گئر تھامپسن دی لکھت " کون سی ہیلن کیلر ؟" دا پنجابی ترجما / تیجی قسط

باب نمبر 5

عینی سلیوان آگئی

ایہ 3مارچ 1887دا دن سی۔ ہیلن نوں نہیں سی پتا کہ ایہ اوس دی زندگی دا سبھ توں اہم دن اے۔ ہیلن نوں ایہ پتا سی کہ پروار وچ سبھ پرجوش تے خُش سن۔ ماحول وچ اک دباؤ جہیا اوہ محسوس کرن لگی۔ اوہدی ماں بہت مصروفیت نال ایدھراودھرپھر رہی سی۔ اوہدی ماں تے سوتیلے بھرا نے سٹیشن تے جاون لئی تیاری کیتی۔ ہیلن نے اپنی ماں نوں اپنے ول کھِچیا‘ اوہ اوہناں نال جانا چاہندی سی پر اوس دی ماں نے انکارکردِتا۔

آخر کارعینی سلیوان ساڈھے چھے وجے دی ٹرین تے الباما اپڑ گئی۔ مسز کیلر نے اینی نرم ملایم اوازوچ اوس نوں جی آیاں نوں آکھیا اوہدیاں نیلیاں اکھاں چمک رہیاں سن۔

ہیلن کیلر نوں پڑھان واسطے لندن توں آئی سوانی نوں ویکھن واسطے لوکاں دا جمگھٹا لگ گیا۔ عجیب تھاں اُتے کلّی عینی پریشان تے تھکی ہوئی لگ رہی سی۔

کیلر ہوراں دے فارم دے راہ ول جاندیاں اوہ بگھی دے پچھے بیٹھ گئی تے ایدھر اودھرویکھن لگی۔ تسکوبیا دا نکا جہیا ٹاؤن نویں انگلینڈ دے ٹاؤناں وانگ لگ رہیاسی۔ ایس گل نوں ویکھ کے اوس نوں کُجھ سکون مل گیا۔ اوس نوں اپنی نویں شاگرد نوں ویکھن دا چاء سی۔

ہیلن برآمدے وچ جا کھلوتی سی۔ اوس نے بگھی دی ہِل جُل حرکت نوں محسوس کیتا جو اگے نُوں ودھ رہی سی۔ اوس نے اپنی ماں نوں کلاوے وچ لین واسطے بانہواں کھلاریاں۔ اوس دی ماں دی تھاں اک اجنبی اوس دیاں بانہواں وچ آئی تے اوس نوں پھڑ لیا۔ ہیلن نوں اجنبی لوک پسند نہیں سن۔ اوس نے عینی نوں چُمن واسطے انکار کردِتا۔ پرہیلن اوس انجان ہستی واسطے تجسس دا شکار سی۔ ہیلن نے اوس دا مُکھ‘ کپڑے تے بیگ نوں محسوس کیتا۔ فیر ہیلن نے عینی دا بیگ کھولیا۔ اوس نوں توقع سی کہ کوئی اجنبی اوس واسطے کُجھ کھان لئی لیاندا اے‘ اوس دی ماں نے اوس نوں روکن دا جتن کیتا۔ آخر کار‘ مسز کیلر نے ہیلن دے ہتھاں توں اوہ بیگ پھڑ لیا۔

ہیلن بہت زیادا غصے وچ آ گئی۔ اوہدا چہرا لال ہو گیا۔ اوس نے اپنی ماں دی سکرٹ پھڑی تے ٹھُڈے مارنے شروع کر دِتے۔ کسے نے وی کجھ نہ کیتا۔ فیر عینی نے اپنی چھوٹی جہی گھڑی ہیلن دے چہرے نال لائی۔ ایہدی ٹِک ٹِک محسوس کر کے ہیلن پُرسکون ہو گئی۔ غصے دی ایہ گھڑی مُک گئی۔

ہیلن پوڑھیاں چڑھ کے عینی دے کمرے وچ جا اپڑی۔ ہیلن نے عینی دا ہیٹ اتارن وچ مدد کیتی۔ فیر ہیلن نے اوہ ہیٹ پا لیا تے اپنا سر ایدھر اودھر پھیرن لگ پئی۔ عینی نے ہیلن نوں ویکھیا تے حیران ہوئی کہ کویں اوہ ایس بڈاوے ورگی سوہنی بچی نوں کُجھ سکھا وی سکے گی۔ اوہنوں نہیں سی یقین کہ اوہ کُجھ سکھا سکے گی۔ عینی نے اک لمّا ساہ بھریا۔ پر آون والے کل توں اوہ اپنے جتن کرن لگی۔

