوس دے دور دور کوئی ذی روح دا وجود نا سی ۔

اوہ بے کل ہوگٸی تے فیر اک دم ہی پھوٹ پھوٹ روون لگ پئی۔

*** **** ****

عمران اوس دا مسیر سی تے نال اوس دا منگیتر وی دونویں اکٹھے کھیڈ کے جوان ہوئےتے فیر کر والیاں دی صلاح نال دوواں دا رشتا طے کردتا گیا۔

عمران ہاجرہ نال بوہت پیار کردا سی تے اوس تے جان چھڑکدا سی۔

دونواں دے بیاہ بارے گل بات وی چل رہی سی۔

تے اچانک ای عمران دا دبئی دا ویزہ آگیا اوس نے کدوں دا اپلائی کیتا ہویا سی۔ ایس گل دا حاجرہ نوں اُکا ای نہیں سی پتا۔

ایتھے اوس دا کم کاج مندا سی۔

حاجرہ نے جد ایہ خبر سُنی تے دِل تے ہتھ رکھ لیا۔

”عمران تسیں ہُنے میرے کول آوو تے میری گل سن کے جاوو۔“ حاجرہ نے اوس نوں سنیہا گھلیا۔

اوس دے بلاوے تے اوہ آگیا تے ہن بیٹھا اوس نوں آمادہ کرریا سی۔

”حاجرہ میں تیری خاطر ای جا رہیا آں ویکھ میں جا کے کِنا پیسا کماواں گا تے تیریاں ساریاں ریجھاں لاواں گا۔“

”جدوں ساڈے ملن دی گھڑی کول آرہی سی تسیں اوس ویلے ای فیصلہ بدل کے چنگا نیں کیتا۔“حاجرہ دے ہونٹھاں توں شکوا پُھٹیا۔

”حاجرہ میں ہن اٹل فیصلا کرلیا اے ہن تے مینوں تیرے پیار دی بیڑی وی نہیں روک سکدی۔

”کیوں؟ حاجرہ حیرت وچ غرق سی۔

”ایس پاروں کہ تینوں میتھوں ودھ اپنیاں ریجھاں عزیز سن تے ہن فیر جدوں تیکر میں تیریاں ساریاں خواہشاں نوں بلے نیں لادیندا اودھوں تیکر تینوں میرا راہ ویکھنا پووے گا۔ اوہنے چپ دی جندری توڑی۔

”مانی میری گل تا سنو۔۔۔حاجرہ شرمسار جہی بولی۔

”ہن کج کہن تے سنن دا ویلا لنگھ گیا ہن تو بس انتظار دی مالا بیٹھ کے جپ تے چنگے ویلے دا انتظار کر۔۔۔۔“

حاجرہ دی آکھاں وچوں مینہ وانگوں ہنجووگن لگ پئے۔

تے عمران نے اوس ول فیر نگاہ کرن دی کوشش وی نہ کیتی۔کہ کھتے اوس دے نیر اوہ دے ارادے نوں ماڑا نہ کر دین۔

حاجرہ نے اک واری فیر واج ماری پر مانی نے نہ مننا سی تے نہ اوہ منیا۔

**** **** *****

عمران دی قسمت چنگی سی اوس نوں دبئی وچ چنگا کم لبھیا سی کہ اوس دے گھر لہراں بہراں ہوگئی یاں۔

ہن تے عمران دے گھر والے کسے وی موقعے تے پچھے نہ رہندے اوہناں نوں عمران دی خاص تاکید سی کہ حاجرہ دے ہر موقعے دی ریجھ لائی جاوے۔

تِن سال ریجھاں لاوندیاں لنگھ گٸے تھے عمران نے واپس آون دا ناں نہ لیتا۔

حاجرہ دے کنی واری منع کرن دے باوجود عمران دے گھر والے ہر موقعے دی تاک وچ رہندے تے بس فیر لدے پھندے حاجرہ دے گھر دا رخ ہوندا۔

حاجرہ نوں شروع وچ تے اے سبھ چنگا لگ رہیا سی پر لنگھدے ویلے نے اوس دا جوبن ڈھالن دا سنکیت دے دتا۔

تے ہن اوہ وی اپنی تھاں تے بجھی رہن لگ پیی۔

ہن تے لوکی وی گلاں کرن لگ پئے کہ کدوں تیکر کڑی گھر بیٹھائیرکھنی اے۔

عمران نوں واپس بلاو نیں تا ں حاجرہ دا رشتا مکاو۔

حاجرہ تین سالہ ہجر دے کنڈے سہہ رہی سی تے عمران دے وصل دی تڑپ ہور وی ودھ گئی سی۔

اوہ نے عمران نوں اک لمبا چوڑا خط پتر لکھیا تے دل دا حال آکھ سنایا۔

دوجے پاسے چپ سی۔

تے فیر حاجرہ وی چپ دی بکل مار کے بیٹھ گئی۔

اوس دے سسرالی وی ہن اوس نوں طعنے معنے دین لگ پووے کہ ساڈھا منڈا ایس کڑی تے ایس دیاں خواہشاں کرکے ساڈھے تو دور ہویا اے تے ہن پتا نیں اوہ واپسی آوندا وی اے کہ نیں۔

