دوجی انٹرنیشنل پنجابی کانفرنس دا سہرا احمد رضا پنجابی دے سر سجدا اے:پنجابی سوجھواناں دی گلبات۔۔۔٭رویل لیکھ٭

دوجی انٹرنیشنل پنجابی کانفرنس دا سہرا احمد رضا پنجابی دے سر سجدا اے:پنجابی سوجھواناں دی گلبات۔۔۔٭رویل لیکھ٭

نمرہ رفیق

پچھلے دناں وچ 18,19,20 نومبر تن دیہاڑے قذافی سٹیڈیم پلاک ہال دے وچ انٹر نیشنل پنجابی کانفرنس ہوئی ـ جس دے وچ چڑھدے تے لہندے پنجاب دے ڈھیر پنجابیاں نے بھرویں رلت کیتی - جس دے وچ پنجابی دے کئ وڈے وڈے نامنا لکھاریاں ،گلوکاراں،تے اداکاراں نے وی رلت کیتی - کئ لوکاں دا تعلق سیاست نال وی سی ـ انج ایس انٹر نیشنل پنجابی کانفرنس نوں چار چن لگے ہوئے سن - ایس کانفرنس دا اصل مقصد ناچ گانا تے ہلا گلہ کرنا نہیں سی سگوں ایہدے وچ بہتیاں اچ پدھر دیاں وی گلاں ہوئیاں سن جس دے نال پنجابی پڑھیاراں تے پنجابی نال جڑے سبھناں لوکاں نوں بہت فائدا ہوے گا ـ ایہ گل ضروری نہیں کہ صرف سیانف دیاں گلاں ہون ایس دے نال نال تھوڑا بہتا ہلا گلہ ہونا وی ضروری ہوندا اے تاکہ لوکائی دا دل نہ اٹھے ـ پنجابیاں دا قومی تے سیاسی شعور وچ سہیل وڑائچ ،فاروق سہیل گوئندی ،نین سکھ ،اشوق بھورا تے طارق بھٹی ہوراں ایس تے بھرویں گل بات کیتی ـ سہیل وڑائچ ہوراں دا کہنا سی کہ ( اسیں صرف اپنی وڑیائی دیاں کہانیاں بیان کر کے اپنا طرا اچا کرنا چاہندے آ ں تے اج دی دنیا وچ ایہ ممکن نہیں اج دی دنیا وچ اوہنے ای اگے ودھنا اے جہنے ذیادہ محنت کرنی اے تے جیہدی سوچ بلند اے ،جیہدے کول چنگی ٹیکنالوجی اے بھاویں تاریخ جو وی سی - پنجابی تاریخ وچ کدے ہاردے رہے نیں کدے جتدے رہے نیں ایہدے وچ حیران ہون والی گل نہیں - جدوں اسیں پنجابی آ زاد ساں اسیں اودوں وی لڑے جدوں غلام ساں اودوں وی لڑے آ زادی غلامی نال قوماں نال محبت ختم نہیں ہوندی اسیں پنجابی چاہے ہارے آ ں چاہے جتے آ ں اسیں پنجابی آ ں تے پنجاب نال ساڈی محبت ختم نہیں ہو سکدی-) ایہ سیاست نال جڑے لوگ سن جو سیاسی طور تے پنجابی زبان نوں کیہ سمجھدے نیں تے کنج جوڑنا چاہندے نیں ـ نویں ٹیکنالوجی دا پسار تے پنجابی زبان ایس تے ڈاکٹر محمد منور احمد انیس تے مدثر اقبال ہوراں نے اپنے اکھراں تے تجربیاں راہیں چانن پایا ـ ایسے طرحاں