ایہدے مُکھ رُکن ایہو اِی سمجھدے رہے کہ میں بیمار نہیں ساں‘ سگوں حلقے توں پِچھّا چھڈاؤن لئی بہانا کر رہیا ساں۔ اوہناں نوں ایہ دھوکھا شاید ایس لئی ہویا کہ بیمار ہون توں کجھ چِر پہلاں میں حلقے توں استعفیٰ دے دِتّا سی۔ ایس توں اگلے ہفتے پنجابی سنگت پاکستان والیاں نے اپنے اِجلاس وِچ میری صدارت دا اعلان کر دِتّا تے ایہ خبر پڑھ کے حسین مجروح‘ عامر فراز تے ناصر علی مینوں مناؤن لئی پلاک اَپّڑ گئے۔ اوہناں نے مِنّت ترلا کرکے مینوں استعفیٰ واپس لَین تے مجبور کر دِتّا۔ میں اَپنے دِل تے ّپتھر رکھ کے اوہناں دی گل مَن تے لئی‘ پر آکھیا کہ میرے کم وچ خوامخواہ کوئی رکن ٹنگ نہ اڑاوے‘ جِویں پچھلے دِناں اِک رُکن نے حلقے دے اِجلاس وِچ کارروائی پڑھدیاں ہویاں مینوں ٹوک دِتّا تے آکھیا: ”پوری کارروائی پڑھن دی کوئی لوڑ نہیں۔“ ایہناں لوکاں نوں شاید میری ایہ گل وِی مندی جاپی کہ میں ہر مہینے دے اخیرلاہفتاپنجابی اِجلاس واہتے پکّا کر دِتّا جد کہ ایس توں پہلاں ٹاوِیں ٹاوِیں پنجابی لکھت کسے وِی اِجلاس وِچ پڑھی جا سکدی سی۔
میں سوچنا واں کہ فاطمہ میموریل ہسپتال وِچ جو کجھ ویکھیا سنیا‘ اوہ کوئی خاب سی یاں کوئی کہانی!
آئی سی یو وِچ چار بسترے سَن۔ پہلا میرا سی تے نال دے بسترے اُتّے اِک کُڑی سی جیہدی ماں اوہدی تیمارداری کردی سی۔ اوہدے نال میرے گھر آلی نے گل بات کیتی تے پتا چلیا کہ اوہ لوک پنجاب توں سندھ دے کسے علاقے وِچ جا کے رہن لگ پئے سن تے کجھ دِن پہلاں اِک ٹابری نے دُوجی ٹابری تے حملاکرکے کئی جِیاں نوں پھٹّر کر دِتّا تے کجھ مَر وی گئے اَتے ہُن اوہناں دے کئی بھائی بند علاج لئی ایتھے آئے ہوئے نیں جہڑے نال دے وارڈ و ِچ داخل نیں تے دُشمن ٹابری دے غُنڈے پِچھّا کردے ہوئے ہسپتال دے باہر پہنچ گئے ہَن۔
کوئی ڈاکٹر آئی سی یو وِچ آؤندا تے مینوں ویکھدیاں اِی عملے کولوں پُچھدا کہ میں باہر والیاں دا سنگی آں کہ اَندر والیاں دا‘ تے فیر سبھناں نوں یقین آ گیا کہ میں اوہناں دا ساتھی آں جیہڑے نالدے وارڈ وِچ نیں۔ مینوں ایہ وِی پتا چلیا کہ باہر والیاں نے وارڈ وِچ وی اِک بندے نوں گولی مار کے مُکا چھڈیا اے‘ تے اوہناں نے مینوں وِی نشانے اُتّے رکھیا ہویا اے۔
اینے وِچ نرساں نے سبھناں دے اِنٹروِیو ریکارڈ کرن دا مڈھ بن لیا۔ اِک نرس جہڑی پھٹّر روگیاں دے پِنڈدی سی‘ میرا اِنٹروِیو کرن لئی تیار ہو گئی۔ میں اوہنوں پُچھیا کہ اوہنے میریاں کتاباں پڑھیاں ہوئیاں نیں؟…… ایہدااوہنے کوئی جواب نہ دِتّا۔ فیر مینوں پتا چلیا کہ اوہنے میرے پہلاں توں چھپے ہوئے اِک اِنٹروِیو وِچّوں کجھ جملے چُن لئے ہوئے سَن تے جدوں اوہنوں پتا چلیا کہ میں اوہو اِی مانس آں‘ اوہ میری اواز ریکارڈ کرن لگ پئی۔ ایہ لوک سی ڈیاں بنا رہے سَن تے اوہناں نوں واروواری پڑھ کے‘ گھاٹا وادھا کر رہے سَن کیوں جے سارا ریکارڈ پولیس کول جانا سی۔ فیر میں کیہ ویکھنا واں کہ ہسپتال دا اِک سیانا آدمی جہڑا روگاں دا ماہر لگدا سی‘ اَندر آکے اِک کرسی اُتّے آن بیٹھا تے اوہ آئی سی یو تے دُوجی وارڈ دے روگیاں دا ریکارڈ بدلن لگ پیا تے اوہنے سبھناں نوں اصل روگی توں نقلی روگی بنا د ِتّا‘ اوہناں دا تھَوہ ٹھکانا وِی بدل دِتّا گیا تے فائلاں نویاں بن گئیاں۔ فیر اوہ نال دے بسترے والی کُڑی دے پیو نوں کہن لگا کہ رات کافی ہو گئی اے‘ اوہ سبھناں لئی کھان پین دا آہر کر لوے۔ اوہ وچارا مردا کیہ نہ کردا‘ قتلام مگروں سبھ کجھ اوہنوں اِی کرنا پَینا سی۔ فیر مینوں تے باقی سبھناں روگیاں نوں اوتھوں کڈھ کے کسے ہور تھاں لے گئے تے اگلے دِن فیر واپس اپنے اپنے بسترے تے لَے آئے۔ پتا چلیا کہ پولیس نے باہر امن کرا دِتّا سی تے ایہ لوک واپس اپنے پِنڈ چلے گئے سَن:
خواب تھا جو کچھ کہ دیکھا‘ جو سنا افسانہ تھا!
