علی انور احمد ہوراں دا کہانی پراگا" دوائی تے ہور کہانیاں" ۔۔۔۔٭رویل کالم٭

علی انور احمد ہوراں دا کہانی پراگا" دوائی تے ہور کہانیاں" ۔۔۔۔٭رویل کالم٭

کرامت مُغل

اَج توں وِیہ بائی ورھے پہلاں دی گل اے نواں نواں پی سی او محلے دے کریانے سٹور والے نے کھولیا تاں اوتھے کئی لوک کئی کہانیاں لے کے آندے رہے ۔۔۔اِک بندا جہڑا ہر روز اپنی " دوائی " منگواون واسطے اتاولا ہویا ہوندا سی اوہنوں ویکھ کے اسیں پریشان ہو جاندے کہ وچارے نوں خورے دوائی دی کِنی لوڑ سی۔اخیر اِک دیہاڑے پُلس والیاں نے اوس نوں دوائی سمیت پھڑیا تاں پتا چلیا کہ اوہ تاں منشیات فروش سی جس نوں اوہ دوائی آکھ رہیا سی اوہ تاں پُورے نشئیاں دا سامان سپلائی کردا ہوندا سی۔۔۔۔۔۔

فیر کرونا آگیا تے کرونا دے ویلے اندر جدوں پوری دُنیا دے چکر نوں روک دِتا گیا تاں دوائی والیاں نال کیہ بیتی ۔۔۔۔ایس موضوع نوں اِک علاقے توں،اِک صوبے،دیس تے قومانتری پدھر دے حالات نال جوڑ کے علی انور احمد نے اپنے پراگے دی ٹائٹل کہانی " دوائی تے ہور کہانیاں " وچ اُلیکیا اے۔ایس کہانی دا موضوع اجہیا اے جو جگت پدھر وچ کِدھرے وی اوپرا نہیں ہوون لگا کیوں جے ایہ مسئلا ای اجہیا اے جس اُتے قابو پاون لئی ہر دیس دی سرکار سر جوڑی بیٹھی اے۔کہانی د اکردار " چھوٹو خان" افیم فروش اے جس نوں "کوئی وی " ایس کم توں ڈک نہیں سکدا اے تے جدوں اجہیا بیوپاری اُچے جوڑاں وچ بیٹھ جاوے تاں اوہ معمولی گاہکاں نوں کجھ نہیں سمجھدا اے۔۔۔۔کہانی وچ جِتھے چونکادیون والیاں گلاں نیں اوتھے پڑھنہاراں دی دلچسپی تے تجسس ودھاون وچ کہانیکار نے کوئی کسر نہیں چھڈی اے۔