حاجرہ اونہاں دیاں گلاں سن سن کے اندروں اندر گھٹدی جارہیی سی۔

ایہو سوچاں سوچ کہ اوہ بیمارپے گئی۔

عمران نوں پتا چلیا تے اوس نے ایہ آکھ بھیجیا کہ حاجرہ دا وڈے توں وڈے ڈاکٹر کولوں علاج کراو تے پیسیاں دا فکر نہ کرنا میں گھل دواں گا۔

حاجرہ ایہ سن کے منجھی نال منجھی ہوگٸی۔

تے اوس دے من وچوں جیون دی سدھر مُک گئی۔

اج اوس دا دل بہت اداس سی اوہ باری نال سر لا کے چن ول تک رہی سی کوٸی اوس دے نیھڑے آکے کھلوگیا۔

ہاں اوہ اج وی تیرا اے۔

اینھاں سچ بتھیرا اے۔۔

مانی نے اودھدے شعر نوں اپنے لفظاں وچ ڈھالیا تے جذب نال پڑھیا۔

مانی تسی۔۔۔اوہ جِویں پتھر بن گئی۔

کِنا کمزور ہوگیا مانی پردیس وچ میں تے ہٹا کٹا اپنا مانی گھلیا سی۔ اوہ اوس دے مونہ ول اکتارتا نال ویکھدی پئی سی۔

اوہ مانی تے کدوں دا گھل گیا۔پردیس کٹنا کہڑا سوکھا ہوندا جانیے بندا رُلدا رُل جاندا تے فیر وی حسرتاں پوریاں نہ کر پاوندا۔۔اوہ پھکی ہنسی نال بولیا تے نال ای اوس دی واج کنبن لگ پئی سی۔

مانی مینوں معاف کردیو میری نادانی نے سانوں دونواں نوں مار مکایا اے اے ریجھاں مرن جوگیاں میرے مانی نوں کھاگئیاں۔ حاجرہ نے دونویں ہتھ اوس دے اگے بنھے۔

جھلیے تو ںوی تے ہن ادھی نہ رہی اے تینوں تے خش ہونا چاہیداسی تیری خاطر تے ایہ ساری پی کٹی اے۔ مانی دے مونہ تے سایہ جہیا لہرایا۔

اوہ میری بھل سی تہاڈی ذات نوں پچھاں سٹ کے کہڑی خشی ملنی سی الٹا جوگ گل لگ گیا۔

پر تہانوں کیہ ہویا تہانوں تے جویں روگ لگ گیا۔حاجرہ نوں مانی دی صحت بھلی نہ لگ رہی سی۔

سچ آکھیا حاجرہ۔۔۔مینوں ساہ دی بیماری لگ گٸی سی۔جس تھاں میں کم کرنا سا اوتھے کجھ مضر صحت کیمیکل سن جنہاں نے میرے تے اثر کیتا۔

پر میں فیر وی کم نہ چھڈیا ایس لٸی کہ اک تے اوس دی مزدوری چنگی سی تے دوجا گھر والیاں نے آکھیا سی کہ اساں تیری ہوون والی ووہٹی دیاں ساریاں ریجھاں لارہے ہاں تو وی ہن نکی بھین نگینہ دے وایاہ دا چنگا سامان کر تاں اساں وی دوجیاں نوں وکھا سکیے کہ ساڈھا بھرا ساڈیاں کویں ریجھاں لاریا۔۔۔

تے بس فیر دل تے وٹے دی سل رکھ کے میں مشین بنن گیا تے اوہناں دیاں وی ساریاں خاہشاں نوں پورا کرن ول لگ گیا۔

مینوں معاف کردیو مانی اساں انساناں دی خدغرضی نے تہانوں کس مقام تے لا کھڑا کیتا پتا نہیں سانوں کدوں سمجھ آونی کہ انسان دی قدر و قیمت دوجیاں شیواں تو ںودھ کے ہووندی اے۔۔۔

کاش کہ ساریاں نوں اے گل سمجھ وچ آوجاوے تے فیر کوئی وی انھیاں خاہشاں دے پچھے نہ نسے۔

حاجرہ پھٹ پھٹ روندے آکھ رہی سی۔

رو نہ حاجرہ ایہ تے میری تیری تقدیر وچ لکھیا سی۔

ہن تے میں واپس آگیا واں ہن بس تو چھیتی تو چھیتی میری ووہٹی بن کے گھر آ تے میری سیوا کرکے مینوں پہلاں والا مانی بنادے۔

تسیں ٹھیک کہ ریے ہو ویلا ساڈے ہتھوں اجے نکلیا نیں اے میں ہن ساریاں غلطیاں دا ازالہ کراں گی۔

دونوں اک دوجے ول ویکھ ویکھ مسکراپئے۔

**** ***

نیلم اج تیرے ابا ہوندے تے کنے خش ہوندے حاجرہ اپنے ویاہ دی تصویر ول ویکھیدیاں ہویا آکھدی اے۔

ابا جِتھے وی نیں اوہ اوتھے وی خش ہوون گے۔

نیلم نے ماں نوں گل نال لایا۔۔

استھیما دے مرض نے اوہناں نوں بُہتا چر جیون تے نہ دتا پر جد تیکر رہے بہت چنگا ویلا ٹپایا۔

تے مینوں ہن کوئی ملال نہیں۔۔۔۔

حاجرہ دیاں اَکھاںوچ اِکو ویلے خُشی تے غم دے اَتھرو سن۔۔۔

٭٭٭٭٭