ای کئ ہور ڈھیر سرناویاں اتے گلاں باتاں ہوئیاں جیویں کہ ماں بولی راہیں تعلیم ،پنجابی سیاست دا لوکائی نال تعلق،پنجابی سوانی تے نابری دی ریت،پنجابی دے چڑھدے سورج،فرید ،نانک،بلھا تے اجوکا سماج ،پنجابی سینما دے بدلدے روپ ،پنجابی سیاستدان تے پنجاب،پنجاب دے وڈے مسئلے ،پنجابی کساناں نال سرکاراں دا ورتارا ،سوشل میڈیا راہیں پنجابی دا وادھا- پنجابی دے اک نامنا لیکھک الیاس گھمن ہوراں دا کہنا سی کہ 1990 توں پنجابی سائنس بورڈ بن چکی اے تے اوہدے وچ اک نہیں درجناں سائنس وچ کتاباں نیں - ایہ دسنا ضروری ایہ کیوں جے ساڈے ولوں مکمل تیاری اے ساڈا پنجابی دا کورس جیہدے وچ پنجابی قاعدے پہلی جماعت توں پنجویں تک دے پنجابی قاعدے تے پنجابی کتاباں ساریاں موجوں نیں ایہ ویلے دے حاکم نوں دسنا بڑا ضروری ہوندا اے کہ تسیں ہمت کرو ساڈے ولوں پوری تیاری اے ) ایسے طرحاں اوہناں اپنی گل دے وچ سنیہا دتا اے ایسے طرحاں ای کرامت مغل نے اپنے وچار سانجھے کردیاں ہویاں آ کھیا کہ پوری دنیا ایہ مندی اے کہ انسان دی نفسیات جہنوں اسیں ذہن تے رویہ آ کھنے آ ں ذہن تے رویے دے نال جہڑی شئے جوڑی ہوئی اے اوہ ماں بولی ایسے طرحاں ای آ کھدے نیں کہ لاہور دے وچ سرکاری کالجاں توں وکھ کُجھ پرایویٹ کالجاں وچ پنجابی پڑھائی جاندی اے اگر اسیں لازمی مضموناں نوں کڈھ لئیے تے سبھ توں زیادہ پڑھی جاون والی زبان پنجابی اے - پنجابی نوں سرکار نے کسے طرحاں وی نہیں منیا تے نہ ای پنجابی نوں ذریعہ تعلیم بنایا جہدی وجھا توں ساڈی تاریخ 712 توں ای شروع ہو رہی اے اوس توں پہلے اسیں گونگے ،بولے تے انھے آ ں تے ایسے طرحاں دے ای اسیں پنجابی پڑھیار پیدا کر رہے آ ں ، ایہناں ڈھیر سارے اہم پکھاں اتے گل بات ہوئی جس دا فائدہ اوتھے آ ئے چڑھدے تے لہندے پنجاب پنجاب تے پنجابیاں تے پڑھیاراں نوں ہوے گا کیوں جے عام طور تے یونیورسٹیاں تے کالجاں ،سکولاں وچ انج دیاں گلاں باتاں نہیں ہوندیاں ایس طرحاں دے اکٹھ ای پنجابی سوجھواناں دے لئی اہم ہوندے نیں ـ پنجابی دے چڑھدے سورج سوجھواناں تے نویں نسل دا مشاعرہ وی ہویا جس دے وچ پنجاب دیاں کئ وکھ وکھ تھاواں توں نوجوان شاعراں نے رلت کیتی ـ جیویں کہ نبیل نابر ہوراں دا شعر کجھ انج سی :

