پنجابی بال اَدب

بال ادب کسے وی زبان دے بالاں دا زبان نال پیا ر ودھادیندا اے۔اسیں چھوٹے سی جدوں اردو دی کتا ب وچ صوفی تبسم تے ہور لکھاریاں دیاں نظماں پڑھدے سی تے اج وی اوہ سماں یاد کر کے بہت چنگا لگدا۔بال اد ب کسے زبان لئی آکسیجن دی تھاں رکھدااے۔ہر زبان دے بالاں لئی اوس زبان دے دانشور بال ادب تیار کردے نیں، بال اد ب بالاں وِچ زبان لئی پیار جگاندااے تے اوہناں دی اخلاقی تربیت وی کردااے۔ساڈے دیس وِچ ہر زبان دا بال ادب تیار ہو رہیا اے انگریزی وِچ تے جگت پدھر تے بال ادب اُتے کم ہورہیااے۔اوتھے ہر وڈے سٹال اُتے بال ادب دی کوئی نہ کوئی کتاب بہترین مورت کاری نال پئی دکھائی دیندی۔

پنجاب دی گل کرئیے تے ایتھے پہلی واری بال رسالا میٹی نکلیا سی، ایہ رسالا دوماہی سی ، جمیل احمد پال تے الیاس گھمن نے 1992ء وِچ شا ئع کیتا۔اشرف سہیل تے افضل ساحر ہوراں دے نام وی رسالے وچ چھپدے رہے۔ ایس رسالے توں پہلاں وی پنجابی اخباراں تے رسالیاں وِچ بال ادب لکھیا جاندا سی پر ایہ پوراپرچا ہی بالاں لئی سی تے ایہداپہلا ورقا رنگین رکھیا گیا سی،ایس پرچے وِچ نظماں، کہانیاں،مورت کاری،لطیفے تے بجھارتاں سنے سارا مواد چھپدا سی۔ایہ پرچا پنجابی دے پہلے اخبار سجن وانگ اک راہ بنا گیا کہ پنجابی بال پرچا وی نکل سکدااے،میٹی کارکناں دی تھوڑ وجوں بند ہو گیا۔

دوجا رسالا پکھیرو اے جہڑا کہ اج وی نکل رہیا اے،ایس رسالے نوں اشرف سہیل نےشروع کیتا۔اشرف سہیل جی ریلوے وِچ ملازمت کردے سی جدوں اوہناں نے مارچ 1997ء وِچ پہلی واری پکھیرو ناں دا پرچا شروع کیتا۔ایس رسالے نے بہت خاص نمبر وی شائع کیتے۔اشرف سہیل، عبدالغفور خاں،سہیل قیصر ہاشمی پنجابی بال ادبی بورڈلہور دے ناں توں اک ادارہ وی چلا رہے نیں۔ایہ ادارا مہینا وار پکھیرو توں علاوا ہور کتاباں دے پنجابی ترجمے وی شائع کر چکیااے۔اشرف سہیل جی نے مہیناوار پکھیرو توں وکھ ہور وی زباناں دے بال ادب دا پنجابی وِچ ترجما کیتااے۔اشرف سہیل جی نے اردو ادب لئی لکھن والے لکھاریاں نوں وی پنجابی ادب لئی لکھن تے راضی کیتاجنہاں وِچ علی اکمل تصور اردو بال ادب وِچ اک وڈا نام اے۔علی اکمل تصوراردو رسالے آنکھ مچولی (کراچی)،تعلیم وتربیت،ماہنامہ پھول،نونہال توں وکھ ہور کئی رسالیاں وِچ لکھ چکے نیں۔

پروفیسر جنید اکرم جدوں بیمار ہوئے تے اوہ اپنے پرچے پنجابی نوں ٹائم نہ دے سکے، بابائے پنجابی دا شروع کیتا ہویا پرچا اے تے پروفیسر جنید اکرم ،بابائے پنجابی فقیرمحمد فقیر دے دوہتے نیں۔پروفیسر جنید اکرم نے اشرف سہیل ہوراں نوں مہینا وار پکھیرو لئی مفید مشورے وی دِتے تے رسالے نوں مقصدیت ول لیاؤن دا کہیا گیا پنجاب سرکار ولوں ایس پرچے لئی گرانٹ وی جاری کیتی گئی۔ایس رسالے وِچ نظریہ پاکستان دے فروغ لئی وی لکھتاں چھاپیاں گئیاں۔اج وی مہینہ وار پکھیرو 48صفحے دا چھپدا اے۔واہگے پاروں وی لکھاریاں تے مورت کاراں دا ساتھ ایس رسالے نوں ملیا۔پکھیرو دے پڑھن والے امریکا،کینڈاسمیت پوری دنیا وِچ کھلرے نیں ایہ پرچا بال ادب وِچ ایس ویلے شاہ مکھی دا کلا پرچا اے۔پکھرو نے بہت سارے خاص نمبر وی شائع کیتے۔

اک پرچے داہانی دے ناں توں احمد یار جنجوعا نے ڈیکلیریشن لیا فیر اوس دے بعد ایس پرچے دے کوئی خاص شمارے نہ آسکے نہ ای اوہناں ولوں کوئی دلچسپی دکھائی گئی۔

بال ادب وِچ ایس ویلے پکھیرو اینکل رہیا اے۔جہڑا کہ تسیں اپنے قریبی ریلوے سٹیشن دے بک سٹال توں حاصل کر سکدے او۔ بال ادب وِچ ہور وادھے دی لوڑ اے۔ساڈی نویں نسل نوں کلچروللے کے آؤنا بہت ضروری اے۔ نہیں تے پنجابیاں دی اک وڈی گنتی ایس کلچر نوں کتاباں وِچ ای پڑھے گی۔

٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭٭www.rvel.org٭٭٭٭٭٭٭٭