موبائل فون دے فائدے تے نقصان
فاخرہ رزاق
December 10, 2019
الیگزنڈر گراہم بیل نے 1876 وچ ٹیلی فون ایجاد کیتا ایس ایجاد دے پچھے لُکی تحریک اوہناں دی ماں جی تے مگروں گھر والی دا گونگے ہونا وی سی جہناں نوں ویکھ کے اوس نے اواز دی سائنس بارے کھوج لانا شروع کر دتی۔ ایس ایجاد نے ویکھدیاں ویکھدیاں پوری دُنیا وچ شہرت حاصل کیتی۔1917 وچ بحری جہازاں وچ بغیر تار توں چلن والے فون دا تجربا ہویا .
دوجی جنگ ء عظیم تک ایس دی ورتوں محدود پیمانے تے ہوون لگ پئی۔خاص کر کے فوجاں نے ایس نوں ورتنا شروع کیتا سی۔ 1973وچ پہلی وار موٹرولا کمپنی نے چار کلو دا اک اجہیا موبائل سیٹ بنایا جو دُور دراز تیکر وی ورتیا جا سکدا سی۔ایہ موبائل فون دی ورتوں دا مُڈھ بنیا۔ایس توں مگروں فِن لینڈ تے جاپان والیاں نے بہت زیادا محنت کر کے ایس ایجاد نوں پوری دُنیا دی عام لوکائی تیکر اپڑایا۔پاکستان وچ وی اسّی دے دہاکے وچ موبائل فون دی ورتوں شروع ہو گئی۔ایس ویلے تیکر موبائل مہنگا ہون کر کے گھٹ لوکاں کول سی۔ موبائل فون دے فائدے کیہ کیہ نیں ایس ول جھات مارئیے تاں سبھ توں پہلاں ایہ گل نظر آندی اے کہ بزنس کلاس نوں ایس دا بہت فائدا ہویا،اوہناں دا پوری دنیا نال رابطا جُڑن کارن منڈیاں تیکر اپڑائی ہو گئی تے کاوروبار دا کھِلار اک شہر توں،صوبے،مُلک تے فیر پوری دنیا تک کھِلر گیا۔رُپیا پیسا گردش وچ آون نال کئی طرحاں دا سماجی سُدھار آ گیا۔ موبائل فون جدوں آیا تاں ایس دے سوفٹ وئیر تے ہارڈ ویئر نے وی اک انڈسٹری دی شکل اختیار کر لئی۔پورے مُلک وچ موبائل فون ویچن تے خریدن والے کاروباری مراکز شروع ہوئے تاں بہت سارے بے روزگاراں نوں نوکریاں ملیاں۔لوکاں نے اپنی فرنچایز کھول کے اپنا کاروبار وی کرنا شروع کر دِتا۔موبائل فون نوں کسی وی قسم دی حادثاتی لوڑ ویلے وی ورتیا جاون لگا جِس نال حادثے دے خطرناک نقصان نوں کسے حد تک گھٹ کیتا گیا اے۔ موبائل فون دے آون نال اج دا انسان بہتا باخبر ہو گیا اے،کیوں جے ایس نال نہ صرف اپنے رشتے داراں دی خبر رکھی جا سکدی اے سگوں آل دوالے اپنے علاقے،شہر تے مُلک دے حالات بارے خبر وی لِتی جا سکدی اے۔سیاسی ،معاشی حالات بارے اکھ جھپکدیاں ای خبر مل جاندی،یا ں فیر جے کوئی آفت آئی ہووے تاں اوس توں بچن واسطے وی کوئی نہ کوئی چارا کر لیا جاندا اے۔ایس طرحاں موبائل فون نال انسانیت دی خدمت وی ہو جاندی اے۔ موبائل فون نال انٹرنیٹ دی ورتوں نال جتھے سمارٹ فون دی انڈسٹری نوں ودھایا اے اوتھے انٹرنیٹ راہیں ہر طرحاں دی معلومات مل سکدی اے تے رہنمائی وی۔موبائل فون نال برقی سنیہا وی عام ہو گیا اے جس نوں انگریزی وچ ایس ایم ایس آکھیا جاندا اے ایس نال اپنا سنہیا دوجے تک بہت اسانی نال ٹائپ کر کے گھلیا جا سکدا اے