ایہ مصرع میں ایس کارن لکھیا اے کہ مینوں اپنی ایس لکھت وِچ کوئی گل جھوٹھی نہیں لگدی۔ ایہدے وِچ مینوں کجھ گلّاں سچ تے کجھ خاب جاپدیاں نیں۔پر خیر خبر لَین والیاں تے اوس ڈاکٹر دی تکرار نوں میں کِتھّے لَے جاواں جیہڑی اِک دِن پہلے ہوئی سی۔ اوہ جونئر ڈاکٹر کراچیوں آ کے ایس ہسپتال وِچ بھرتی ہویا سی تے مینوں ایم کیو ایم دا رُکن جاپدا سی۔ میں اوہدا دھیان مشتاق احمد یوسفی ہوراں وَل کراؤنا چاہیا جہڑے ہوا وِچ کوئی جملا سُٹ کے پنڈال وَل ویکھدے تاں جے لوک ہسّن لگ پَین جد کہ اوہناں دے جملے وِچ ہاسے والی کوئی گل نہیں سی ہوندی۔ اوہ ڈاکٹر میرا اِشارا تے نہ سمجھیا‘ پر اَپنے ساتھیاں کولوں پُچھّن لگ پیا کہ میں کہڑے اخبار نال کم کر رہیا واں۔ فیر کجھ گھبرا کے بولیا: ”ایہ گلّاں کدھرے جنگ اخبار وِچ تے چھَپ نہیں جان گیاں۔“ میں اوہنوں کہیا: ”تہاڈے کول جد اینا وڈّا ہاسے لکھن والا بندا ہَیگا اے تے فیر تہانوں فکر کرن دی کیہ لوڑ اے!“ اوہ بولیا: ”کہڑا ہاسے لکھن والا؟“ میں کہیا: ”اوہو اِی‘ جیہدی لکھت وِچ ہاسا نہیں ہوندا۔“ کہن لگا:”تہاڈیاں گلّاں وِچ تے بڑا وَل فریب اے۔“ میں جواب دِتّا: ”تہاڈے گھر وِچ گنگا وَگ رہی اے‘ پر تسیں اوہدے وِچ ہتھ وِی نہیں دھو سکدے!“ اوہنے پِچھّے مُڑ کے ویکھیا تے اوتھے اِک سوہنی جہی کُڑی کھلوتی سی۔ میں اوہنوں سمجھایا: وَگدی گنگا‘ کوئی سوہنی کُڑی نہیں ہوندی؛ میں تے اوس سرمایے تے اثاثے دی گل کر رہیا واں جہڑا اِک لکھاری وانگوں تہاڈے لوکاں وِچ اے۔ جے تساں اوہنوں نہیں پچھانیا تے سمجھ لوو‘ اپنے آپ نوں وِی نہیں پچھانیا!“ گلّاں گلّاں وِچ اوہ میرا چیک اَپ کر چکیا سی تے نرس کولوں سارے دِن دی رپورٹ لَے کے اَتے میری فائل وِچ کجھ لکھ کے چلا گیا۔ ایہ ڈاکٹر شام ویلے روز آؤندا‘ پر پہلے دِن وانگوں فیر کدے اوہدے نال کوئی تکرار نہ ہوئی۔ آخری دِن یعنی 25 / جنوری 2015 نوں‘ جدوں مینوں ہسپتال چوں چھٹی ملی‘ اوہ مینوں ایہ دسّن لئی آیا کہ میں کہڑی خوراک کھانی اے تے کہڑی کہڑی شے دا پرہیز کرنا اے…… نال اِی دوائیاں دا شیڈول اَتے چیک اَپ لئی ہسپتال آؤن دیاں تاریخاں وی دَس دِتّیاں۔ اوس دِن اوہ مینوں بڑا بھولا جہیامانو لگا‘ پر افسوس کہ میں اوہدا ناں نہ پُچھ سکیا۔