اگلی صبح۔ ہیلن نوں عینی دے کمرے وچ لیجایا گیا۔ ہیلن نے عینی نوں اپناسامان کھولن وچ مدد دِتی۔ عینی دے ٹرنک وچوں ای ہیلن نوں اک سوہنی گُڈی لبھی۔ پرکنز سکول وچ بالاں ولوں عینی نوں ایہ تحفا دِتا گیا سی۔ لاؤرا برجمین اوہ اوتھے گونگے تے ڈورے پڑھیار وجھوں سی اوس نے گُڈی دے کپڑے بنائے ہوئے سن۔ عینی نے ہیلن دے ہتھاں وچ گُڈی ویکھ کے گُڈی دے اکھر دُہرائے۔ ہیلن نے سوچیا کہ ایہ گڈی ہُن اوہدی اے جدوں ہیلن نوں کُجھ چاہیدا ہوندا‘ اوہ اوس شے ول اشارا کردی فیر عینی ول مُونہ کردی تے فیر سر ہلا دیندی۔ لیکن عینی کول ایہ جانن دا کوئی راہ نہیں سی۔ اوہ ہیلن نوں دسنا چاہندی سی کہ گ۔ڈ۔ی دا مطلب اے کُجھ۔ عینی نے اوہ گُڈی واپس لے لئی۔ اوہ دُباراگُڈی لفظ دے ہجے کرن لگی۔ گ۔ڈ۔ی پر ہیلن نوں غُصّا آ گیا۔ اوس نے سوچیا کہ اوہنوں گُڈی دے کے اوہ فیر اوس توں واپس کھوہ رہی اے۔

عینی نے ہیلن دے ہتھ پھڑن دا جتن کیتا۔ ہیلن نے اوس نوں اپنے ہتھ نہ پھڑن دِتے۔ ہیلن نُوں غُصّاآون لگا۔ اوہ ہیلن نوں پُرسکون کرنا چاہ رہی سی۔ اوہ اپنا سبق سکھانا چاہ رہی سی۔ پر کوئی فایدا نہ ہویا۔ ہیلن ہور غُصّے وچ آ جاندی تے لڑن لگدی۔ عینی نے اخیر ہیلن نوں جاون دِتا۔

پر عینی اپنی ہمت ہارن والی نہیں سی۔ اوہ پوڑھیاں اُتری تے کیک دا اک ٹکڑا لیا ہیلن نوں دِتا تے ہیلن نوں پھڑاندیاں اوہ ہجے کرن لگی ک۔ے۔ک تے اوس نوں ہیلن دے نک کول لے گئی۔ ہیلن نے کیک پھڑن دی کوشش کیتی۔ عینی نے دُباراہجے کیتے تے ہیلن دے ہتھاں نوں تھپکی دِتی۔ ایس وار ہیلن نے وی ہجے کیتے۔ عینی نے ہیلن نوں کھاون لئی کیک دِتا۔ کیہ ہیلن نے سکھ لیا سی کہ ک ے ک دا مطلب اے کیک؟ نہیں‘ یقینی طور تے نہیں۔ ہیلن صرف عینی دی نقل اُتار رہی سی۔ ہیلن نوں نہیں سی پتا کہ جے اوہ عینی کول گئی تے ک۔ے۔ک دے ہجے کیتے تے عینی نوں احساس ہو جاوے گاکہ اوہ کیک منگ رہی اے۔

اک وار فیر عینی نے لفظ گُڈی دے ہجے ہیلن دے ہتھاں وچ ہتھ پا کے کیتے۔ ہیلن نے وی عینی دے پچھے گ۔ڈ آکھیا تے عینی نے اخیرلا اکھر ’’ی‘‘ وی نال ملا کے گُڈی ہیلن نوں دے دِتی تے نال پوڑھیاں لَہ گئی۔ ’’مینوں نہیں پتا کہ میں ہجے کردی آں تے لفظ وجود وچ آ جاندے نیں۔‘‘ ہیلن نے اِکوار لِکھیا ’’میں تے بس کسے باندر وانگ اپنیاں اُنگلاں نال نقل اُتار رہی ساں‘‘

ہیلن نے باقی پورا د ن عینی نال کُجھ وی کرن توں انکار کردتا۔ عینی نے آہ بھری۔ اُستانی تے شاگرد کول اگے اک لما جوکھم بھریا پینڈا پیا سی۔

اگلے کُجھ دن بہت اسانی نال نہیں گزرے۔ ہیلن عینی کولوں دُور ای رہندی۔ کیہ عینی اوہ دیوار ڈھاون وچ کامیاب ہو جاوے گی جو ہیلن نے اپنی خموش دُنیا وچ اُساری اے؟ اوس نوں کوئی پک نہیں سی۔

اک دن ناشتے تے جویں دُوجی جنگ چھِڑ گئی۔ ہیلن ہمیشا ہر کسے دی پلیٹ وچوں کھاندی ہوندی سی۔ اوہ خوراک واسطے پورے میز دا چکر لاندی۔ کوئی نہ تے اوس نوں روکن دا جتن کردا تے نہ ای کُجھ کہندا۔ عینی حیران ہوئی۔ ہیلن نوں اوہدی پلیٹ وچوں نہیں کھانا چاہیدا۔

