پُٹھے ٹُردے لوک ۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔ ۔

پنجابی کہانی دی ٹور دنوں دنی تکھی ہوندی جا رہی اے ،تے ساڈے کہانی کار اں دیاں لکھتاں پہلے تے دوجے دور توں چوکھیاں اگے ودھ کے اُس ٹیسی دے کول جا اپڑیاں نیں جتھے دنیا دیاں وڈیاں بولیاں وچ لکھیاں کہانیاں ، ناول تے ڈراما نظر آؤندا اے ۔ کسے وی بولی وچ رچیا ساہت پہلاں تاں اپنے کلاسیک نال جُڑیا ہوندا اے تے مگروں اوہ اپنے آلے دوالے تے فیر نیڑے تیڑے تے اخیر وچ اوہناں ساریاں بولیاں دے ساہت نال جُڑ جاندا اے جہڑیاں دنیا دے وکھ وکھ دیساں وچ بولیاں جاندیاں نیں ۔ مگروں اجہیا ویلا وی آندا اے کہ اجہیاساہت وکھ وکھ بولیا ں وچ رچے گئے ساہت دے موڈھے نال موڈھا جوڑ کے ٹرن دے قابل ہو جاندا اے ۔ میری جاچے ساڈی بولی وچ لکھیاں کہانیاں وی ہُن اُسے ٹیسی اُتے مل مارن دا جتن کر رہیاں نیں ۔ لہندے تے چڑھدے پنجاب توں اڈ برطانیا، امریکا، کینیڈا تے دوجیاں وڈیاں ملکاں وچ وی سانوں پنجاب دے اجہے بھاگ نظر آون لگ پئے نیں جتھے پنجابی ساہت تے سبھیا چار دے نال سیاسی تے سماجی پکھوں پنجابیاں اپنے آپ نوں چھڑا منوایا ای نہیں سگوں اپنے پچھوکڑ نوں وی سانبھ کے رکھیا ۔

اج دی پنجابی کہانی تے ناول خالی دوہاں پنجاباں وچ ای نہیں سگوں دنیا دے وکھ وکھ دیساں وچ وی لکھیا جا رہیا اے تے اوتھے دے ساہت کار اپنی وکھ پچھان وی بنا چکے نیں ۔ آپنے ول لکھی گئی پنجابی کہانی تے ناول دا ذکر کرئیے تاں گل چوکھی لمی ہو جائے گی کیوں جو ایہدا پینڈا ہُن ادھی صدی توں وی ودھیک ہو گیا اے، تے ایس کھیتر وچ کچھ اجہے کہانی کار وی دِسن لگ پئے نیں جہڑے کہانی لکھدے ای نہیں سگوں اوہدی پرکھ پڑچول وی کردے نیں تے دوجیاں بولیاں دیاں کہانیاں نوں اپنی ماں بولی دا روپ دے کے اپنے ساہتک بھنڈار وچ وادھا وی کری جا رہے نیں ۔

کرامت مغل دا ناں پنجابی ساہت وچ ہن کسے پچھ دس دا متھاج نہیں ۔ ایہ اجہیا کہانی کار اے جو اپنے پچھوکڑ توں ہٹیاں بنا کہانی نوں اوہ روپ دے رہیا اے جہڑا دنیا دے وڈے کہانی کاراں دی کہانیاں تے ناولاں وچ نظر آوندا اے ۔ اسیں ایہ وی آکھ سکدے ہاں کہ اوہدی کہانی روایتی ڈھنگ نال شروع ہوندی اے تے اپنے وسیب وچ کھلرے سماجی مدیاں تے چانن پاندی ہوئی عالمی پدھر تے سامنے آن آلے مدیاں دے نال جا کے جُڑ جاندی اے ۔

