مزدور دیہاڑ…………٭رویل کالم٭

مزدور دیہاڑ…………٭رویل کالم٭

ازمان رضا

سارے دیس وچ اج مزدور دیہاڑ دی چھٹی اے۔ ایہ چھٹی کیوں اے، کیہ ایہ چھٹی جہڑے مقصد لئی کیتی جا ندی اے اوہ مقصد پورا وی ہوندا اے؟؟ مزدور دیہاڑ اصل وچ ہے کیہ تے ایہدا آغاز کتھوں ہویا؟

1886یکم مئی نوں امریکادے شہر شکاگو دے مزدوراں نے اپنے اُتے ہون والے ظلم تو ں تنگ آکے احتجاجی مظاہرہ کیتا جہد ے بدلے وچ مزدور دی گل سنن دی بجائے اوس تے پولیس نے مار کُٹ شروع کر دتی۔ گولیاں دا منہ مزدوراں ول کردتا تے وڈی تعداد وچ مزدور مارے گئے۔ حق دی آواز اُچی کرن والیاں نوں پھاہے لا دتا گیا تے یکم مئی نوں شکاگو دے مزدوراں نال ا ظہار یکجہتی لئی پوری دنیا وچ عالمی سطح تے چھٹی منائی جاندی اے

پاکستان وچ قومی سطح تے 1973نوں پہلی واری مزدور دیہاڑ منایا گیا۔ ذولفقار علی بھٹو دے دور وچ تے ہر ورھے یکم مئی نوں ایہ دیہاڑ منایا جاندا اے کیہ گل مزدور دیہاڑ دی اسیں چھٹی کر کے مزدور دی حوصلا افزائی کیتی جا ندی اے کیا اوس نوں اوس دا حق دتا جاندا اے مزدور نوں اوس دا حق دینا تے دور اوہدے نال احساس تک نہیں کیتا جاندا اے اگر اسیں غور کریے کیہ اسیں اپنا جنم دن کنج منا نے آں اسیں کوئی خُشی دا دیہاڑ آجا ئے تے اوس خوشی نوں ودھ چڑھ کے منانے آں پر مزدور دیہاڑ اسیں سوں کے گزار دینے آں بجائے ایس دے کے مزدور نال اظہاریکجہتی دا مظاہرہ کیتا جائے۔

مزدور ایس دیس وچ ریڑھ دی ہڈی وانگر اے۔جہڑا ایس ملک دی معشیت نوں بہتر بناون وچ اہم کردار ادا کردا اے جہدے توں بغیر ایس دیس نوں چلانا مشکل اے۔مزدور ایس دیس دے لوکاں دی دیکھ بھال کردا اے۔ مزدور ایس دیس دے لوکاں دی خدمت کردا اے۔جہڑا مختلف حالتاں وچ اے جیویں کہ اوہ سڑک تے چلدیاں گڈیاں نوں ٹھیک کردا اے۔مزدور کدھرے سانوں گلیاں صاف کردا نظر آؤندا اے تے کدھرے بساں لاریاں وچ مسافراں نوں منزل تے اپڑؤندا نظر آؤندا ے۔کدھرے اوہ فیکٹریاں وچ کپڑاتیار کردا نظر آوندا اے۔ کدھرے اوہ پیلیاں وچ ساڈے کھان دا جتن کردا نظر آوندا اے سارادن واہی بیجی کرکے ایس دیس دی خدمت کردا اے۔ایس دھرتی تو ں سونا اگاوندا اے۔سداایس دھرتی دی خیر منگدا اے

کم چور مزدور کہڑا اے۔اوہ مزدور جہڑا کم تے کردا اے پر نیت نال نہیں کردا دل لا کے کم نہیں کردا کجھ لوکاں دی مثال انج اوہ مزدوری تے پوری لے لیندے نیں پر کم پورا نہیں کردا یا فیر اوہ سہی نہیں کردا۔ملاوٹ کرن والے نو وی اسیں کم چورآکھاں گے تے ایسں طرحاں دے مزدور دیس نوں نقصان پہنچاون دا جتن کردے تے دھرتی دے لوکاں دے اندر اپنے لئی نفرت پیدا کردے نیں۔