سماج اندر ٹُٹ بھج جاری رہندی اے جو ایس وچ نِگرتبدیلیاں لے کے آندی اے ،ساڈے سماج اندر مادیت پرستی نال اجہی ٹُٹ بھج ہوئی کہ اِک دوجے وچ سانوں انسان دی بھال ای کرنی اوکھی ہوون لگی۔انسان دے نیڑلے رشتیاں وچ اجہی ٹُٹ بھج ہوئی اے کہ کسے وی رشتے تے بھروسا کرنا،مان کرنا الوپ ہوندا جا رہیا اے۔اج دا لِکھاری جو ایس سماج دا حصا ہوکے وی ایہناں گلاں نوں اپنی لِکھت وچ نہیں لیاندا تاں اوہ اپنے فن نال انصاف نہیں کردا ۔"دوائی تے ہور کہانیاں" وچ ' جھَگے دی بانہ وچلا سَپ'، 'بھین۔۔۔تے بھین' اتے 'ماں۔۔۔تے پُتر ' ،بھجدیاں باہواں گل نوں آندیاں نیں" ورگیاں کہانیاں رچدے ہوئے علی انور احمدہوراں نےسماج دے اوہناں نیڑلے رشتیاں وچ ہوندی ٹُٹ بھج نوں موضوع بنایا اے جو مادیت پرستی دے دَور وچ سبھ توں ودھ متاثر جاپدے پئے نیں۔کہانیکار نے ایہناں موضوعات نوں ایویں چھُوہیا اے کہ اوہناں دا انداز کسے پرچارک وانگ نہیں ہوندا سگوں اوہ تاں اجہے فنکار نیں جہناں نوں اپنے فن اُتے مکمل عبور اے ایس لئی اوہ گل وی کر جاندے نیں تے پڑھنہاراں نوں سوچن تے مجبور وی کر جاندے نیں۔مثال وجوں اوہ " جھَگے دی بانہ وچلا سَپ"وچ پیو ولوں سُفنے دی تعبیر دا پُچھن جانا تے اوتھے اپنے پُتر بارے چاننا ہوون نوں اوہ اپنے اندر دے سوالاں جواباں نال مات دیندا وکھالی دیندا اے۔ کہانی دا کردار انج بولدا اے: " مینوں وی پتا اے میرا کہڑا پُتر میرا دُشمن ہوسکدا اے ۔مینوں کسے وی وجھا توں نقصان اپڑاون دی منصوبا بندی کر سکدا اے۔گھر دے جمیاں تے اپنے ہتھاں وچ جوان کیتے ہویاں دی کہڑئ بھُل ہوندی اے۔" (ص۔48)ایہناں جُملیاں نوں جے گوہ نال ویکھے تاں رشتیاں توں اُتانہ ہو کے ایس نوں کئی ہور پرتاں نال وی جوڑیا جا سکدا اے جہدے وچ ساڈے اپنے ای دیس دے اوہ لوک وی شامل نیں جہناں نوں ایس دیس نے سبھ کجھ دِتا بے گھراں نوں سانبھیا روزگار وی دِتا پر اوہ جدوں کُجھ سنبھلے تاں اوہناں سبھ توں ودھ نقصان وی اپنے ای مُحسناں نوں اپڑایا اے تے ہُن ہتھیار وی چُکی کھلوتے نیں۔

ایسےطرحاں بھین بھرا دے رشتے نوں موضوع بناندیاں اوہ اوس بھرا بارے وی دسدے نیں جو اپنی بھین نوں وڈھن لئی دیر نہیں لانا چاہندے تے بھین کِویں وِیر نوں پیارا رکھدی اے تے کسے وی میدان وچ اوہدی کنڈ لگدی نہیں ویکھ سکدی،ایس نوں وی دسیا اے۔ماں تے پُتر دے رشتے دی گل کردیاں اوہ دسدے نیں کہ "پُتر کُپتر ہو جاندے نیں ماپے کماپے نہیں ہوندے"۔

قومانتری پدھر دا اِک ہور مسئلا "آلودگی " وی اے جس نال پُوری دُنیا دے واسیاں نوں خطرا اے تے ایہ خطرا ہر نویں دِن نال ودھدا جا رہیا اے ،" تیجا رُوڑیاں چُگن والا" وچ علی انور احمد نے ایسے ای سوچ نوں بیانیا اے۔

آپ دیاں کہانیاں وچ فطری طور تے ربط موجود وکھالی دیندا اے جو بناوٹی کہانی تے من گھڑت قِصیاں دی تھاں دِل دماغ تے چوکھا اثر کردا اے،اوہ لُکویں ڈھنگ نال گل کہہ جاون دے فن نوں جان چُکے نیں تے اپنیاں کہانیاں وچ ایس دی ڈھیر ورتوں وی کردے نیں۔اوہ کہانیاں وچ جیوں دُنیا ای وسا لیندے نیں تے ایہی خوبی اوہناں دی اُچیچتا وی اے۔

لہندے پنجاب وچ کہانیکاری دی تواریخ دی جد وی گل ہوئے گی تاں علی انور احمد ورگے پرسِدھ کہانیکار دے ذکر توں بغیر ادھوری رہوے گی۔اجوکے سمے اندر پنجابی کہانی دے سبھ توں ودھ معیاری کہانی پراگے پنجابی اَدب دی جھولی وچ پاون والے علی انور احمد ہوراں دا سجرا کہانی پراگا" دوائی تے ہور کہانیاں"شائع ہو گیا اے ایہدے وچ کُل تیرھاں کہانیاں نیں۔کتاب دے کُل صفحے 128 تے مُل 600 روپے اے۔ایہ کتاب سو گرام چِٹے کاغذ اُتے بڑے سوہنے ڈھنگ نال پنجابی مرکز لاہور ولوں ستمبر 2025 وچ ساہمنے آئی۔

٭٭٭٭٭