کرامت مغل اپنی کہانیاں وچ اوہناں ساریاں لعنتاں بارے گل کردا اے جہڑیاں ساڈے وسیب دے چوکھے سارے بندیاں دے مونہ تے نظر تاں آوندیاں نیں پر اوہدے بارے نہ تے آپ گل کردے نے تے نہ کسے ہور نوں کرن دیندے نیں ۔ ساڈے آل دوالے تن تن سال دے بچیاں نال ریپ وی ہو رہیا تے اوہناں بارے روز خبراں وی ساہمنے آ رہیاں نیں پر جہناں بھگیاڑاں دے پنجے ایس گناہ نال لویڑے ہوئے نیں جے اوہناں بارے کوئی کہانی لکھی جاندی اے تاں اوہنوں بے حیائی دا ناں دتا جاندا اے ۔ جے کوئی کسے دی بھین نوں اُدھال کے لے جائے تاں اِس نوں بہادری آکھیا جاندا اے جاں اوہدے بارے گل ای نہیں کیتی جاندی ، پر جے اوہدی آپنی اُدھل جائے تاں ملدے سار ای اوہدی دھون وڈھ دیندا اے جاں غیرت دا دوش لا کے اوہنوں پرھیا دے فیصلے ہتھوں مروا دیندا اے ۔

کرامت مغل نے اوہناں ساریاں مدیاں اُتے کھل کے لکھیا اے تے ودھیا لکھیا اے جہڑے سانوں نظر تاں آؤندے نیں پر اسیں اوہناں بارے لکھدیا ں شرماندے تے ڈردے آں ۔ اوہنے اپنے وسیب وچ رہندی اُس زنانی دا دکھ وی الیکیا اے جہڑی کسے مجبوری پاروں اُس راہ ول جاندی اے جیس تے مرد تاں اٹھے پہرے پھیرے پاندا اے پر کوئی زنانی جے اپنی مجبوری یا ان چتی پاروں اوتھوں اک وار وی لنگھ جائے تاں اوہنوں ماف کرن دی ہمت نہیں رکھدا ۔ اوہنے دھارمک آگواں تے دم درود کرن آلے نقلی بابیاں نوں وی ایہ گل سمجھائی اے کہ تسیں چاہو تاں نویں نسل نوں کراہے پان دی تھاں ایہ وی دس سکدے او کہ تہاڈے گھر بیٹھے بڈھے ماپیو نوں تہاڈی سب توں ودھ لوڑ اے ۔ تہاڈے ما پیو ای تہاڈے دھارمک ، روحانی ، سیاسی تے سماجی آگو نیں ،تے تسیں اپنے جیون دیاں ساریاں اوکڑاں اوہناں دی دسی ہوئی راہ تے چل کے مکا سکدے او ۔ ویلے دی نبض تے دھریا کرامت مغل دا ہتھ ایہ وی محسوس کردا اے کہ ہر گل وچ دوجیاں نالوں اگے ودھن تے ویلے نوں اپنا غلام بناون دی عادت نے ساڈے وچوں رحم ، صبر تے Tolerance نوں اُکا مُکا ای چھڈیا اے ۔ اپنی خُدغرضی وچ پھسے اسیں ایہ وی نہیں سوچدے پئی ساڈی نکی جہی ماڑی گل نال دوجیاں دے دل تے کنی وڈی سٹ لگے گی تے جے اسیں ہس کے بولے تاں اوہناں دے دل کنے خشہوون گے ۔ اوہ سانوں ایہ گل وی سمجھاون دی کوشش کردا اے پئی ساڈے نال تُردا جاں کول بیٹھا بندا بھاویں کنے ای ہینے کِتے نال جُڑیا کیوں نہ ہووے ، ساڈے نالوں ودھ چنگیاں عادتاں کارن ساڈے کولوں لکھ درجے چنگا انسان وی ہو سکدا اے ۔

کرامت مغل دیاں کہانیاں پڑھ کے تاں ویکھو ۔ ہور گلاں فیر کراں گے ۔ ۔ ۔