ہیلن نوں بہت کاوڑھ چڑھی جدوں عینی نے اوس توں اپنی پلیٹ پرانہ کردِتی۔ اوہ فرش اُتے لیٹ کے لتاں مارمار اُچی اُچی روون چِیکن لگ گئی۔ عینی کھاندی رہی۔ فیر عینی نے کیلر پروار نوں آکھیا کہ اوہ سبھ کمرے توں چلے جاون ۔ پریشان تے گھبرائے ہوئے اوہ ہیلن نوں عینی کول ای چھڈ گئے جس نے بوہا بند کرلیا۔

جنگ جاری رہی۔

عینی مُڑ کے اپناناشتا کرن لگی۔ ہیلن نے عینی دی کُرسی نوں ٹھوکر لاناچاہی۔ اوہ ناکام رہی۔ ہیلن خموش ہوون لگی۔ فیر اوہ اُٹھی تے اپنے آپ نوں میز دوالے محسوس کیتا۔ اوس نوں احساس ہویاکہ عینی کمرے وچ اکلی اے۔ ہیلن گھبرائی سی۔ اوس نے دُبارا عینی دی پلیٹ توں خوراک لین دی کوشش کیتی پرعینی نے اوس نوں ایسا کرن دی اجازت نہ دِتی۔ آخر کار ہیلن اپنی تھاں اُپر جا بیٹھی۔ ہیلن اپنیاں اُنگلاں نال ناشتا کرن لگ گئی۔ عینی نے اک چمچ ہیلن دے ہتھاں وچ دِتا۔ اوس نے اوہ چمچ زمین اُتے سُٹ دِتا۔ عینی نے فیر دُبارا اوس نوں چمچا پھڑایا تے فیر اوس نوں ایہدے نال کھاؤنا سکھایا۔ عینی ہمت نہیں ہارے گی۔اَخیر ہیلن نے چمچ دے نال ای اپنا ناشتاکیتا۔

فیر رُمال لیا دِتا گیا۔ عینی چاہندی سی کہ ہیلن ایس نوں نہ وی کرے۔ ہیلن نے رُمال زمین اُتے سُٹ دِتا۔ اوہ دروازے نوں دوڑی اوس نوں بند ویکھ کے ہیلن دروازے نُوں ٹھُڈے ما ر مار کے روون تے چِیکن لگ گئی۔ عینی نے اگلا ویلا ہیلن نوں رُمال تَہ کران وچ لا دِتا۔ جدوں ایس نوں تہ کردِتا گیا۔ عینی نے اوس نوں باہر جاون دِتا۔ ہیلن باہرنکل کے عینی توں کافی دُور جا اپڑی۔ تھکی ٹُٹی عینی اپنے کمرے وچ چلی گئی۔

چنگا روون توں بعد عینی نوں ہلکا پھُلکا محسوس ہوون لگ گیا۔ عینی اوہ نِکیاں لڑائیاں دسدی اے ’’اوس نوں اسان تے سادا ترین کم سکھانا‘ جویں کہ اوس دے وال واہنا یاں ہتھ دھونا۔ ایہ ضروری سی کہ طاقت دی ورتوں کیتی جاوے تے یقینی طور تے بے چینی دے منظر وی ویکھے گئے‘‘ پروارایہ سبھ نہیں سمجھ سکدا سی۔ اوہناں نے ہیلن دی مدد کرن دی کوشش کیتی۔ اوہدا پیو اوس نوں روندانہیں سی ویکھ سکدا۔ اوہناں دی مدد نال ہیلن‘ عینی نوں کُجھ سکھاون دی اجازت نہیں سی دے رہی۔ تے فیر عینی نے اک فیصلالے لیا۔

عینی نوں احساس ہویاکہ اوس نوں ہیلن دے نال اکلیاں رہنا چاہیدا اے۔ صرف اوہ دونوں ایہ ای اک طریقا سی جس نال عینی ہیلن دے چفیرے اُسری کالی تے خموش دیوار نوں ڈھا سکدی سی۔ عینی نے کیلر پروار نال گل کیتی۔ اوس نے سوچیا کہ اوہ کہن گے ’’نہیں‘‘ پر اوہناں نے اجہیا کُجھ نہ کہیا۔ کیلر پروار ہیلن دے واسطے کُجھ وی کرن واسطے تیار سن۔ ایس لئی ہیلن تے عینی وڈے گھر دے کول اک نکی جہی کُلی وچ اکلّے رہن لئی چلے گئے۔ عینی نہیں سی چاہندی کہ ہیلن ایہ جان جاوے کہ اوہ اپنے گھر دے سبھ جی‘ والدین توں ودھ تیز دوڑ سکدی اے۔ ایس لئی عینی نے ای اوس کُلی وچ ایہ سارا فرنیچر ایدھر اودھر کیتا۔ کُلی تیکر اپڑن لئی ہیلن تے عینی نے بگھی وچ اک لمّا سفر کیتا۔ ایہ طریقا کم کرگیا۔ ہیلن نے سوچیاکہ اوہ ہُن نویں تے عجیب جگھا تے رہ رہی اے۔