مزدور دا استحصال اصل وچ حکمران اُتلے طبقے دے لوک کردے نیں جہڑے مزدور نوں اوس دا حق اوہدے تک پہنچن نہیں دیندی تسیں اج دے ویلے دا ای حساب لا لوو کسان نال کیہ ہورہیا اے جس نوں کھا دتے مہنگے ریٹاں تے دتی جاندی اے ڈیزل،بیج،بجلی دے یونٹ مہنگے ریٹ تے لائے گئے تے جدوں کنک تیار ہو گئی۔اوس دا کس طرح استحصال کیتا جا رہیا اے ساری دنیا دے سا منے اوس حق ما ریا جارہیا اے کوئی اوہدی آواز بنن نوں تیار نہیں۔جہڑے مزدورکارخانیاں وچ کم کردے نیں اوہناں نوں دو دو تن تن مہینے تنخواواں نہیں دتیاں جا ندیاں۔مزدور اوہ طبقہ جنہیں روز کمانا تے کھانا اے۔مزدور دے ناں دی چھٹی تے کیتی جاندی اے پر اوس نوں دتا کجھ نہیں جاندا۔

مزدور دی مزدوری ایہدے وچ حدیثاں تے قرآنی آیات دا حوالا دیو

۰ الکاسبُ حبیب اللہ

ہتھ نال کماون والا اللہ دا بیلی اے۔

۰ اک حدیث مبارکہ اے حضورﷺدا فرمان اے مزدوری دی مزدوری اوہدا پسینہ سُکن توں پہلے دے دیو۔

۰ اللہ تعالی دا فرمان اے میں قیامت دے دن تن بندیاں دا دشمن آں اک اوہ جنہیں میرا ناں لے کے وعدہ کیتا تے پورا نہیں کیتا دوسرا اوہ جنہیں کسے آزاد نوں ویچیا تیسرا وہ جنہیں مزدور کولوں کم لیا تے اوہدی۔ مزدوری نہ دتی۔

ساڈا فرض مزدور دے حق واسطے اوازچکنا۔اوہنوں سوشل میڈیا تے اوہدے نال ہون والے جبر نوں عام کیتا جا ئے۔ اوس دے حقوق نوں پورا کیتا جاوئے۔اوہدے نال ہمدردی نال پیش آیا جائے۔ اوسں نوں کھا نا کھلایا جائے۔ اوہدی مزدوری مُڑھکا سُکن تو ں پہلا ں دتی جائے۔ہور وی مزدور دے بے شمار فرض نیں جہڑے پورے کرنے چاہیدے نیں۔

بال کولوں مزدوری کروانا جرم اے ایس جرم دے خلاف ایکشن لینا چاہیدا اے بال نوں ااوہدا حق دینا چاہیدا اے اوس نوں سکول وچ داخل کروا کے اپنا فرض پورا کرنا چاہیدا اے۔جہیڑے ماں پیو بال کولوں مزدوری کرواندے نیں اوہنا ں نوں سزا دتی جائے۔

مزدور ایس ملک دا اوہ سرمایہ اے جہدے تو بغیر ترقی نہ ممکن اے ایس ملک نوں سنوارن والا مزدور اے اسیں جو خاب ویکھنے آں مثال دے طور تے اسیں گھر بنان دا سوچنے آں تے اوہ سارا کم مزدور کردا اے ساڈے ملک دیاں اچیاں لمیاں عمارتاں پلازے سڑکاں نالے ساڈیاں گڈیاں دی مرمت سارے کم مزدور کردا اے پر اسیں مزدور نال کیہ کرنے آں ااسیں تے مزدور نال بہ کے روٹی کھانا اپنی توہین سمجھنے آں بجائے ایس دے کے اسیں اوس دا احساس کریے مزدور وچارا روٹی دی خا طر ایتوار دی چھٹی نہیں کردا ایس ملک دی دی خدمت کردا اے میرے خیال مطابق سانوں مزدور دیہاڑ اوسے طرحاں منانا چاہیدااے جیویں اسیں عید دا دیہاڑ منانے آں جیویں اسیں 14اگست دا دیہاڑ منانے آں جیویں اسیں 25دسمبر قائداعظم دا دیہاڑ منانے آں اسلام وی سانوں مزدور دے حقوق دسدااے اوہدے نال ہمدردی کرنی اے تے ایس دیہاڑ والے دن مز دور دیاں امنگاں نوں پورا کیتا جانا چاہیدااے مزدور دی حوصلا افزائی کرنی چاہیدی اے مزدور نوں خراج تحسین پیش کرنا چاہیدا اے جہدے نال اوہناں دے دل نوں خوشی تے تسکین ملے کیوں جے مزدور ایس ملک دا ایس معاشرے دا اوہ سرمایہ اے اوہ جہدے تو بغیر اگے چلنا مشکل نہیں بلکہ ناممکن اے۔

وعدے پورے کر نہیں جاندا

سوچ رہیاکیوں مر نہیں جاندا

جس دن نہ مزدوری لبھے

بُوہے ولوں گھر نہیں جاندا(تجمل کلیم)

٭٭٭٭٭