" انا دے ساں پجاری تے اناواں پالدے رہ گئے

اسیں بے فیض لوکاں کولوں وفاواں بھالدے رہ گئے

اساں روشن خیالاں دے ہنیرے نال جھگڑے سی

ہنیرے ٹالدے رہ گئے تے دیوے بالدے رہ گئے "

انج ای اک ہور شاعر سن جہناں دا شعر کجھ انج اے:

"جان وی منگے تاں یس کے وار دیو

دھرتی ماں نوں ماواں ورگا پیار دیو

پہرہ دیوے ڈٹ کے اپنی رہتل دا

نویں نسل نوں انج دی سوچ وچار دیو

سر تے بنھو پگ نشانی انکھاں دی

کا نوں اپنی رہتل وساردے او

مڈھلا حق اے پڑھنا اپنی ماں بولی

سانوں ساڈا مڈھلا حق سرکار دیو "

انج دے نوجوان شاعراں وچ ماں بولی نال موہ ای پنجابی زبان دا اثاثہ بندے ہن جو ماں بولی نوں مرن نہیں دیندے سگوں جیوندا رکھدے نیں ـ

اگر پنجابی لازمی مضمون دے طور تے پڑھائی جاوے تاں اوس نوں کس طرحاں لے کے اگے ٹوریا جاوے ایس موضوع تے وی بھرویں گل بات ہوئی ـ پاکستان دے مشہور کامیڈین وی تشریف لیائے جہناں وچّ سلیم البیلا ،گوگا پسروری ،سہیل احمد سن جہناں نیں کامیڈی کیتی تے سبھ دے نال اپنے وچار وی سانجھے کیتے سہیل احمد ہوریں جو اک وڈے اداکاراں وچوں نیں اوہنا نیں پنجابی دے نال اپنی محبت نوں اپنے اکھراں راہیں انج بیان کیتا کہندے نیں کہ ( ساڈے ذہنا وچ ایہ گل کیوں اے کہ پنجابی ان پڑھاں دی زبان اے اسیں بھل گئے آ ں کہ ایہدے وچ جو لٹریچر موجود اے اوہ دنیا دی کسے ہور زبان وچ نہیں ہیگا - پنجابی وچ بزرگ ،دانش ور تے ڈھیر سارا کلام ایڈا وڈا اکٹھ کدھرے ہور نظر نہیں آؤندا جیہڑا پنجابیاں دے قبیلے وچ موجود اے - سانوں وی پنجاب دیاں فصلاں وانگوں کٹھیاں کھلون دی جاچ سکھنی چاہیدی اے سانوں پنجاب دے درختاں وانگوں دوجے نوں چھاں دینی سکھنی چاہیدی اے سانوں پنجاب دے دریاواں وانگوں دوجیاں نوں سیراب کرنا سکھنا چاہیدی اے اسیں پنجاب کولوں بہت کجھ سکھ سکنے آں اے دھرتی درویش دھرتی اے پر ساڈی بد نصیبی اے کہ اسیں اکٹھے نہیں ہوندے پئے -) ایسےطرحاں ای چڑھدے پنجاب دے اداکاراں دے وچ مشہور اداکار کرم جیت انمول ،ملکیت رونی تے گر پریت کور ہوراں نے وی بہت سوہنیاں گلاں باتاں کیتیاں تےاپنے وچار سانجھے کیتے ماں بولی دے نال پنجابی بھیناں بھراواں دے نال اپنی موہ دا وکھالا کیتا ـاوہناں نے پنجابی فلم دے نال پنجابی زبان دی ودھوتری نوں اگلے ٹورن دا ہنگارا بھریا تے دوواں پنجاباں دی سانجھ تے پیار نال ایس نوں ترقی لئی اسیساں دتیاں اوہناں نے سرکار ولوں ملے اینے مان سنمان نوں وی سراہیا تے لاہوریاں دی محبت نوں چیتے کردیاں اپنے جذبات نوں قابو وچ نہ رکھ سکے۔ انج تے اکٹھ پنجابی زبان تے ماں بولی دے وچ اک نویں روح پھوکن لئی ہوندے رہنے چاہیدے نیں تاکہ ساڈی آ ون والی نسل نوں تے پڑھیاراں نوں پنجابی دے نال جڑت دا موقع ملدا رہوے تے سانوں کجھ نہ کجھ نواں سکھن نوں لبھدا رہوے ـ

کوششاں تے محنت دے نال بہت کجھ مل سکدا اے تے سانوں ساڈا مڈھلا حق ماں بولی دے وچ تعلیم دا حق وی اک دن مل جاوے گا ـ ( انشاء اللہ)

میں پنجابی پنجاب دے رہن والا

صدا پنجابی دی خیر منگدا آ ں

٭٭٭٭٭