۔ایس توں اگے اپنی اواز نوں وی ریکارڈ کر کے گھلیا جاندا اے تے نال نال تصویراں وی گھلنا کوئی اوکھا نہیں رہیا۔ موبائل فون اندر کاروباری،تعلیمی یاں کسے ہور طرحاں دے مواد نوں محفوظ کیتا جا سکدا اے۔ اک طالبعلم موبائل فون نال اپنی اسائنمنٹ تیار کرن توں وکھ اپنے نصاب دیاں کتاباں تے ہور کئی کتاباں نوں اپنے موبائل فون دی سکرین تے اسانی نال پڑھ سکدا اے۔جس نال اوس دی تعلیمی کارکردگی ودھے گی تے اوہدا ویلا وی ضائع نہیں ہووے گا۔ موبائل فون دا سبھ توں وڈا نقصان ایہ اے کہ ایہدی ورتوں نال نویں نسل گمراہ ہوندی جا رہی اے۔ نوجوان نسل ایس دی ورتوں نال اسانی نال انٹرنیٹ تیکرپہنچن وچ کامیاب ہو جاندی اے۔ نویں نسل دے کچے ذہناں وچ انٹرنیٹ راہیں ایسا مواد ساہمنے آؤندا اے تے ویکھیا جاندا اے جو اوس نوں بدکرداری ول لے جاندا اے۔ ایس بدکرداری دی وجھا توں جرائم دی شرح وچ وادھا ہوندا جا رہیا اے جو کسے وی سماج واسطے دردناک گل اے۔ موبائل فون دے بہت سارے نقصاناں وچوں اک نقصان ایہ اے کہ ایس دی ورتوں نال انسان نوں کئی قسم دیاں جسمانی بماریاں لگ سکدیاں نیں۔ ایس نال ریڈیوویوز دی وجھا نال کینسر ورگا روگ لگن دی شرح ودھ جاندی اے۔ کئی اعصابی بماریاں دی ایس دا کارن نیں۔
موبائل فون دے لگاتار ورتارے نال یادداشت وی گھٹ جاندی اے جِس کر کے کئی نفسیاتی روگ وی جنم لے سکدے نیں۔ چڑچڑا پن تے وار وار بے اعتمادی نال ماحول توں وانجھا رہنا وی ایس دی اک وڈی نقصان والی گل اے۔ پڑھیاراں واسطے موبائل فون بہت خطرناک ثابت ہویا اے۔ جدوں پڑھیار موبائل فون دا استعمال کردے نیں تاں اوہ اپنا بہت سارا قیمتی ویلا موبائل فون نال ضائع کردے نیں جِس نال اوہناں دِیاں اکھیاں اُتے وی اثر پیندا اے تے پڑھن دی بجائے اوہ موبائل اُتے لگے رہندے نیں جِس نال تعلیمی کارکردگی بہت متاثر ہوندی اے سگوں نویں جایزے مطابق پڑھیاراں وچ ناکام ہوون دے کارناں وچوں وڈا کارن موبائل فون دا استعمال وی اے۔
بار فون تے اینڈرائڈ فون مارکیٹ وچ اجہے نیں جہناں دی قیمت ہزاراں وچ اے جس کر کے ”اِن فیشن“ رہن دی وجھا توں لوکی ہزاراں رُپئے ایس دی خریداری وچ خرچ کر کے مالی مسائل دا شکار ہو جاندے نیں۔ فیرمہنگے توں مہنگا موبائل خریدن وچ اک دُوجے توں ودھ دکھاواکرن وچ لوک پیسے ضائع کردے رہندے نیں۔ موبائل فون دا اک خوفناک استعمال دہشت گردی وچ ایس دی ورتوں وی اے۔ دہشت گرد ایس نال مذہبی‘ سیاسی تے معاشرتی طور اُتے خوف پھیلاندیاں ہویاں خُدکش (آپو مار) حملے کردے نیں جِس نال انسانیت دا قتل ہوندا اے ایس دا ایہہ سبھ توں وڈا نقصان اے۔
پڑھیاراں نُوں کتاب‘ سماج تے ذمے واریاں توں دُورکرن وچ موبائل فون دا بہت زیادا ہتھ اے ایس اُتے قابو پان لئی بہت زیادہ ضرورت اے۔ سماج وچ بے چینی تے ڈپریشن ودھ جاون وچ وی موبائل فون وجھا بندا اے۔ ایس دے استعمال نال لکھاں میلاں دا فاصلا گھٹ گیا اے پر انسان دُوجے انسان توں دُور ہوند جا رہیا اے جس نال منفی قدراں پُنگر رہیاں نیں۔ موبائل فون دے بہت سارے فایدے نیں ایس دے نال نال نقصان وی گھٹ نہیں اے ضرورت ایس گل دی اے کہ اسیں ایس نوں فایدے لئی ورتیے نہ کہ نقصان واسطے تاں جو ایہ انسانیت دی بھلائی واسطے کم آ سکے۔