لاک ڈاؤن دی وجھا توں کھاندے پینے لوک جان بچا کے اپنے اپنے گھراں وچ قلعا بند ہو گئے۔ ایس فیصلے دی اِک وجھا تے ایہ سی کہ اوہ اینے تعلیم یافتا سن کہ جان سکدے کہ کرونا اِک خطرناک وایرس اے تے ایس توں بچن دا طریقا ایہو اے کہ میل جول تے گھُمنا پھرنا گھٹ کر دِتا جاوے۔ دوجی وجھا ایہ سی کہ اوہناں دے نعمت خان تے فریج وچ اینا سامان تے بینک اکاؤنٹ وچ اینے پیسے سن کہ اوہناں نُوں کھان پین ولوں بے فکری سی۔ پر اوہناں لوکاں لئی لاک ڈاؤن اِک وڈی مشکل بن کے اُبھریا جہڑے روز دی روز کماندے تے کھاندے سن۔ جدوں دُکاناں تے چھابڑیاں بند کروا دِتیاں گئیاں تے اوہناں دی روزی تے گئی۔ جدوں تعمیراتی تے دوجا کم بند ہویا تے کم دین والا طبقا اینا خوفزدا ہویا کہ اپنے گھریلو ملازماں توں وی بچن لگا تے اوہ انجانوواں نُوں مزدوری لئی اپنے گھر‘ دفتر وچ کیوں واڑدا؟
میاں ہمدرد ایس صورتحال اُتے نہایت متفکر سن‘ ایہناں نُوں ماسی نے فون اُتے دَسیا کہ اوہنوں کئی گھراں نے کم توں جواب دے دِتا اے تے ہُن اوہدے لئی اِک ویلے دا کھانا پورا کرنا وی اؤکھا ہو چکیا اے۔ اوہدے پورے محلے دا ایہو حال سی۔ میاں ہمدرد نے اوہدی جہالت اُتے افسوس دا اظہار کردیاں ہویاں اوہنوں دَسیا کہ حکومت تے بے شمار رفاہی اداریاں تے مخیر حضرات نے اپنے اپنے نمبر دے رکھے نیں کہ جہنوں راشن چاہیدا اے اوہ اِک فون کرے تے مِل جاوے گا۔ ماسی نے اوہناں دی لاعلمی دی لاج رکھدیاں ہویاں دَسیا کہ راشن ونڈن والیاں دے نمبر تے ملدے ای نہیں نیں تے حکومت حالے تک راشن یاں پیسا نہیں سگوں صرف تسلی دلاسے دے رہی اے‘ سبز باغ ویکھن وچ تے بڑا چنگا لگدا اے پر اوہدے پھَل نال ڈِھڈ نہیں بھردا‘ ہُن بھُکھ نال بُرا حال اے۔
ایہ سُن کہ میاں ہمدرد دا دل پنگھڑ گیا تے اکھاں بھر گئیاں۔ اوہناں نے فورن بازار ول مونہ کیتا تے 8`10 گھرانیاں لئی راشن خرید کے اپنی گڈی وچ رکھوایا تے اپنی ماسی دے دَسے ہوئے پتے اُتے جا پہنچے۔
ماسی اوہناں نُوں ویکھ کے نہال ہو گئی۔ میاں ہمدرد نے اوہنوں راشن دا تھیلا پھڑایا ایس ی کہ اچانک قیامت ٹُٹ پئی۔ 3`4 پولیس والے اچانک اوہناں اُتے آن ڈِگے تے کجھ منٹ بعد میاں ہمدرد نے اپنے آپ نُوں گڈی سنے تھانے وچ پایا۔
کجھ دیر بعد اوہناں توں پُچھ گِچھ شروع ہوئی۔ حوالدار صاحب دے ساہمنے اوہناں نُوں پیش کیتا گیا۔
ہاں تے میاں‘ اپنا حُلیا ویکھو کہو جہیا شریفاں والا اے تے اپنیاں حرکتاں ویکھو۔ تہانوں ایہو جہی سنگین قانون شکنی کردیاں ہویاں تھوڑی جہی وی شرم حیاء نہیں آئی؟