اوس کُلی وچ ہیلن تے عینی دیاں کئی لڑائیاں ہوئیاں عینی اوناچِر ہیلن نوں کھان نہ دیندی جِنا چراوہ نویں کپڑے پاکے تیارنہ ہوجاندی۔ ہیلن نے تیار ہوون توں انکار کردِتا سی۔ کپتان کیلر نے اک دن کھڑکی توں ایہ سبھ ویکھیا۔ اوس نے عینی نوں واپس گھلن دا سوچیا پر پروار نے اوس نوں انج کرن توں منع کردِتا۔ ایہ ای خُش قسمتی اوہناں نوں راس آ گئی۔ اگلے دو ہفتیاں وچ ہولی ہولی ہیلن بدلناشروع ہو گئی۔ اوس نے عینی دیاں گلاں مننیاں شروع کر دِتیاں۔ فیر 5اپریل 1887نوں اک معجزا رونماہویا۔ ہیلن بھانڈے دھو رہی سی۔ عینی نے اوہدے ہتھاں وچ لفظ پانی دے ہجے کیتےپانی ہیلن نے اگوں کُجھ ردءِ عمل نہ کیتا۔

فیردونوں باہر چلے گئے۔

پانی دے پمپ تے۔ ہیلن نے مگ نلکے ہیٹھاں کیتا۔ عینی نے پمپ چلاکے ٹھنڈا پانی کڈھیا تے ہیلن دے ہتھاں وچ لفظ پانی دے ہجے کیتے۔ ہیلن نے مگ تھلے ڈیگ دِتا۔ حیرانی اوہدے چہرے تے پھیل گئی۔ ہیلن نے لفظ پانی کِنی وار بول کے عینی نوں سنایا۔ ہُن آخرکار ہیلن سمجھ گئی کہ ایہ لفظ شیواں واسطے ہوندے نیں۔

بعدوں اپنی ہڈ بیتی وچ ہیلن نے لکھیا ’’ہر شے دا اک ناں ہوندااے‘ تے ہرناں نویں خیال نوں ‘ نویں سوچ نوں جنم دیندا اے‘‘

عینی نے ہیلن دے بے تاب ہتھاں وچ کئی لفظاں دے توڑ کیتے۔ آخر کار ہیلن نے پُچھیا کہ عینی نوں کیہ کہندے نیں۔ عینی نے لفظ اُستانی دے ہجے کیتے۔ تے فیر عینی اُستانی بن گئی۔ ست سال وچ عینی دی دُنیا کھل گئی‘ اوہ جیوں انھیرے توں ازاد ہو گئی۔ دیوار ڈھیہ گئی سی۔ عینی تے ہیلن فیر دُبارا وڈے گھروچ چلے گئے۔

ہیلن نے بڑی جلدی ترقی کیتی۔ عینی نے ویکھیاکہ ہیلن نوں گھروں باہر رہنا بُہتا پسند اے۔ ایس واسطے اوہناں دے زیادا سبق گھروں باہر ای ہوندے سن۔ عینی آل دوالے پھیلی دُنیا داسہارا لے کے ہیلن نوں سبق دیندی۔ دریادے کول اوس نے جیو گرافی سِکھی۔ اوہ نہراں کڈھدے تے پہاڑ اُساردے۔ ساینس واسطے اوہناں نے فطرت دا مطالعا کیتا۔ ہیلن نے جلد ای وکھ وکھ رُکھاں بار ے تے اوہ کویں اُگدے نیں ایس بارے تفصیل نال سِکھ لیا۔ ہیلن نوں لفظا ں تے زبان نال پیار ہوگیا۔

ہیلن بڑی اسانی نال لفظ یاد کر لیندی اوس نے اسم‘ فعل تے بیانیا لفظ سکھ لئے۔ اوہ تجریدی لفظ وی سمجھن لگ گئی جویں سوچنا۔ ہیلن ہُن اپنے خاندان نال ’’گل‘‘ کر سکدی سی۔ عینی‘ ہیلن دے ہتھاں وچ جوڑ توڑ ہجے کر کے اوس نوں سمجھاندی کہ لوک کیہ گلاں کردے نیں۔ فیر ہیلن جواب دیندی۔ مسز کیلر نے وی اپنیاں اُنگلاں نال بولنا گل کرنا سکھ لیا۔ ہُن اوہ تے ہیلن گل کر سکدیاں سن۔ ایتھوں تیکر کہ کپتان نے وی ایس طرحاں گل کرنا سِکھ لئی۔

جون تیکر ہیلن چار سو لفظ سِکھ چُکی سی۔ عینی نے انیگنوس نوں خط لکھیا تے ہیلن دی سِکھن قابلیت بارے دسیا۔ انیگنوس نے بوسٹن اخبار نوں ہیلن بارے دسیا۔ اخبار نے اوس بارے فیچر چھاپے۔ پڑھنہاراوس ڈورے تے مناکھی پیارے بچے بارے بہت کُجھ جاننا چاہندے سن جو ذہین وی سی۔

