سماجی جُڑت۔۔۔۔٭رویل کالم٭

'سماج'اکٹھ دا ناں اے۔ جہدے وچ ہربندا دوجے نال جڑت رکھدا اے۔ 'جڑت'جیون دی نیں وچوں لنگھن دا اک سوکھا راہ اے جہڑا تیر میر تے مَل مارن دی بجائے سانجھ دی راکھی کردا اے۔ جتھے بندے اندر اک دوجے نوں جانن دی سُرت بن دی اے۔ ایہ’جانن‘ ای اصل وچ عرفان دی منزل تیک پُجن وچ مدد دیندا اے تے ایس راہیں ای سماج دی بنتر بن دی اے۔ ساڈے وڈ وڈیرے نہ صرف اِک دوجے نوں جانن دی کوشش کردے سن سگوں ہمیش اِک دوجے دی صلاح نال اپنے ہر کم دا مُڈھ بنھدے سن تاں جے سوکھے‘سِدھے تے ساویں ڈھنگ نال کم مکمل کیتا جاوے۔ کسے اندر موہ، لوبھ، لالچ، ہنکار یاں دوجے توں ودھ لگن دی گل نظر نہیں آؤندی سی۔ گھٹ وسائل اندر وی بندیاں تے زنانیاں رل اپنی حیاتی نوں لابھ وند بنایا ہویا سی۔ گھٹ ہون دے باوجود ہر چہرے اُتے خُشی تے اطمینان نظر آؤندا سی۔

پر زمانہ بدلن نال ہر شے بدلدی لگی گئی۔ ترقی بُری شے نہیں ہوندی سگوں ترقی راہیں ساہمنے آؤن والیاں شیواں دی غلط ورتوں ساڈے سماج نوں چھپڑ دی طرحاں بنا دیندی اے۔ بندے نے اپنی عقل راہیں حیاتی وچ سوکھ تے دوردراڈے فاصلیاں نوں مُکاؤن لئی جتن کیتے۔ جویں ٹی وی، موبائل، انٹرنیٹ دیاں سہولتاں۔ پر جدوں لوک اپنے ساہمنے بیٹھے لوکاں نوں چھڈ کے ہر ویلے انٹرنیٹ، موبائل تے ٹی وی وچ رُجھے رہن تے جیندے جاگدے وجود نوں اوس دے ہون دا احساس نہ دوان تاں سماج تباہی دا گڑھ بن جاوے گا۔ ایس حقیقت توں اسیں انکار نہیں کر سکدے پئی ساڈے وڈیاں دی حیاتی نویں نسل لئی اِک تجربہ مہیا کردی اے جس دے شیشے وچ سانوں اپنے بھلک نوں سدھارن دا موقع ملدا اے۔ایس لئی نوجوان نسل نوں اپنے وڈیاں نال پیار تے وڈیاں نوں اپنے نکیاں نال مہر نال ملنا چاہیدا اے تاں جے نویں تے پُرانی نسل دے وچکار موجودنسلی خلا(Generation Gap)نوں مُکایا جاوے۔

درحقیقت مسئلا ایہ وے پئی ساڈے سبھ کول حیاتی اندر سبھ کُجھ کرن دا ویلا اے پر اپنی ذات نوں جانن دا نہیں۔ جانن ناں اے محبت دا جہڑی ایس دُنیا دے بنن دی اصل نینہ اے۔ اوس نوں چھڈ کے ساڈا سماج بے حسی‘لوبھ تے لالچ دی دُنیا ول ٹُر پیا اے جتھے جا کے بندا اکلاپے دا شکار ہو کے آخیر اپنے اندر دُکھاں دی پنڈھ لے کر مُک جاندا اے۔ سانوں سبھ نوں اپنے آپ نوں وقت دین دی لوڑ اے۔ گڈیاں دیاں پالاں، دولتاں دے ڈھیر ہر شے ایس دُنیا اندر فنا ہو جانی اے پر فیر وی بندا دولت نوں مرن توں پہلوں ونڈن دا چاہیوان نہیں۔ جد کہ سچ اے وے پئی دولت ونڈن تے گردش کرن نال ودھدی اے جد کہ جوڑن نال دفینیاں دی صورت وچ رکھن نال ایہ اپنی قدر گوا دیندی اے۔ دولت دی گردش ودھن نال سرمایا کاری وی بُہتی ہوندی اے تے لوکاں نوں روزگارملن دے مواقع ودھدے نیں۔انج ہر کوئی خشیاں بھری حیاتی گزارن دے قابل ہو سکدااے۔ پر ساڈا سماج اُنج تے جدید سوچ دا علمبردار اے پر اندروں سیونک وانگ کھادا ہویا اے۔حیاتی نوں سوکھا بناؤن دی بجائے رسماں تے رواجاں دے ناں اُتے اجوکے دور نوں ہور گھنبیر بنا دتا گیا اے۔ جہدے اندر سماجی دُکھ ودھے نیں گھٹے نہیں ۔ لوڑ ایس گل دی اے پئی ویلے دی اُچیچتا نوں سمجھدے ہوئے اسیں اپنی سوچ نوں حقیقت وچ نواں کر کے حیاتی نوں سوکھا بنایے۔بقول اکرام مجید

نویاں سوچاں جنڈری نوں شنگار دیاں

گھنڈاں کھولن ویلے دی رفتار دیاں

ویلا حیاتی وچ سبھ توں اہم اے جس دے دُھرے اُتے پوری حیاتی دا پہیا چلدا اے۔ جے کر ویلے نوں عقل نال قابو کر لیا جاوے تے اِک دوجے دے دُکھ درد نوں ونڈ کے حیاتی لنگھائی جاوے تاں کسے وی قوم دی حیاتی بن جاندی اے۔ سانوں وی اپنی ماں بولی نوں بچاؤن لئی اپنے سماج تے ثقافت دی راکھی دی لوڑ اے جہدے وچوں پُنگرن والی جِدّت ساڈی حیاتی نوں امر کر سکدی اے۔

٭٭٭٭٭