ہمدرد میاں نُوں کجھ حوصلا ہویا کہ حوالدار اپنی زبان توں کوئی ادیب یاں شاعر لگدا سی۔ حوصلا جمع کر کے کہن لگے ”کہو جہی قانون شکنی جناب؟ خدا گواہ اے کہ ساڈیاں 7 پُشتاں وچ وی کوئی قانون شکن نہیں لنگھیا۔ اسیں اوتھے لُٹ مار تھوڑی کر رہے ساں‘ اسیں تے غریباں نُوں کھانا ونڈ رہے ساں۔“
ہمم۔ تے یعنی تُسیں اپنے آپ نُوں سلطانا ڈاکو سمجھدے او۔ قانون شکنی کر کے ایہ سمجھدے او کہ غریباں نُوں دین دوان نال تہاڈے جرم دا کفارا ادا ہو جاوے گا؟ ہمدرد میاں‘ سلطانا ڈاکو نُوں وی سزا ملی سی‘ ایہ دینا دوانا اوہدے کسے کم نہیں آیا سی۔
جناب تُسیں افسر او‘ معاملا فہم او‘ جہاندیدا او‘ سانوں دَسّو تے سہی اسیں کہڑی قانون شکنی کیتی اے؟
میں صدقے جواں تہاڈی معصومیت دے۔ تُسیں آپ من رہے او کہ تُسیں غریباں وچ کھانا ونڈ رہے سو‘ فیر پُچھدے او کہ اسیں کہڑی قانون شکنی کیتی اے؟
جناب بھُکھیاں نُوں کھانا کھوانا کدوں توں جرم متھیا گیا اے؟ ایہ تے رفاہی کم اے۔ خدا وی خُش ہوندا اے تے غریب وی دُعاواں دیندے نیں۔
تُسیں ہوندے کون او غریباں نُوں کھانا کھوان والے؟ اپنے آپ نُوں سمجھدے کیہ او؟ لاٹ صاحب او تُسیں؟ کیہ تہانوں نہیں پتا کہ سرکار نے 5 اپریل نُوں حکم جاری کیتا اے کہ صوبا پنجاب وچ صرف صوبائی آفات دا محکما ای رفاہی کم کر سکدا اے‘ کسے بندے‘ گرُپ یاں تنظیم نُوں اپنے کولوں رفاہی کم کرن دی اجازت نہیں اے۔ یاں فیر کسے دے دل یاں ڈِھڈ وچ رفاہ عاما دا بُہتا سُول اُٹھ رہیا ہووے تے اوہ ڈی سی صاحب توں خاص اجازت لوے‘ اوہ دَسن گے کہ کہنوں کھوانا اے‘ کنا کھوانا اے تے کہڑے علاقے وچ کھوانا اے۔ ایہو جہی انھیر نگری نہیں مچی ہوئی کہ بندا بغیر ڈی سی دی اجازت دے اپنے محلے یاں ملازماں وچ ای کھانا تے پیسے ونڈنا شروع کر دیوے۔
غضب خدا دا حوالدار صاحب۔ سانوں کیہ پتا سی کہ اسیں ایہو جہی سنگین قانون شکنی کر بیٹھے آں۔ ہُن کیہ ہووے گا؟
ہونا کیہ اے‘ جویں کرو گے اوویں بھرو گے۔ ہُن تہاڈے خلاف فوجداری مقدما قایم ہووے گا تے سمری ٹرائل دے بعد تہانوں جیل وچ سُٹ دِتا جاوے گا۔ اودھر سرکار تہانوں اپنے پَلیوں 3 ٹایم دا کھانا دیوے گی۔
ہمدرد میاں نے اپنے کیتے دی سزا پائی۔ ایہدے بعد میاں ہمدرد نے توبا کیتی کہ اگے توں اوہ کسے نُوں غریب یاں مستحق سمجھ کے اوہدے نال ہمدردی کرن دا سوچن گے وی نہیں‘ جو کرنا اے اوہ ڈی سی صاحب تے حکومت آپ ای کرے‘ اوہی ایہناں دا کھانا پانی پورا کرن۔ سگوں اوہناں نُوں ایہو جہے کن ہوئے کہ اوہناں نے اگے توں گلی محلے وچ پھرن والے فقیراں نُوں خیرات دین‘ محلے دی مسیت وچ چندا دین‘ ایدھی فاؤنڈیشن نُوں پرانے کپڑے تے قربانی دیاں کھلاں دین‘ ویٹرز تے خدمت گزراں نُوں ٹِپ دین‘ تے ہور چھوٹے وڈے بھلائی دے کماں توں وی ہمیشا لئی توبا کر لئی۔
(شکریے نال روز وار لوکائی توں)