ہیلن دی عمر دے ای بچے لکھ پڑھ سکدے سن۔ عینی نے فیصلا کیتا کہ ہیلن نوں وی لکھنا پڑھنا سکھایا جاوے گا۔ عینی ہیلن واسطے کتاباں پڑھدی۔ اوہ انج کردی کہ ساری کتاب ہیلن دے ہتھاں نال ہجے کر کر پڑھدی۔ ہیلن دی دُنیا پریاں دیاں کہانیاں نال بھری گئی جہدے وچ ہیرو‘ وِلن‘ وڈے وڈے یادگار ہیرو تے کئی من گھڑت کہانیاں وی سن۔

عینی نے ہیلن نوں لِکھنا سکھایا۔ اوس نے لکڑی دا اک وڈا تختا لیا دِتا فیر اوس اُتے کٹ لا کے اک کاغذ اوس اُتے رکھ کے باریک کٹ نال سکھایا جاندا۔ ہیلن نوں فیر پنسل پھڑنا سکھائی۔ انج مناکھی لوکاں نوں لکھنا سکھایا جاندا اے۔ ہیلن نے بڑی جلدی سکھ لیا۔ اوس نے بریلے وی سکھ لیا۔ بریلے مناکھیاں نوں لکھنا سکھاون دا اک طریقا اے(اک خاص قسم دے کاغذ اُتے لوہے دے کِل نال جو کروشیے ورگا ہوندا اے اوس نال چبھو چبھو کے لکھیا جاندا اے) جلدی ای برلے کتاباں اوہ آپ ای پڑھ سکدی سی۔ تے ہُن ہیلن واسطے نویں دُنیا کھُل گئی۔

ہیلن دی زندگی ہُن زیادا خُش گوار سی پر حالے وی اوہ غُصے والی سی۔ ہیلن جدوں بدمزاج ہو جاندی اوس نے اپنے واسطے اک ناں رکھیا ہویا سی۔ اوہ اپنے آپ نوں’’بھوت‘‘ آکھدی۔ پر اوس دا غُصّا ہولی ہولی گھٹدا گیا۔ ہیلن نو ں ہُن اپنی نِکی بھین ملڈرڈ نال کھیڈنا چنگا لگدا سی۔ ہیلن دا دماغ سِکھن نوں تے اوس دا دِل محبت کرن نوں ازاد سن۔

انیگنوس نے عینی نوں آکھیا کہ ہیلن بارے اخبار وچ لکھے۔راتاں نوں جدوں عینی لکھن والے ڈیسک ساہمنے بیٹھدی ہیلن بڑی خموشی نال اوس دے کول بَہ جاندی‘ عینی پرکنزسکول دے مناکھی بالاں نوں خط لِکھدی۔ چارمہینے پہلاں کوئی وی ایس خموش منظر بارے سوچ وی نہیں سی سکدا۔

انیگنوس نے عینی تے ہیلن بارے کہانیاں لوکا ں نال سانجھیاں کیتیاں۔ بوسٹن اخباراں نے ہور وی انیکاں کہانیاں اوہناں بارے چھاپیاں تے حیران کر دین والی بالڑی دا لقب اوس اخباراں راہیں ہیلن نوں دے دِتا۔ پڑھن والے اوس بارے زیادا توں زیادا جاننا چاہندے سن۔ کئیاں نوں کہانی دے سچ ہوون بارے شک وی سی۔ فیر وی ہیلن مشہور ہوندی جا رہی سی۔ شمال وچ ودھدی شہرت توں بے خبر عینی تے ہیلن اپنے اپنے سبق یاد کردے رہے۔ کرسمس آون والا سی۔ ایہ پہلی وار سی کہ ہیلن نوں چھُٹیاں سمجھ وچ آئیاں تے اوہ ایہناں دا پورا مان لینا چاہندی سی۔ ہیلن تے عینی کرسمس کہانیاں پڑھدے۔ اوہناں نے اپنیاں کہانیاں بنائیاں۔ ہیلن چھُٹیاں دے مزے وچ گواچ گئی۔ اوس نوں تحفے بنانا پسند سی تے فیر اوہ تحفیاں بارے جانن لئی کجھ اشارے وی گھڑ لیندی۔ کیلر پروار نوں ایہناں چھُٹیاں دا شکر گزار ہونا چاہیدا سی تے عینی نوں وی جس نوں اخیر اک گھر مل گیا سی۔

1888ء نواں ورھا نویاں اُمیداں نال بھریا ہویا سی۔ ہیلن اٹھ ورھیاں دی ہو گئی پر ایس توں وی ودھ اہم ایہ اے کہ اوہ ایس ورھے اپنا گھر چھڈ دیوے گی۔ ہیلن ہُن پرکنز جانا چاہندی اے تے عینی اوس نوں اوتھے ای لیجانا چاہندی اے۔ ہیلن نوں اوس ٹُور تے جاون لئی تیاری کرنی سی۔