میرے نال دے بسترے اُتّے ہُن اِک ہور روگی آ گیا سی‘ جہڑاعیسائی سی۔ اوہدی اِک بھَین تے بھنیوی اوہدا پتا لَین یورپ توں آئی ہوئی سی‘ ایس ٹبّر دی اِک کُڑی دا ویاہ سی‘ فنکشن ہسپتال دی گراؤنڈ وِچ رکھیا گیا سی‘دعوتی کارڈ وِچ کوئی غلطی رہ گئی سی جہدا اوہناں نوں بہوں دُکھ سی‘ ویلا تھوڑا سی تے ہُن اوہ غلطی ٹھیک نہیں سی ہو سکدی۔ اوس بندے کول اِک ساز سی تے اوہنے ویاہ دے کٹھ لئی ایتھوں اِی اِک گیت گاؤنا سی جہدے واہتے اوہدے ہتھ وِچ اِک مائیکروفون دے دِتّا گیا تے وڈے وڈے سپیکر تیار کراکے باہر رکھوا دِتّے گئے‘ پر کجھ چِر مگروں اِک نرس نے دسیا کہ صاحب دی طبیعت خراب ہون کارن اوہنے گیت گاؤن توں اِنکار کر دِتّا اے۔ اوہناں دا اکٹھ دو دِناں مگروں مُکیا۔ تیسرے دِن اوہ ماں دھی واپس یورپ چلیاں گئیاں۔
آئی سی یو دے باقی دو روگیاں دی حالت بہوں وِگڑی ہوئی سی۔ اوہناں وِچوں اِک نے کسے انوکھے روگ بارے اِک کتاب لکھی ہوئی سی جہدے قلمی نسخے دیاں چھے ست نقلاں نرس دی میز اُتّے پئیاں ہوئیاں سَن۔ اینے وِچ اِک بڈھڑی جہی زنانی آئی تے نرس نُوں کہن لگی کہ جہڑے بندے نے اِک وڈے روگ اُتّے کتاب لکھی اے‘ اوہ ہسپتال دی اِنتظامیاولّوں اوس نوں ملنا چاہندی اے۔ اوہنوں روگی کول بٹھا دِتّا گیا تے اوہ سوال جواب کرکے جدوں پرتن لگی‘ میں اوہنوں آکھیا کہ کتاب وِچ بہوں ساریاں غلطیاں نیں‘ ایس لئی اوہ میرا مشورا ضرور لیندی جاوے؛ پر اوہ بڑی نک چڑھی سی‘ کہن لگی کہ اوہ اینی ویلھی نہیں‘ایس لئی مینوں چاہیدا اے کہ میں اپنیاں ساریاں گلّاں اِنتظامیانوں لکھوا دیواں۔ چوتھا روگی اُچّی اواز وِچ شعر بولدا رہندا سی‘ پر اِک مصرع اوہ کسے شعر دا تے دُوجا کسے ہور شعر دا پڑھ جاندا۔ میں ٹھیک کر دیندا پر اودھروں کوئی جواب نہ آؤندا۔ تھوڑی دیر مگروں اوہ فیر اوسے پاسے لگ جاندا۔
فیر میں کیہ ویکھنا واں کہ کتاب لکھن والا روگی اپنے بسترے چوں اُٹھیا تے اوہدیاں بانہاں پراں وِچ بدل گئیاں اَتے اوس نے اُڈنا شروع کر دِتّا۔ وارڈ دے تِن چار چکّر لا کے اَپنے بسترے کول آ کھلوتا۔ ہُن اوہدے ہتھ وِچ اِک بندوق سی‘ کہن لگا:”میں باہر کھلوتے سبھناں اَپرادھیاں نوں ڈھیر کرکے ہُنے پرت آواں گا۔“اوہ اُتانہ نوں اُڈیا تے چھت پاڑدا ہویا باہر نکل گیا۔ دھماکا ہویا تے میں ہڑبڑاکے اُٹھ بیٹھا۔ ویکھیاتے میرے کول عبدالحفیظ کھلوتا ہویا سی۔ میں اوس نوں پچھیا کہ اوہ کِویں اَندر اَپّڑ گیا اے‘ باہر تے گولیاں چل رہیاں نیں!
اوہ حیران ہوکے میرا منہ تکّن لگ پیا۔

(جاری اے)