عینی تے ہیلن ہور محنت نال اپنے سبق یاد کر رہے سن۔ مسز کیلر پریشان سی کہ ہیلن اوس نوں دھکیل رہی اے۔ ہیلن اکثر تھک جاندی سی۔ اوہ عینی نال گل کردی تے سی پر عینی آکھدی کہ اوہ اوس نوں ڈِھلا نہیں ہوون دے گی۔ ہیلن ارام کرنا نہیں سی چاہندی۔ سکھن واسطے بہت کُجھ ہور وی سی۔

مئی 1888 ہیلن جاون واسطے تیار اے۔ پر اک عجیب گل ہوئی جس نال اوہناں نوں اپنا منصوبا بدلنا پیا۔ ہیلن تے عینی نوں صدر گروروکلیولینڈ نے وائٹ ہاؤس بُلایا سی۔ بہت سارے لوکاں دی طرحاں صدر وی ہیلن دے اینا کُجھ کرن تے حیران رہ گیا۔ بہت زیادا لوک سوچدے نیں کہ مناکھی لوک ہمیش بے سہارا ای رہن گے۔ کُجھ تاں ایہ وی سوچدے نیں کہ اوہ ویکھ تے سُن نہیں سکدے نیں تاں اوہ ذہین وی نہیں ہو سکدے۔ ہیلن نے صدر دے ساہمنے ایہ ثابت کر دِتا کہ اوہ لوک غلط نیں تے غلط ای سوچدے نیں۔

باب نمبر6

(پرکنزوچ لنگھیاویلا)

ڈی سی واشنگٹن توں عینی تے ہیلن ریل گڈی تے بَہ کے بوسٹن جا اپڑے۔ پرکنز اپڑ کے ہیلن اک ادھکھڑ عمر دے بندے لاؤرا برجمین نال ملے۔ ایہ ملاقات بہت مایوسی بھری ثابت ہوئی۔ لاؤرا نے سوچیا ک ایہ ہیلن اک ماہی مُنڈے وانگ اے ہیلن کافی حدتک بڑدنگی (شدت پسند کُڑی) اِک ماہی مُنڈے وانگ سن اوہ فرش اُتے بَہ گئے۔ لاؤرا نے ایس گل نوں نہ منیا۔ جدوں ہیلن تے عینی جان لگے تاں اوہناں نے جھُک کے اوس نوں چُمیا تے اوہدے پیر دے انگوٹھے اُپر پیر رکھ دِتا۔ لاؤرا درد نا ل چِیکی۔ ہیلن اک سکول جاون والی بَھیڑی کُڑی وانگ محسوس کرن لگ گئی۔

کُجھ لوک سوچدے سن کہ ہیلن بہت اُچی ہسدی سی پر عینی ایس گل نال متفق نہیں۔ اوہنوں پتا سی کہ ہیلن دا جیون خُشیاں بھریا اے۔ عینی چاہندی سی کہ ہیلن اپنے جیون نوں قابو وچ رکھے تے خموشی نال شیواں دے آپو آپ وچ ای کُجھ ہور دا ہور ہو ون واسطے انتظار نہ کرے۔

پرکنز دے مُڈھ نینہ پتھر ویلے ہیلن نے اپنے وچار سانجھے کیتے سن۔ ایہ اک بہت اہم واقعا سی۔ بوسٹن دے اخباراں نے سکول دے بارے کئی کہانیاں لکھیاں تے سکول وچ پڑھن والے بالاں دے بارے وی کہانیاں لکھیاں جہناں نے ایتھوں پڑھائی کیتی سی۔ ایس واسطے کیتی تقریب وچ اُچیچے تے امیر لوک وی آئے۔ مساچسٹ دا گورنر وی اوتھے ای موجود سی۔ سازندیاں نے ساز وجایا۔ دس مُنڈیاں نے وکھایا کہ کویں اوہ ریاض کر سکدے نیں فیر ہیلن آئی۔ ہیلن بڑے صبر و تحمل نال پلیٹ فارم اُتے بیٹھی اپنی واری دا انتظار کر رہی سی۔ انتظار دیاں گھڑیاں وچ اوہ اپنے ہاسے نال چانن وی کھلار رہی سی۔ اوہ اکٹھ دے اندر دے جذبے دی شدت تے طاقت نوں جیوں محسوس کرن لگی۔ ہیلن نے پنچھیاں پکھیرواں بارے اک نظم سنائی۔ عینی‘ ہیلن دے اکھراں نوں سُنن والیاں تیکر اپڑاندی تاں سُنن والے جیوں کسے جادو دے اثر وچ جا اپڑدے۔

جدوں سکول گرمائی چھُٹیاں واسطے بند ہویا تاں ہیلن تے عینی ’’کیپ کاڈ‘‘ناں دے علاقے وچ آ گئے۔ جیون وچ پہلی وار ہیلن نے سمندر وچ تیرنا شروع کیتا۔ اوہناں نُوں لُون رلیا ٹھنڈا پانی مُکھ تے لاون دا بہت شوق ہویا تے اوہ ایس نوں بہت پسند کردے سن۔ کیپ کاڈ ہیلن واسطے من موہنی تھاں بن گئی۔

اِک دن ہیلن تَیر رہی سی طاقتور لہراں اوس دے ہیٹھاں سن اوہ اوہناں نال لڑ کے سطح اُپر آئی جویں جویں اوہ جتن کردی پانی اوس دے مُنہ اندر وڑجاندا۔ لہراں نے اوس نوں چُک کے ریت اُتے سُٹیا۔ ہیلن اوتھے خوف نال لیٹ گئی۔ اوس نوں نہیں سی پتا کہ ہُن کیہ ہووے گا؟ عینی دوڑ کے اوس ول گئی۔ گل نال لایا تے اوس نوں تسلی دِتی۔

ہیلن نوں کُجھ حوصلا ملیا۔ دو دن بعد وچ اوہ سمندر وچ تیرن لئی دُبارا گئی۔ ہیلن کول صرف اک سوال سی۔ اوہ جاننا چاہندی سی کہ ایس سمندر وچ کس نے نمک بھریا اے۔

الباما اپڑن توں بعد سبق تے سکھن سکھان نے اوہناں دے دن مصروف کر دِتے۔

جویں جویں ویلا گزریا۔ عینی تے ہیلن نے الباما چھڈن بارے سوچیا۔ مقامی لوک عینی تے ہیلن نوں گھُو ررہے سن۔ عینی نو ںیقین تے بھروسا سی کہ اوہ شہر وچ رہ کے ہور زیادا سِکھ سکدی اے۔

فیر عینی نے کیلر پروار کولوں پرکنز رہن لئی اجازت منگی۔ اوہ من گئے کیوں جے اوہ سمجھدے سن کہ ایہ ہیلن واسطے بہت بہتر ثابت ہو وے گا۔

اکتوبر وچ عینی تے ہیلن پرکنز اپڑ گئے۔ ہیلن دا نا ں اوتھے رجسٹرڈ نہیں سی۔ اوہ مہمان بنی پر اوس نوں سکول دے کم وچ بھاگ دے دِتا گیا۔ اوس نے جیو گرافی پڑھی‘ باٹنی (رُکھاں بارے تعلیم) زوالوجی (جنوراں بارے تعلیم) تے ریاضی۔ ریاضی اجہیا مضمون سی جو اوس نوں سبھ توں گھٹ پسند سی۔

ہیلن دا پرکنز وچ ویلا بڑی جلدی لنگھیا۔ شاعری اوہدا جنون بن گئی۔ اک وار ہیلن اولیور وینڈل ہامز دی مہمان بنی جو نویں انگلینڈ دا لکھاری سی۔ بعد وچ اوس نے اوہدیاں نظماں پرکنزدے مناکھی بالاں واسطے پڑھیاں۔ ہیلن نے اوس نُوں خط لِکھیا۔ اوس نے ہامز نوں دسیا کہ اوس نوں بہت افسوس اے کہ اوہدے کول نال کھیڈن واسطے بال نہیں نیں پر اوہ اوہدیاں کتاباں نال خُشی محسوس کردی اے۔ اوہ اوس نوں دس گئی کہ اوہ کیہ سِکھ رہی اے نالے دسیا کہ کاش اوہدی نِکی بھین اوہدے نال مل سکدی اے۔ ہامز نوں اوس دے خط پسند آئے سن۔ اوس نے اوہنوں اک اہم میگزین ’’مہینا وار اٹلانٹک‘‘ وچ چھاپ دِتا۔ ایس عزت افزائی توں بعد ہیلن نے اپنے لکھن دے فن نوں سنجیدگی نال لیناشروع کر دِتا۔

1890ء دے بہار دے موسم وچ ناروے توں کیری سو فٹ لیمسن ناں دی اک اُستانی پرکنز وچ آئی۔ ناروے وچ اوس نے اک مناکھی۔ ڈوری کُڑی بارے سُنیا جو بولنا سِکھ چُکی ہووے۔ ہیلن نے ایہ خیال پھڑ لیا۔ بولنا سکھنا ہیلن دا خاب بن گیا۔ عینی نے ہیلن دے ساہمنے حقیقت پسند بنن دا جتن کیتا کیوں کہ اوہ اوس نوں نا اُمید نہیں سی ویکھنا چاہندی۔ اِک بندا لوکاں دے چہرے نہیں ویکھ سکدا‘ ایہ بہت مشکل اے‘ لگ بھگ ناممکن۔۔۔۔۔۔ بولنا سِکھنا پر ہیلن ہمت نہیں ہارے گی۔

عینی ہیلن دی راہ وچ رکاوٹ نہیں بنے گی۔ اوس نے ہیلن واسطے اک استانی لبھ لئی۔ ہیلن نوں اپنی استانی دے مونہ نوں چھوہنا سی جدوں اوہ بول رہی ہووے۔ ہیلن نے سِکھ لیا کہ کویں زبان تے ہونٹھاں نوں لفظ بناون واسطے ورتنا اے۔ پہلے سبق دے مُکن تک ای ہیلن ایہ اکھر کَہ سکدی سی۔ آئی‘ ایم۔ پی۔ کیو۔ ایس تے ٹی۔ ہیلن دے ذہن وچ تصور سی اپنے گھر جاون تے اپنے پروار نال گل بات کرن دا۔ ہیلن باقاعدگی نال عینی دی مدد نال پریکٹس کر رہی سی پر اوہدی اواز صاف نہیں ہوئی سی۔ ایہ اوہ سی جو اوس نوں اگلی زندگی وچ تکلیف دہ ثابت ہو سکدا سی۔ اوس نے محسوس کیتا کہ صاف نہ بولن دی وجھا توں اوہ دوجیاں نالوں وکھ ہو جاوے گی۔

ہُن یارھاں ورھیاں دی ہیلن نے اِک کہانی لکھی جس دا سرناواں اوس رکھیا ’’برف دا بادشاہ‘‘ اوس نے ایہ کہانی انیگنوس نوں اوس دے جنم دیہاڑ اُتے تحفے وجھوں دے دِتی۔ ایہ اک بہت سوہنی کہانی رنگاں تے تصویراں نال سجی پُرچی سی۔ ایہ اک پرچے ’’دانا‘‘ وچ چھاپی گئی جو پرکنز دا ای میگزین سی ایہ جنوری 1892ء دی گل اے۔ لوکاں نے ایس ادبھت نرالی کہانی دی تعریف کیتی تے ایس نو ں سلاہیا۔

فیر ہیلن نے کوئی کہانی نہ لکھی۔ ہیلن دی کہانی نوں اک اخبار نے برف دیاں پریاں دی کہانی دے ناں نال چھپی ہو ئی کہانٍ دسیا جو کسے ہور دی کہانی سی۔ ہیلن دی کہانی وی اوہو ای سی۔ ہیلن نوں جیوں کسے نے دبا دِتا ہووے۔ ہیلن نے دسیاکہ اوس نے کدے وی ایہ کہانی اوس نوں نہیں سُنائی اے نہ ای کسے نوں یاد سی کہ اوس نے کوئی کہانی اوس نوں ایس طرحاں دی سنائی سی۔ لیکن اک کتاب کیپ کاڈ وچ پئی ہوئی سی جتھے عینی تے ہیلن ٹھہرے سن۔ شاید ہیلن نے ایہ کہانی سُنی ہووے تے فیر بھُل گئی ہووے۔

ہیلن ٹُٹ بھج گئی اوہ کوئی چالاکی نہیں سی کر رہی۔ اوہ پرکنز سکول وچ اپنے دفاع واسطے گئی۔ اوہ اکلی ای اٹھ اُستاداں تے سکول افسراں ساہمنے حاضر ہوئی۔ ادھا گرُپ مناکھیاں دا سی۔ اکلی کھچا کھچ بھرے اک گرم کمرے وچ اوہ عینی توں بغیر سی‘ ہیلن ڈر نال ہل گئی۔ ایہ انج دا انج ای سی کہ اوہ زندگی دے کسے امتحان وچ آئے کسے بہت ای کٹھن امتحان وچ۔ بعد وچ ہیلن نے ایس پل بارے لِکھیا ’’خون میری گردن وچ جم گیاہووے میں بڑی مُشکل نال کُجھ بول سکدی ساں۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔اوس اکٹھ وچوں کسے نے کوئی ترس نہ کھادا اوہ وار وار پُچھ رہے سن ’’کہانی کس نے پڑھ کے سنائی؟‘‘

ہیلن اوس سوال دا کوئی جواب نہ دے سکی۔ اوس نوں کُجھ یاد ای نہیں سی۔ اخیر وچ گرُپ دے کافی لوکاں نے اوس اُتے یقین کرلیا۔ انیگنوس نے سوچیا کہ ایہ اک وڈی خوفناک غلطی ہوگئی اے اوہنے محسوس کیتا کہ ہُن اوہ ہور عینی تے ہیلن تے بھروسا نہیں کر سکدے۔

انیگنوس نال اوہناں دی دوستی مُک گئی۔ ہیلن دا پرکنز وچ ویلا مُک گیا۔ ایس توں وی بھیڑا ایہ ہویا کہ ہیلن نوں کدے وی اپنی لکھت بارے یقین نہ آیا۔ کیہ اوہ اپنے دل تے دماغ وچوں اوہی دُہرا رہی اے جو اوہ سُن چُکی اے۔ جدو وی اوہ قلم چُکدی ایہ ڈر اوس نال ای آ جاندا۔

ہیلن تے عینی ’’الباما‘‘ پرت آئے۔ ہیلن ایس گرمی دے موسم وچ بہتی بمار ای رہی۔ اوہ بہتا دیر لِکھن واسطے جاگ نہیں سی سکدی۔ ہیلن اپنے آپ نوں اکلّی رکھدی پر جلدی ای اوس دی روح طا قتو ر ہوون لگی۔ ہُن اوہنوں کوئی فیصلا کرنا سی کیہ اوہدی پڑھائی مُک گئی سی؟ یاں فیر اوہ کوئی ہور سکول جا سکدی سی؟